Kunstenaar Fred Bervoets viert tachtigste verjaardag met twee expo’s: ‘Je moet er iedere dag invliegen’

© Thomas Soete
Els Van Steenberghe
Els Van Steenberghe Els Van Steenberghe is theaterrecensent.

Fred Bervoets is tachtig jaar geworden en viert dat met twee tentoonstellingen en het boek Fred Bervoets 2019-2022.

Toen Bervoets 73 werd, kreeg hij bezoek van Kamagurka en een tv-ploeg. ‘Je moet wakker blijven’, beet Bervoets Kamagurka toe. Dan liet hij zien hoe dat moest. Hij spande zijn boog en schoot met een pijl een bloempotschaal stuk tegen de muur aan de overzijde van zijn tuin. Als tachtiger is Bervoets – leermeester van onder meer Tom Liekens, Nick Andrews en Sofie Muller – nog klaarwakker. Hij exposeert in De Zwarte Panter – zijn galerie sinds 1970 – en Museum De Reede én geeft een overzicht van zijn werk in Fred Bervoets 2019 – 2022. De publicatie barst van wat kunstkenner Paul Huvenne in het boek Wimmelbilder noemt: bonte beelden die wemelen van het leven.

Schiet u nog met uw boog?

Fred Bervoets: Nee. Ik heb mijn linkerschouder gebroken. Het geneest, maar het zal nooit meer zijn zoals vroeger, zegt de dokter. Ik schilder graag op grote flappen, vier bij vijf meter. Dat gaat niet meer. Twee bij tweeënhalf lukt nog. Op de ladder staan tijdens het schilderen gaat ook nog. Al donder ik er soms af. Wat als ik niet meer overeind raak en mijn telefoon niet vind? Maar dit leven in de kunst leerde me dat je er elke dag moet invliegen. Dat houdt me recht. Het is bergop blijven klimmen terwijl je lijf bergaf gaat.

Ik wil doodvallen tussen het werk. Dat zou schoon zijn. Maar zover zijn we nog niet.

Tijd om assistenten in te schakelen, zoals veel kunstenaars doen?

Bervoets: Roger Van Akelijen helpt me met het afdrukken van de etsen. Maar assistenten voor het bedenken van mijn werk? (fel) Kunstenaars die dat doen… Denken ze dat ze Rubens zijn? Een kunstenaar moet alleen zijn. Alleen met zijn wereld.

Wat inspireert die wereld?

Bervoets: Soms zie ik iets op straat. Of een televisiebeeld blijft hangen, zoals een boksmatch of gruwel uit Oekraïne. Of ik denk aan mijn vrouw of dochter, of aan droeve dagen waarin ik een vriend verloor en naar de fles Bols greep. Maar ik profiteer niet van de liefde en het leed in mijn leven of dat van een ander. Dat schilder ik niet. Ik schilder wat ik daarbij voel. Je ziet op het doek wat je voelt. Je schildert voor jezelf, om te overleven en te versterken. Je werk moet aan niets refereren, het moet op zichzelf staan en bewegen. Zoals het werk van James Ensor of Jackson Pollock. En je maakt het godverdomme zonder assistent!

Over God gesproken: u prijkt vaak op uw schilderijen als een rokende god. Bent u gelovig?

Bervoets: Ik geloof in de mens, niet in een god. Maar de kerk vol slechte schilderijtjes – ik woonde als kind tegenover de kerk in Burcht en ik was lang misdienaar – leerde me wél kijken. Net als de almanakken en de blikken koekendozen dat deden. En het Zwitserse Circus Knie.

Uw werk heeft de energie van graffiti. U kunt de hort op met Matthias Schoenaerts, de zoon van uw vriend Julien.

Bervoets: Ik houd van grafitti, maar ik ben een schilder. (stil) Julien was bijzonder. ‘Fred, op uw schilderijen is het drie uur ‘s middags in Golgotha’, zei hij. Op dat moment stierf Jezus. Het heftige van dat moment herkende hij in mijn werk. Zolang mijn kop energiek en helder is, is mijn werk dat. Ik woon in mijn atelier. ’s Nachts, als ik naar de wc moet, passeer ik mijn doeken. En dan werk ik wat. Ik wil doodvallen tussen het werk. Dat zou schoon zijn. Maar zover zijn we nog niet. (vrolijk) Tomorrow is another day! Ik voel me Sal Paradise, het hoofdpersonage uit On The Road van Jack Kerouacs. Altijd onderweg, meestal alleen maar alert én dromend.

Fred Bervoets, Tomorrow is another day, tot 26/06 in Galerie De Zwarte Panter. dezwartepanter.com

Fred Bervoets, Gewoon ongewoon, van 27/05 tot 05/09 in Museum De Reede. museum-dereede.be

Fred Bervoets 2019-2022, Hannibal Books en De Zwarte Panter, 224 blz., 39,95 euro, hannibalbooks.be

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content