De militaire inlichtingendienst ADIV heeft ‘ernstige fouten’ gemaakt in het dossier van Jürgen Conings. Dat staat in een rapport van het Comité I, het orgaan dat de inlichtingendiensten controleert, dat maandag wordt besproken in de Kamer.
Het rapport van het Comité I over de rol van de inlichtingendiensten in de zaak-Conings is klaar. Het orgaan is daarin kritisch voor de ADIV. Het is ‘onmiskenbaar’ dat er ‘ernstige fouten’ zijn gebeurd op alle niveaus van de dienst, maar ook in de hiërarchische lijn binnen Defensie, staat te lezen in het rapport, dat Belga deels kon inkijken. Het gaat onder meer om een structureel personeelstekort en een erg groot personeelsverloop, waardoor kennis en ervaring verloren gingen.
Daarnaast werd Jürgen Conings binnen zijn eenheid zelf te weinig opgevolgd, terwijl hij wel al sinds februari op een lijst van het orgaan voor de dreigingsanalyse OCAD figureerde. Die informatie is niet doorgestroomd in de hiërarchie.
Tot slot was er een gebrek aan een duidelijk beleid rond extremistisch gedachtegoed onder militairen.
Ook anderen schoten tekort
Het rapport wijst niet alleen Defensie met de vinger, maar ziet ook problemen bij andere veiligheidsdiensten. ‘Er konden fouten worden vastgesteld bij andere actoren zoals politie, parket, onderzoeksrechter’, klinkt het in het rapport. Naast ADIV waren bijvoorbeeld ook nog andere inlichtingendiensten op de hoogte van het gevaar dat van Conings uitging. Op 29 juni vorig jaar al waarschuwde Staatsveiligheid ADIV, het OCAD en het federaal parket over Conings. In die waarschuwing stond specifiek dat de man zich ophield in de ‘meest radicale extreemrechtse kringen’ van België.
Het Comité I benadrukt ook nog dat de regering en het parlement al ‘onnoemelijk veel’ aanbevelingen hebben gekregen over de inlichtingendiensten. In 2017 bijvoorbeeld was er ook al een grondige doorlichting naar aanleiding van de terreuraanslagen.
Commissie Defensie
Het rapport wordt maandag om 13 uur besproken in de Commissie Defensie van de Kamer. Daar zal ook minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) bij aanwezig zijn. Om 16.15 uur volgt een bespreking achter gesloten deuren in het Vast Comité van Toezicht op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
Jürgen Conings, een korporaal, kwam op 17 mei niet thuis van zijn werk bij Defensie. Zijn familie sloeg alarm, waarna bleek dat de man zware wapens had ontvreemd uit de kazerne van Leopoldsburg en in een reeks afscheidsbrieven de overheid, zijn werkgever en de virologen had bedreigd. Even later raakte bekend dat Conings vlak na zijn verdwijning gesignaleerd werd aan de woning van viroloog Marc Van Ranst, die hij in 2020 al had bedreigd. Daarvoor was hij ook op de lijst van het OCAD beland. De korporaal werd uiteindelijk na een klopjacht van meer dan een maand op 20 juni dood aangetroffen in het Dilserbos in Dilsen-Stokkem.
