“Elke ramp is vreselijk. Wat deze ramp tot een gigantisch drama maakt, is de samenloop van factoren”, zegt Koen Van Praet, traumapsycholoog, verbonden aan het Rode Kruis.
“Elke ramp is vreselijk. Wat deze ramp tot een gigantisch drama maakt, is de samenloop van factoren”, zegt Koen Van Praet, traumapsycholoog, verbonden aan het Rode Kruis. “Er zijn veel slachtoffers – het zijn bovendien kinderen – de ramp is in het buitenland gebeurd en er is zeer lang onzekerheid over de toestand en de identiteit van de slachtoffers.”
“Alles wat een ramp zwaar maakt, is hier aanwezig”, stelt hij. “We kunnen de feiten niet minder erg maken. We kunnen alleen maar proberen om ze niet nog erger te maken. Als Rode Kruis hebben we een duidelijk draaiboek voor psychosociale hulp, een aanvulling van het rampenplan. Opgeleide medewerkers van het Rode Kruis zijn nu al in beide scholen aanwezig.”
Informatie kanaliseren
“In deze omstandigheden kun je als hulpverlener alleen maar proberen om de informatie te kanaliseren, de families van de slachtoffers te garanderen dat zij elke officiële mededeling als eerste zullen horen en te zorgen voor een ontmoetingsplaats waar de families ongestoord kunnen afwachten. Niemand heeft informatie, iedereen is ongerust en de ervaring leert dat de geruchtenmolen op zo’n momenten heel snel draait. Dan moet je families betrouwbare informatie kunnen geven.”
Wat met de kinderen?
Maar hoe moet het verder? Hoe moet het met de kinderen die getuige waren van het ongeval? Van een klas dat gedecimeerd is? Hoe moet het met kinderen die wel overleven, maar hun leraar(s) en hun vriendjes kwijt zijn? “Sinds de ramp met de Herald of Free Enterprise is er gelukkig veel meer aandacht voor post-trauma-opvang”, zegt Koen Van Praet.
“We hebben daaruit alvast geleerd dat mensen – en zeker kinderen – veel veerkrachtiger zijn dan we dachten. De vraag is niet hoe de kinderen dit zullen verwerken, maar hoe ze ermee zullen omgaan. We kunnen er geen doekjes om winden: het zal nooit meer zijn zoals voorheen. Het enigste wat we nu kunnen doen is alle betrokkenen de ruimte bieden om dit drama een plaats te geven. Tijd is een belangrijk element, maar ook de mate waarin kinderen zelf mogen aangeven waar hun grenzen liggen. Kinderen volgen daarin hun eigen weg, ze rouwen niet de hele tijd.”
“De school kan helpen om rituelen te ontwikkelen en er alles aan te doen om een sfeer van verbondenheid te creëren voor hen die overblijven. Voor families is het belangrijk om de kans te krijgen om samen te komen, zonder dat het een verplichting is. Iedereen heeft zijn eigen verwerkingsproces en als hulpverlener kun je die alleen maar volgen. Maar verwacht geen wonderen…”
Désirée De Poot
