De Brusselse burgemeester Philippe Close (PS) wil harder kunnen optreden tegen relschoppers bij manifestaties in de hoofdstad. Hij pleit voor een manifestatieverbod, ‘net zoals er een stadionverbod is voor hooligans’.
Tijdens de grote coronabetoging van 23 januari lieten relschoppers in de Brusselse Europese wijk, niet voor het eerst trouwens, een spoor van vernieling achter. Rondom het Jubelpark werd voor tienduizenden euro’s schade aangericht, ordehandhavers werden met stenen en straatmeubilair bekogeld. Burgemeester Philippe Close heeft het intussen helemaal gehad met een kleine maar extreem gewelddadige groep ‘casseurs’ die manifestaties doen ontsporen in een stedelijke veldslag. Hij pleit, aanvullend op de reguliere strafvervolging, voor een manifestatieverbod voor hardleerse amokmakers, een beetje naar analogie met het stadionverbod dat in de jaren 1990 voor hooligans werd ingevoerd.
De relschoppers zouden zich op de dagen dat risicovolle betogingen plaatsvinden, moeten melden in een politiekantoor.
Kan dat wel? Anders dan een voetbalwedstrijd bijwonen is betogen een grondrecht.
Philippe Close: Ik wil juist het recht op manifesteren verdedigen. Als Europese hoofdstad heeft Brussel 1000 betogingen per jaar en 99 procent daarvan verloopt rustig. Maar sommigen maken misbruik van manifestaties om keet te schoppen en ordehandhavers aan te vallen. Wat twee weken geleden is gebeurd, is onaanvaardbaar. Daarom maak ik de vergelijking met het voetbal: net zoals een stadionverbod, zou er een manifestatieverbod moeten komen. Niemand wil voetbal verbieden, maar er is wel een wet om oproerkraaiers buiten de deur houden.
Hoe ziet u dat concreet?
Close: Ik zou willen dat er een wetswijziging komt, zodat wie wordt gevat omdat hij winkelruiten ingooit of de politie belaagt, als aanvullende straf voor een bepaalde periode een verbod kan krijgen om nog langer manifestaties bij te wonen. Zo zou het parket iemand die bij betogingen al drie keer administratief is aangehouden automatisch zo’n tijdelijk verbod kunnen opleggen. Ofwel, zeker als het gaat over een langere periode, zou een rechter zich daarover moeten uitspreken. Die relschoppers zouden zich dan op de dagen dat bepaalde, risicovolle betogingen plaatsvinden, moeten melden in een politiekantoor, zoals ook geregistreerde hooligans dat moeten doen. Dat is geen inbreuk op het recht op manifesteren, maar een manier om dat recht te waarborgen voor al die mensen die vreedzaam op straat komen.
De Franstalige Liga voor de Mensenrechten denkt dat uw voorstel neerkomt op een dubbele bestraffing en dat zo’n wetswijziging de toets van het Grondwettelijk Hof niet zou doorstaan.
Close: Om te beginnen is het recht op manifesteren niet absoluut. Het is nu al ingeperkt door politiewetten. Laat het parlement maar een debat voeren over de exacte modaliteiten. Nu al zeggen dat het Grondwettelijk Hof er een stokje voor zal steken, lijkt me voorbarig. En voor mij als burgemeester zou het zeker een enorme hulp zijn als onruststokers gaan beseffen dat ze zware straffen én een manifestatieverbod riskeren.
