Ondanks de aanhoudende droogte verwacht de voorzitter van het Duitse directoraat voor waterwegen en scheepvaart, Hans-Heinrich Witte, niet dat het scheepvaartverkeer op de Rijn zal worden stilgelegd. “Dat is theoretisch mogelijk, maar ik acht het niet waarschijnlijk”, zegt hij in de krant ‘Frankfurter Allgemeinen Zeitung’.
De Rijn, een van de langste rivieren van Europa en een levensader voor de economie, heeft al weken last van de extreme droogte. Het waterpeil is vooral in de buurt van Kaub, tussen Koblenz en Mainz, alarmerend laag. Ook vrijdag zakte het peil verder, met 5 centimeter tot slechts 42 centimeter op de Kaub-meter. De werkelijke diepte kan daar nog wat van afwijken. Het Duitse Instituut voor Hydrologie (BfG) verklaarde onlangs dat binnenvaartschepen de Middenrijnroute nog kunnen passeren tot een waterpeil van ongeveer 30 tot 35 centimeter op de Kaub-meter.
Voorspellingen voor begin volgende week gaan uit van waterstanden tot 33 centimer. Vraag is of het voor binnenvaartschepen nog rendabel is om er te varen. Het scheepvaartverkeer over de Rijn is vooral belangrijk voor het vervoer van steenkool en olieproducten. Verschillende bedrijven namen de jongste weken al voorzorgsmaatregelen. Chemiegigant BASF bijvoorbeeld vervoert nu meer goederen over het spoor en bestelde ook barges met minder diepgang. Momenteel is er nog geen impact voor de werking van het bedrijf, maar tegenover persagentschap Bloomberg kan men niet uitsluiten dat er de volgende weken in sommige fabrieken minder zal worden geproduceerd.
Stroomproducent Uniper zei donderdag nog eens dat het niet in staat is om voldoende steenkool aan te voeren per trein, om voor een langere periode op volle capaciteit te kunnen draaien. Vanaf september dreigt de productie in de Staudinger-5-centrale daarom beperkt te worden. Die centrale ligt op 30 kilometer van Frankfurt. Staalgigant Thyssenkrupp zegt dat zijn crisisteam dagelijks vergadert over de kwestie. Het bedrijf maakt ook al gebruik van schepen met minder diepgang, zodat de site in Duisburg bevoorraad kan blijven.
Ook Belgische bedrijven voelen de impact en nemen hun voorzorgen, blijkt uit een rondvraag van zakenkrant De Tijd. Vooral voor de bouwmaterialensector en betoncentrales, die gebruikmaken van rivierzand voor hun productie, zijn de laagwaterstanden op de Rijn een acuut probleem. De aanvoer van dat zand vertraagt nu al en zou ook de volgende maanden nog verstoord kunnen blijven. Verschillende bedrijven zoals de Genkse bouwmaterialenproducent Orbix, dat gerecycleerde granulaten voor beton en asfalt naar Duitsland exporteert, klagen in de krant dan weer over hogere transportkosten. Die komen bovenop de mazouttoeslagen die door de energiecrisis al tot 100 procent extra kunnen oplopen. Steeds meer bedrijven in bijvoorbeeld de haven van Antwerpen, schakelen over van transport over water naar het spoor of de weg.
Dat is ook de vrees die leeft bij Jo Van Duynslaeger van de Vereniging van Belgische reders der Binnen- en Rijnvaart (VBR). “Op korte termijn lijken de lage waterstanden goed nieuws voor de binnenvaart, want de tarieven zijn enorm gestegen. Maar op langere termijn kunnen bedrijven op zoek gaan naar goedkoper transport”, klinkt het. Dat terwijl er de jongste jaren juist inspanningen zijn gebeurd om het vrachtverkeer over het water te promoten. Er zou daarom meer geïnvesteerd moeten worden in waterwegen (sluizen, meer diepgang,..) om die aantrekkelijk te houden voor het containertransport, zeker bij nieuwe periodes van langdurige droogte.
