De Wever wil Defensie en civiele bescherming inzetten voor opvang, chaos bij wachtrijen in Brussel

N-VA-voorzitter en Antwerps burgemeester Bart De Wever doet een oproep om ‘Defensie, de civiele bescherming en andere noodhulpdiensten ter beschikking te stellen voor de opbouw van grootschalige opvang’ voor Oekraïense vluchtelingen. ‘Ik merk op dat staatssecretaris Mahdi nu plots wel voorstander is van collectieve opvang. Dat had vanaf de eerste dag van deze crisis de focus moeten zijn: de oprichting van grootschalige, collectieve opvangcentra’, zegt De Wever.

Burgemeester De Wever en staatssecretaris Mahdi zijn elkaar de voorbije dagen herhaaldelijk in de haren gevlogen over de aanpak van de Oekraïense vluchtelingenopvang. Woensdag stelt Mahdi aan de regering voor om de federale fase van het crisisbeheer af te kondigen en grote noodcentra voor vluchtelingeopvang op te richten.

‘Goed om te lezen dat mijnheer Mahdi na mijn interventies van de voorbije dagen eindelijk lijkt te beseffen dat hij deze enorme vluchtelingencrisis niet gewoon van zich kan afschuiven door te rekenen op gastgezinnen met goede bedoelingen. Maar dat neemt niet weg dat we momenteel nog steeds op een mensonwaardige chaos dreigen af te stevenen’, reageert De Wever.

Omdat de Oekraïense vluchtelingen het statuut van tijdelijke bescherming hebben gekregen, hebben ze in België meteen recht op een leefloon, ziekteverzekering en gezinstoelagen. ‘Dat verklaart waarom er in Brussel zulke lange rijen staan’, aldus De Wever. ‘De vraag is nog maar of het mogelijk wordt om mensen met een dergelijk statuut op een gecontroleerde manier collectief op te vangen. Mijns inziens was het verstandiger geweest om eerst in te zetten op kwalitatieve collectieve opvang en materiële hulp, om later dan eventueel naar een deftig statuut te evolueren’, stelt De Wever.

Volgens De Wever dreigen die wachtrijen nog ‘dagen, weken of zelfs maanden’ aan te slepen. ‘En meteen stelt zich ook de ethische vraag of opvang voor deze mensen gratis kan zijn. Voor een Belg met een leefloon is dat immers niet het geval. De initiële hashtagpolitiek brengt heel wat vraagstukken met zich mee waar we de komende dagen snel een antwoord op zullen moeten vinden’, klinkt het.

De Wever blijft ook steken uitdelen aan staatssecretaris Mahdi. ‘Het is mooi dat mijnheer Mahdi in Polen ging wuiven naar de vluchtelingen ter plaatse. Maar ondertussen liet hij hier wel tal van lokale besturen achter met gigantische logistieke problemen’, stelt De Wever. ‘Er dient nu snel duidelijk gemaakt te worden hoe we deze mensen kwalitatief en collectief gaan opvangen in een omgeving waar ze de nodige medische en psychische hulp kunnen krijgen en we ze ook makkelijk en gecentraliseerd professioneel kunnen begeleiden inzake onderwijs, het leren van onze taal, activering en wonen.’

Chaos

Intussen heerst er nog altijd chaos en onduidelijkheid in de wachtrij en onder de ngo’s die de vluchtelingen bijstaan aan het Jules Bordet Instituut in Brussel.

‘We zijn zes dagen ver, en er is nog geen sprake van een organisatie: het is chaos’, zegt Nathan Torrini van Serve the city, dat donderdag de vrijwilligersploegen aan de Hallepoort coördineert. ‘We zorgen voor warme dranken, sjaals en dekens, en alles wordt gretig aangenomen. Maar er is geen organisatie, en het is niet dat ze dit niet hebben zien aankomen.’

Aan de twee zijden van de toegang tot het vroegere ziekenhuis staan ook woensdag weer lange wachtrijen, al zouden er wel minder mensen staan dan de voorbije dagen. Toen stonden 1.500 à 2.000 mensen aan te schuiven, woensdag gaat het volgens politiewoordvoerster Ilse Van de keere om een kleine 1.000 mensen.

Mogelijk speelt hierbij mee dat de Dienst Vreemdelingenzaken mensen die al een verblijfplaats hebben, aanraadt om de registratie uit te stellen tot een latere datum. Hier en daar lijkt die boodschap aangekomen, maar verschillende wachtenden nemen liever het zekere voor het onzekere. Zo ook Valentyna Nadim. Zij woont in Limburg en staat in de rij voor haar 70-jarige moeder, die na drie dagen en nachten vanuit Kiev aangekomen is in Brussel.

‘Ja, ik heb opgevangen dat mensen die door vrienden of familie worden opgevangen zich niet meteen moeten laten registreren, maar mijn moeder wilde per se dat we dat vandaag zouden doen’, vertelt Nadim. ‘Dat is misschien nog de oude Sovjetmentaliteit. Ik hoop echt dat we vandaag binnen raken, want dit is mijn enige vakantiedag.’