‘De strijd van de pakjesverwerkers gaat om niets minder dan om de arbeidsverhoudingen van de toekomst’

Deze week verscheen ‘Ze draaien ons zot‘, het nieuwe boek van PVDA-politicus Kim De Witte over burn-outs, langer werken, de ratrace en meer werken met minder mensen. Knack biedt u een voorpublicatie aan, over de strijd van de pakjesverwerkes bij Amazon.

We better rise up than to bow down our heads

That’s what our comrades from DCH1 said

And the first round, they have won:

Paid Time Off for everyone!

Zo klinkt het in een lied van de Amazon-picker Christian Krähling uit het Duitse Bad Hersfeld. Hij mailde een demo ervan – zijn stem en zijn gitaar – naar zijn collega’s van plant DCH1 in Chicago. Het was 2 april 2020. Die dag gingen die van DCH1 in staking, al is daar geen vakbond. Amazon bleef de veiligheidsregels rond corona aan zijn laars lappen en daarom stapten ze naar buiten.

Laccoma Scott stond mee op de parking voor DCH1. ‘Wij willen werken in een bedrijf dat clean is’, zo sprak ze haar collega’s toe. ‘Wij willen werken waar we veilig zijn, zodat ook onze kinderen en families veilig blijven. Hoe kan het dat wij als werkers essentieel zijn, maar onze levens niet?’ Ook het lied van collega Krähling uit Duitsland kon je die dag in Chicago horen.

Christian Krähling speelde een hoofdrol in de opbouw van de vakbond bij Amazon in Bad Hersfeld. Deze plant was, zoals ik al schreef, in 2013 de eerste waar tegen de handelsreus gestaakt werd en wel voor een cao die al jaren uitblijft. Met een tactiek van sociale guerrilla probeerden die van Bad Hersfeld hun slag thuis te halen met korte blokkades, schokstakingen en kleine acties. Van langsom meer betrokken ze hun collega’s van Leipzig, Rheinberg, Koblenz en Graben erbij. Deze tactiek piekt jaarlijks in de kerstperiode, wanneer Amazon veel omzet haalt en sociale acties het meest pijn doen. ‘Met duizend speldenprikken’ gaven ze het management repliek. En tegelijk lieten ze de woede niet verzanden in vertwijfeling.

Eerst waren ze op één hand te tellen, de vakbondsleden. Maar het groeide. Christian Krähling sprak mensentaal. Hoe Amazon je aan de leiband hield en controleerde, kon hij goed typeren met kwinkslagen en moppen, maar ook met gedichten. Begeesterende dingen waren dat over wat de collega’s beleefden, wat hen stoorde en waartegen ze regelmatig in verzet kwamen. Meer dan duizend collega’s in Bad Hersfeld sloten zich aan bij ver.di, hun vakbond.

De strijd van de Amazonians gaat om niets minder dan om de arbeidsverhoudingen van de toekomst.

Na acht jaar strijd voor een cao zijn er vandaag ‘veel krassen op de lak’ van Amazon, zo zeggen ze bij ver.di. Niet alleen is het imago van de handelsreus flink bekrast. De lonen gingen in Bad Hersfeld met 20 procent omhoog, er kwam een gezondheidsmanagement in het pakhuis, en ook airco.

Christian werkte tegelijk aan een grensoverschrijdend netwerk van Amazonians. Daarvoor reisde hij naar de collega’s in Polen, Frankrijk, Griekenland, Italië, China, Spanje en de Verenigde Staten. Hoorde hij van een actie of staking, dan schreef hij een solidariteitsboodschap, soms in de vorm van een lied. En hij richtte de vereniging Amazon Workers International op.

Christian engageerde zich ook voor de linkse partij Die Linke, trok naar meetings en nam zoveel mogelijk collega’s mee. Zo kwam het dat die van Bad Hersfeld meewerkten aan de internationale vrouwenstrijddag en aan de internationale klimaatactiedag. Christian zei: ‘We hebben sociale acties nodig in het bedrijf, maar ook acties over andere grote problemen. Alleen zo kunnen we een sterke tegenmacht opbouwen en winnen van een reus als Amazon.’ Die laatste zin was zijn diepe overtuiging: wij kunnen winnen, ook tegen de rijkste patroon ter wereld.

Christian Krähling stierf onverwacht en heel jong op 10 december 2020. Hij was 43 jaar, net zo oud als ik, nu ik deze tekst schrijf. Hij was ook papa van twee jonge kindjes. ‘Picket late shift FRA3 stands!’ – was zijn laatste Facebook-post. ‘De stakingspost van de late shift van FRA3 staat er!’ Twee dagen later was hij dood.

Meer dan duizend collega’s volgden op 21 februari 2021 zijn afscheidsviering via Zoom simultaan in zeven talen. Er waren Amazonians uit Duitsland, Polen, Spanje, Italië, Turkije, Frankrijk, Griekenland en de Verenigde Staten. Zij vertelden hoe Christian mensen kon begeesteren, hoe moedig hij was, en hoe integer en bescheiden: ‘De overtuiging dat maatschappelijke verandering van onderuit moet komen, leefde hij ons dagelijks voor. Hij stak anderen daarmee aan’, getuigde een collega.

We weten niet wat Jeff Bezos dacht bij het heengaan van een van zijn belangrijkste tegenstanders binnen Amazon. We weten wel dat het fortuin van Bezos tijdens de pandemie groeide met 58 miljard dollar. Dat is 2.500 dollar per seconde. Had hij die stijging verdeeld onder zijn 1,3 miljoen werknemers, dan hadden zij dat jaar allemaal 48.000 euro meer verdiend, of 4.000 euro extra per maand. En Bezos zou geen euro minder hebben dan wat hij eind 2019 al had.

Maar had Christian niet geschreven: ‘De stakingspost staat er!’? Vlak na zijn afscheidsviering kwam het in Bad Hersfeld en in de andere Duitse vestigingen tot een vierdaagse staking. De collega’s in het Poolse Poznan sloten zich bij hun Duitse collega’s aan. Zij wilden geen stakingsbrekers zijn. Zij wilden ook betere arbeidsvoorwaarden, waardigheid en respect. In India legden de koeriers en de arbeiders in de pakhuizen van Hyderabad, Calcutta, Delhi, Pune en Bangalore het werk neer. De zowat 20.000 stakende koeriers wilden ongedaan maken dat Amazon de betaling per geleverd pakje drastisch afbouwde van 35 roepies per pakje naar nog slechts 15 roepies. ‘We verdienen minder geld terwijl we harder moeten werken’, zei een van de koeriers in Pune.

Ook in Italië legden de pickers, packers en koeriers, met 40.000 zijn ze samen, het werk neer uit protest tegen de onmenselijke omstandigheden en de lage lonen. De best betaalde Amazonians verdienen in Italië 1.644 euro bruto per maand en dat voor meer dan 40 uren werken per week.

Er liggen oceanen tussen al deze strijdende mensen. Maar ze hebben allemaal dezelfde dromen. Ze willen inspraak over de werkdruk, het tempo, de uurroosters, de preventie rond veiligheid en gezondheid. Ze willen vaste contracten en eerlijke lonen. Ze willen waardigheid en respect. En het besef bij deze wereldwijde groep werknemers groeit: als we samenwerken, kunnen we winnen. De inzet overschrijdt Amazon. Het gaat hier om niets minder dan om de arbeidsverhoudingen van de toekomst.

'De strijd van de pakjesverwerkers gaat om niets minder dan om de arbeidsverhoudingen van de toekomst'
© EPO

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content