Bert Anciaux is vandaag senator voor sp.a. En hij maakt zich grote zorgen. Over de samenleving. En vooral: over het samen leven van de verschillende culturen. ‘Integratie is assimilatie geworden. Dat is het grote probleem. Je moet respect hebben voor elkaars cultuur.’
‘Ik vind dat onze samenleving de verkeerde kant op gaat, ja. En ik lig daar wakker van’, vertelt de 56-jarige Brusselaar. ‘Ik merk dat veel mensen angst hebben. Voor de vluchtelingen bijvoorbeeld. Ik deel die angst niet, maar ik begrijp ze wel. Het mainstream politieke discours versterkt dat gevoel. Mensen denken dat de vluchtelingen onze sociale zekerheid kapot maken, dat ze de criminaliteit de hoogte in jagen, dat ze terreur plegen. (feller) Neen, neen, en nog eens neen. Dat is niet juist.’
Zijn wij grote racisten in Vlaanderen?
Het racisme is mainstream, ja. Het is overal aanwezig. Integratie is assimilatie geworden. Dat is het grote probleem.
Elke nieuwkomer moet zich voor honderd procent aanpassen. Dat is een onmogelijke verwachting. Ik vind dat we respect moeten hebben voor ieders culturele identiteit. Dat is de enige duurzame manier om samen te leven. Dat is zelfs een voorwaarde. Ben ik dan naïef? Ik pleit toch niet voor straffeloosheid?
Moet niet iedereen basiswaarden respecteren, zoals de gelijkheid tussen man en vrouw?
Absoluut wel. En wie vrouwenrechten in gevaar brengt, is hier niet welkom.
Maar vandaag klopt er iets niet. Ik werk al jaren rond interculturaliteit. Elke dag moet ik mij verantwoorden voor migranten die criminele feiten zouden plegen of de vrouwenrechten zouden schenden. Alsof respect hebben voor de cultuur van een ander betekent dat je tegen vrouwenrechten bent en voorstander van criminaliteit. Is dat niet grof? Dat toont aan hoe negatief en zelfs racistisch wij als samenleving denken. (zwijgt even) Ik wil nadenken over hoe we onze toekomst beter kunnen maken. Vandaag heb je een groeiende groep mensen die angst heeft en een groeiende groep mensen die zich gediscrimineerd voelt. Ik zeg je: dat zal ontploffen. Je moet dat ontmijnen. En dat kan. Ik geloof in de goedheid van de mens: dat is het enige naïeve in mij.
Betreurt u de karikatuur die mensen van u maken?
Ik besef na dertig jaar politiek wel dat mijn droom om al mijn vijanden te overtuigen, een utopie is. Ik ben voor veel mensen te controversieel. Dat heeft het voordeel dat een grote groep je steunt. Maar dat heeft als nadeel dat je ook gehaat wordt. Ik besef dat veel mensen mij echt niet graag zien. Dat vind ik spijtig.
Zowat het hele politieke landschap legt de link tussen de islam en de terreuraanslagen.
(snel) Ik niet. Ik vind dat verschrikkelijk en ronduit fout.
Terroristen beroepen zich wel op de Koran. Heeft de islam dan geen probleem?
Elke godsdienst werd en wordt misbruikt door gekken. Miljoenen mensen zijn vermoord door het christelijke geloof.
Dat praat toch niet goed wat in de islam fout loopt?
Natuurlijk niet. Maar wie de islam kent, weet dat deze religie, net als alle andere religies, gebaseerd is op liefde. En niet op haat. Ik heb veel moeite gedaan om mij erin te verdiepen.
(Paul Cobbaert / De Zondag)
