‘Veel mensen willen zich aan de maatregelen houden, maar zien de logica erachter niet meer’

‘Hou het beleid logisch, menselijk en realistisch, anders gaan nog meer mensen de maatregelen aan hun laars lappen’, schrijft Leni Beckers in een open brief. ‘Na één jaar corona zit ik met meer vragen dan ooit.’

Steeds meer mensen houden zich niet langer aan de maatregelen. Soms vraag ik me af of onze regeringen wel beseffen hoe dat komt. Cru gesteld: hebben ze wel nog genoeg voeling met de man in de straat? En na een vol jaar corona, stel ik me die vragen meer dan ooit.

Zelf ben ik eind de dertig, en in het dagelijkse leven kom ik met veel mensen in contact: het gaat hier om een brede waaier aan leeftijden, levensomstandigheden, beroepen en passies. Veel meningen dus, en veel standpunten over de maatregelen.

Ik wil graag enkele van deze ondervindingen met jullie delen.

De meeste mensen begrijpen wel dat er maatregelen getroffen moeten worden om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Meer zelfs: ze willen zich hier gerust aan houden, alleen is de logica de laatste tijd ver zoek.

1. Er mag gewinkeld worden, weliswaar met beperkingen. Maar op de Meir mogen nog altijd 4.000 mensen lopen, op de markten mogen mensen samen komen, en op de tram kan je met 50 personen samen zitten. Maar als ik thuis met vier vaste vriendinnen een gezelschapsspel wil spelen, riskeer ik een boete van 1.000 euro. Op al die openbare plaatsen zou de afstand van 1,5 m gerespecteerd moeten worden, in de praktijk is dat niet altijd het geval. Hetzelfde geldt voor het ‘apart winkelen’: mensen komen aan met twee, of meer en gaan apart binnen. Ze nemen elk een mandje en gaan dan samen verder. Aanschuiven aan de kassa? Het lijkt wel een pretpark. Aan het begin van de lockdown werd er soms nog door winkeliers zelf een opmerking gegeven. Die tijd ligt al even achter ons. De handhaving ontbreekt.

2. Daarnaast is er de avondklok, waarvan de meerwaarde door heel veel mensen niet wordt begrepen. Ik voel me haast een crimineel omdat ik met vaste vrienden eens samen wil eten of naar een film wil kijken. Mocht er ons voor zo’n maatregel een duidelijke, logische verklaring geboden worden, het zou een pak helpen om hem te begrijpen. Zeker nu het warmer wordt, en we wel de hele tijd horen dat het veiliger is om buiten af te spreken. De huidige regeling dwingt mensen als het ware naar binnen vanaf 23u50. Gevolg: niemand kan vroeger naar huis dus zit er niets anders op dan ten minste samen binnen te blijven tot 5 uur ’s ochtends. Is het niet veel gevaarlijker om binnen te gaan zitten bij iemand, dan gewoon buiten te kunnen blijven? Ik vraag me af hoeveel zin sensibiliseren hier nog heeft. Leg uit dat het beter is om wat later alleen naar huis te gaan, dan allemaal samen binnen te kruipen. Waarom kunnen de terrassen niet open? Op die manier is er controle op hoeveel mensen op een bepaalde plaats samen zijn. Dat is nog overzichtelijker dan gewoon in een groepje rondhangen, en bovendien ook beter voor de economie.

3. Veel onbegrip is er ook voor de verkoop van alcohol. Hoe nuttig is de ‘alcoholklok’ om 20 uur? Sommige mensen leggen voor acht uur een voorraadje aan, andere nachtwinkels verkopen het gewoon stiekem verder. Er is een groep jongeren die aangeeft dat ze nu net meer drinken dan wanneer ze gewoon op café mochten. Het is voor velen het enige entertainende dat nog gedaan kan worden. Het wandelen zijn de meesten wel beu.

4. Een fenomeen dat hier mee samen hangt, maar minder zichtbaar of te controleren is, is dat sommige dealers in Antwerpen aangeven dat ze meer cocaïne verkopen tijdens de lockdown. Dit zijn mogelijk uitzonderlijke en anekdotische gevallen, maar het kan toch nooit de bedoeling van de maatregelen zijn, dat ze aanzetten tot druggebruik. Al kan experimenteren ook verleidelijk zijn, zeker in tijden dat er veel minder ontspanningsmogelijkheden zijn.

5. Onze mentale gezondheid wordt enorm aangetast, zowel door de maatregelen als door het ontbreken van een plausibele verklaring voor het opleggen ervan. Waarom kan hier niet in tegemoet gekomen worden? Zoveel mensen zouden baat hebben bij een goede psycholoog of therapie, alleen is dit voor velen niet betaalbaar, zeker nu niet. De wachtlijsten worden langer en langer. We krijgen steeds meer de indruk dat mentale gezondheid niet even veel waard is als fysieke gezondheid. Maar kan je die twee los zien van elkaar, en zeggen wat het belangrijkste is in iemands leven?

Conclusie

Veel mensen begrijpen dat maatregelen nodig zijn, maar het feit dat velen de rol lossen, heeft veel met onbegrip te maken. Voor velen voelt het aan alsof wetenschappers en politici regels maken waar vooral gewone mensen de dupe van zijn. Hou het beleid daarom logisch, menselijk en realistisch. Soms denk ik: zelfs een korte maar volledige lockdown met maximale controle was overzichtelijker geweest dan de warboel van de afgelopen weken.

Leni Beckers (39) woont samen met haar 16-jarige zoon in het centrum van Antwerpen. Ze werkt in een bordspellencafé, dat door corona omgevormd werd tot bordspellenwinkel. Ze studeert maatschappelijk werk aan de hogeschool.