De begroting

Dat zo veel op het eerste gezicht verstandige mensen dat allemaal geloven en blijven geloven, van die begroting, daar kunnen wij niet bij.

Uw dienaar pleit tot hij purper ziet dat het niet de begroting is maar de rekeningen op het eind van het boekjaar die tellen: boter aan galg.

‘Gat in de begroting van tien miljard frank? Dan vul je in: opbrengst strijd tegen fiscale fraude, tien miljard frank, en iedereen kan tevreden naar huis.’ Het is een uitspraak die alleen van een cynicus als Mark Eyskens kan komen, en die wij hier al tot in den treure hebben aangehaald.

Zoveelste begrotingsronde van de regering-Di Rupo, elke maand bij machte een paar miljard euro extra te vinden en dat zonder uitgaven te schrappen en zonder inkomsten te verhogen, en daar gaan we weer: ‘Stevige aanpak van fiscale misbruiken.’ En: ‘Beteugeling van zwartwerk’, dat is dus hetzelfde. ‘Betere inning van accijnzen’, dat is nog eens hetzelfde. Opgeteld zijn we dan al aan een miljoen of 700 en op het einde staat dan de andere toverrubriek ‘Andere kleine besparingen’, voorheen ‘Diversen’ genoemd: 193 miljoen euro. Indien nodig had het ook 195 miljoen kunnen zijn.

Bepaalde inkomsten vroeger innen en bepaalde uitgaven later uitkeren, is een al even grote klassieker. Werkingskosten overheid terugschroeven, welzeker, het is voor het eerst dat iemand eraan denkt. Een herraming van de schuldenlast schijnt ook 100 miljoen euro op te brengen. Een herraming van de schuldenlast, wat zou dat betekenen? Hebben ze dan een maand geleden 100 miljoen verkeerd geraamd?

Wacht, er is nog een herraming. Herraming van de uitgaven voor pensioenen: 30 miljoen euro. Wie kan dat lezen zonder te lachen? Ofwel hebben ze dus 30 miljoen euro verkeerd gerekend een maand geleden, ofwel is in een maand tijd het aantal toekomstige gepensioneerden fors afgenomen. Wellicht hebben ze bij de regering weet van een op til zijnde epidemie die de mortaliteit drastisch zal verhogen. Dat moet hen dan door Marc Van Ranst zijn ingefluisterd. Als we alleen zijn vaccins tegen allerlei nooit uitbrekende vogel- en andere griepen schrappen, winnen we minstens een half miljard. En als de epidemie dan toch uitbreekt nog meer.

De begroting is net als de meeste dromen: bedrog. Gaat uit van allerlei hoogst onzekere paramaters, en de ministers kunnen alleen tegen de sterren op bidden dat de economische groei beter zal meevallen dan gevreesd. Yves Leterme is daar tot zijn eigen verwondering ook een keer door gered. Het Planbureau kan zeker een handje helpen. Dat sprak in het najaar nog van een groei van 1,6 procent. Wie zou die trouwens berekenen, die economische groei? En hoe? Daar heeft nog nooit iemand een concreet en begrijpelijk antwoord op gegeven.

Als de Europese Commissie dat gekonkel door de vingers ziet, zal het alleen te danken zijn aan veel gesmeek achter de schermen, mogelijk enige chantage, door Herman Van Rompuy, al meermaals de redder des vaderlands. Maar dat is niet het ergste. Het ergste is: wéér geen endogene maatregelen! Nochtans heeft Fons Verplaetse, eregouverneur van de Nationale Bank en eremedewerker van Knack, er nu bij herhaling en luid genoeg op aangedrongen. Fons spreekt en preekt voor de doven. Het enige wat hij, naast een ongezonde fascinatie voor Marcia De Wachter, gemeen heeft met uw dienaar.

‘In een periode van negatieve economische groei is er geen tijd voor structurele maatregelen.’ Ah nee? Waarom niet? Welke onverantwoordelijke zegt zoiets? Steven Vanackere, onze minister van Financiën. Die blijkbaar en stoemelings ook de bevoegdheid over begroting heeft overgenomen want niemand komt er meer over vertellen dan hij.

Eenieder weet waarom Vanackere in de regering zit, en bijvoorbeeld niet in de knusse ambtswoning van de gouverneur van West-Vlaanderen. De kernvraag is dus: hoe redt de nieuwste begroting de kleine Arco-coöperant? Door de buffer van 600 miljoen euro die ze opzij hebben gezet, zo nemen we aan. ‘Voor economische terugval en andere tegenvallers’, heette het officieel. Welnu, wij kennen zo’n tegenvaller. Die zal er komen wanneer Europa zich uitspreekt over de vraag of Arco-coöperanten spaarders zijn en onder de staatsgarantie vallen, wat de regering blijkbaar op 600 miljoen euro heeft begroot, of investeerders die nog altijd niet beseffen dat ze al hun spaargeld kwijt zijn, net zoals de vele ACW-verenigingen. We zijn benieuwd: de laatste keer dat een Europese instantie zich door een katholieke de les lieten spellen was op 28 januari 1077 in Canossa.

De enige ACW’er die vandaag de dag financieel gouden zaken doet, is de Kloeke uit Vilvoorde. Eind volgende maand zou hij volgens de kranten een bonus van 4 miljoen euro kunnen innen dankzij opties die hem door InBev zijn toegestopt. Maar verkijk u niet op dat bedrag, de Kloeke heeft zelf een mooie geste gedaan: hij heeft 50 euro laten vallen van de vergoeding die hij krijgt om Dexia Holding naar het bankroet te hebben begeleid.

Onze hoop is alweer gevestigd op Fons Verplaetse. Fons mag niet langer wachten. Hij moet nu zijn potlood van achter zijn oor halen, aan het cijferen slaan, en de lezer van Knack uitsluitsel geven: worden we bedrogen, ja of nee? En voor hoeveel? Fons is de enige die wijs raakt uit alle astronomische bedragen die kwistig in het rond worden gestrooid en die niemand kan controleren, de betrokken ministers het minst van allen.

Fons eet en drinkt getallen. Bijna zo graag als een verse vis met een gekoelde witte bourgogne in de Brusselse Sea Grill. Historici onder u weten dat Napoleon de Bijbel ooit heeft omschreven als een boek met veel goede intenties maar met weinig feiten. Fons, als ACW’er van nature ook een gelovig man, heeft een vooraanstaand lid van onze redactie eens toevertrouwd dat hij met spanning wacht op een uitgave van de Bijbel met infografieken. Wat niet in een tabel kan worden gevat, bestaat niet.

Fons, reken en spreek. En stuur Marcia met de resultaten.

Koen Meulenaere