Brussels Parlement: winst voor groenen, PS blijft op de valreep de grootste

Groen en Ecolo vieren feest in Brussel. © Belga

De groenen zijn de winnaars in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Alle traditionele partijen gaan erop achteruit. Aan Franstalige kant blijft PS evenwel de grootste.

De groenen worden aan Nederlandstalige kant de grootste in het Brussels Parlement. PS blijft de grootste aan Franstalige kant, al verliezen de traditionele partijen veel van hun pluimen.

Franstalige kant: Ecolo en PTB winnen, PS blijft de grootste

In Brussel was de strijd tussen Ecolo en PS om plaats één de inzet van de verkiezingen. Ecolo haalt 19,12 procent, een stijging van 9 procentpunten. Daarmee doen de groenen hun stunt van de gemeenteraadsverkiezingen nog eens over en worden ze groter dan de MR.

Toch kan Ecolo de PS als grootste partij niet onttronen. De Franstalige socialisten moeten een klap verwerken, maar die is minder groot dan verwacht. De PS behaalt 22,03 procent, een verlies van 4,56 procentpunten. In Brussel kreeg het imago van de socialisten nochtans een stevige deuk door het Samusocial-schandaal.

MR wordt de derde partij in Brussel. Met 16,9 procent verliest de partij 6,1 procentpunten in vergelijking met vijf jaar geleden toen de partij nog 23 procent haalde. Als de geruchten kloppen dat er al een akkoord is tussen PS, Ecolo en DéFI, dan dreigt de MR er weer niet aan te pas te komen.

DéFI haalt 13,81 procent en wordt de vierde partij. De CDH (7,58 procent) wordt dan weer voorbij gestoken door PTB (13,47 procent) dat 9,61 procentpunten groeit. CDH verliest maar liefst 6,17 procentpunten en wordt pas de zesde partij aan Franstalige kant. Nieuwkomer Listes Destexhe blijft hangen rond de 2,6 procent.

‘Brussel is moderne stad die duidelijk groen stemt’ (Deleuze)

‘Brussel verandert sociologisch’, zegt de groene burgemeester van Watermaal-Bosvoorde, Olivier Deleuze (Ecolo) aan Bruzz. ‘We zien andere mensen in deze dynamische stad, en dat is leuk voor ons. In vergelijking met 2014 is het resultaat schitterend, want we halen een verdubbeling.’

‘Enerzijds is de klimaatopwarming echt een thema geworden, en anderzijds verandert Brussel’, analyseert Deleuze. ‘Dat zie je in alle wijken. Het is een moderne stad die nu duidelijk voor groen stemt. Ik ben de baas van de partij niet dus het is niet aan mij om te beslissen wie mogelijke partners kunnen worden. Laten we niet aan de grenzen denken, maar laten we gewoon allemaal samen werken.’

Nederlandstalige kant: Groen grootste, N-VA tweede, regeringspartijen (Open VLD, one.brussels, CD&V) achteruit

Groen is aan Vlaamse kant de winnaar met meer dan 2 procentpunten winst, tot 20,61 procent. Dat is een stuk meer dan regeringspartij Open VLD, die de pas de derde partij wordt met 15,79 procent. De liberalen van Guy Vanhengel verliezen 10,91 procentpunten, waardoor de Open VLD de titel van grootste Vlaamse fractie moet afgeven.

Ook Vlaams Belang groeit een goede 2 procentpunten tot 8,34 procent. Dat is weliswaar minder fors dan in Vlaanderen.

De peilingen voorspelden dat N-VA de grootste partij aan Vlaamse kant zou worden en dus incontournable voor de coalitievorming. Dat blijkt niet zo te zijn (de peilingen voor het Nederlandstalige kiescollege blijken doorgaans weinig betrouwbaar door het lage aantal mensen dat aan de enquête deelneemt), N-VA wordt de tweede partij in Brussel met 17,97 procent. ‘De Brusselaar gelooft in de nood aan verandering: Groen is zeker meer vooruit gegaan, maar wij worden de tweede partij’, zegt N-VA-lijsttrekster Cieltje Van Achter.

De Vlaams-nationalisten hadden een opgemerkte campagne gevoerd in de hoofdstad. De inzet: het breken van de PS-cultuur. Daarin lijkt de partij alvast gedeeltelijk geslaagd.

Ook aan Vlaamse kant verliezen de socialisten met one.brussels-sp.a van minister van Mobiliteit Pascal Smet. De nieuwe naam heeft niet echt aangeslagen want het team van minister Pascal Smet verliest 5,51 procent en strandt op 15,06 procent, zonder zetelverlies.

Bij de kleinere partijen haalt de nieuwe burgerbeweging Agora verrassend 5,18 procent. Agora-lijsttrekker Pepijn Kennis behaalt uit het niets een parlementszetel. Via loting wil Agora een grote assemblee vormen, samengesteld uit het diverse Brussel. Die assemblee zal standpunten bepalen die in het Brussels parlement verdedigd moeten worden door parlementslid Kennis. ‘Zo kan democratie herleven.’

Regeringspartij CD&V van Bianca Debaets haalt 7,47 procent, een verlies van bijna 4 procentpunten. Het Hilde Crevits-effect heeft zich zowel in Vlaanderen als Brussel niet gemanifesteerd. ‘De Brusselaars hebben de partijen die de afgelopen jaren bestuurd hebben niet beloond’, stelt Debaets vast. ‘We blijven in ieder geval overtuigd van het belang van respect en redelijkheid in de politiek.’

PVDA doet zijn intrede aan Nederlandstalige kant met een score van 4,32 procent, dankzij de lijstverbinding met DIERANIMAL NL.

Nieuwe schermindeling heeft weinig invloed op Vlaams kiesresultaat

Voor het eerst kreeg de kiezer voor het Brussels Parlement bij de keuze van het kiescollege alle lijsten van dat kiescollege te zien. Die nieuwe indeling moest het gemakkelijker maken voor de Nederlandstalige partijen om in de Franstalige kiesvijver te gaan vissen.

Vroeger moest een kiezer voor het Brussels Parlement namelijk eerst een keuze maken tussen het Nederlandstalig of Franstalig kiescollege en kreeg hij dan een overzicht van de partijen van dat college.

Nu krijgt men op dat keuzescherm meteen ook de partijen te zien die in het Nederlands- en Franstalig kiescollege opkomen.

In het verleden kloegen onder meer N-VA en Vlaams Belang dat Franstalige kiezers die op hun partij wilde stemmen, N-VA of Vlaams Belang niet gevonden hadden, omdat ze enkel in het Franstalig kiescollege zochten. Maar deze legislatuur werd dat – onder toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) – aangepast.

Coalitievorming

De uittredende meerderheid aan Nederlandstalige kant – Open VLD, SP.A en CD&V – beschikt niet meer over een meerderheid nadat Open VLD twee en CD&V één zetel moesten inleveren. Het is aan Groen om nu het initiatief te nemen.

De PS gaat aan Franstalige kant woensdag vertegenwoordigers van andere partijen ontvangen voor inleidende gesprekken voor de vorming van een Brusselse regering. Brussels minister-president Rudi Vervoort had eerder al laten verstaan dat hij een progressieve meerderheid wil vormen. Maar voorlopig kan hij nog niet zeggen met welke partijen hij het liefst wil samenwerken.

Dit is de zetelverdeling:

PS 17 zetels (-4).

Ecolo 15 zetels (+7)

MR 13 zetels (-5)

DéFI 10

PTB 10 (+6).

CDH 6 (-3)

DierAnimal 1

Groen 4 (+1)

Open VLD 3 (-2)

N-VA 3 (-)

one.brussels-sp.a 3 (-)

Vlaams Belang 1 (-)

CD&V 1 (-1)

Agora 1 (+1)

PVDA 1 (+1)

Bijzonder aan het Brussels Gewest is dat Nederlandstaligen en Franstaligen eerst op zoek gaan naar meerderheden in hun eigen taalgebieden en die vervolgens samenbrengen tot één gewestregering. Het Brusselse Hoofdstedelijk Parlement is samengesteld uit twee taalgroepen: 72 Franstaligen en 17 Nederlandstaligen.

De uittredende regering bestond uit PS, FDF en CDH enerzijds en Open VLD, SP.A en CD&V anderzijds.

Partner Content