Brandbare fosforkogels veroorzaakten brand Brecht, Demir stelt Defensie in gebreke

Het Groot Schietveld te Brecht op 27 april 2021. © Belga

De brand op het militair domein bij Brecht, eind vorige maand, is veroorzaakt door brandbare fosforkogels, die op dat moment eigenlijk niet hadden mogen worden gebruikt. Dat bevestigen verschillende bronnen aan de redactie van VRT Nieuws. Ondertussen stelt Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) Defensie in gebreke.

Het is niet duidelijk waarom de kogels toch in de munitie terecht zijn gekomen.

Fosforkogels worden bij schietoefeningen gebruikt omdat zo beter kan worden gemikt. Bij de oefeningen in de ochtend van vrijdag 23 april bleken er van die fosforkogels in de munitiekisten van de Minimi-mitrailleurs te zitten. Het is niet duidelijk hoe die in de munitie terecht zijn gekomen. Er bestaat immers zowel munitie met als zonder fosforkogels. Mogelijk werd er foute munitie aangeleverd of meegenomen uit het munitiedepot.

Een hoge officier bevestigt wel dat er wel degelijk een order zou zijn gegeven dat de fosforkogels niet gebruikt mochten worden. Maar de versies daarover lopen uiteen. Het is ook niet duidelijk of dat order ook daadwerkelijk is opgevolgd.

Op het moment van de oefening was het brandcode geel, ‘dat betekent dat er niet met fosforkogels mocht worden geoefend’, zegt iemand betrokken bij het dossier. De brandcodes worden opgemaakt door een officier van Defensie. Die doet dat op basis van de gegevens van de Meteowing en de lokale brandweer. De officier maakt daarbij gebruik van de EFIS-brandwaarschuwingsindex, een inschatting van het brandgevaar, rekening houdend met de voorziene oefeningen.

Vreemd genoeg gingen ‘de militairen betrokken bij de schietoefening ervan uit dat er code groen gold’, zegt een andere militair. Er moet dus iets fout zijn gelopen in de interne communicatie. Op het moment van de oefeningen was het, na een lange periode van droogte, kurkdroog op de heide van het schietveld.

Zuhal Demir: ‘Geen antwoord van Ludivine Dedonder’

Vlaams minister van Natuur Zuhal Demir stelt Defensie formeel in gebreke voor de natuurbrand op het militaire domein van Brecht van een maand geleden. Volgens de N-VA-minister weigert haar federale collega van Defensie Ludivine Dedonder (PS) te antwoorden op vragen vanuit Vlaanderen. ‘Dat getuigt van een groot gebrek aan verantwoordelijkheidszin en een gebrek aan respect voor de talloze veiligheidsmensen, medewerkers en vrijwilligers op het terrein. Daarom stellen we Defensie formeel in gebreke voor de brand en alle gevolgen ervan’, zegt Demir.

Na de brand nam Vlaams minister van Natuur Zuhal Demir contact op met haar federale collega van Defensie Ludivine Dedonder (PS) met de vraag de oorzaken te onderzoeken en mee te werken aan het gerechtelijk onderzoek en het noodzakelijke natuurherstel. Volgens Demir kwam er echter geen antwoord op die vraag.

Het nieuws van de fosforkogels doet minister Demir vermoeden dat de geldende protocollen en afspraken niet gevolgd werden. ‘Het is bovenal verontrustend dat dergelijke informatie sneller op een nieuwsredactie ligt dan dat Vlaanderen antwoorden krijgt van de federale defensieminister. Ook welke maatregelen ze neemt om gelijkaardige toestanden in de toekomst te voorkomen, blijft een vraagteken’, zegt Demir.

Daarom stelt de N-VA-minister namens de Vlaamse overheid een raadsman aan en wordt Defensie formeel in gebreke gesteld voor de natuurbrand. Daarmee wordt Defensie ook verantwoordelijk gesteld voor alle kosten die gepaard gaan met de gevolgen ervan, waaronder het natuurherstel en de ecologische achteruitgang.

Partner Content