De rector van de UGent, Rik Van de Walle, erkent dat de Vlaamse universiteiten in het verleden fouten hebben gemaakt in de aanpak van grensoverschrijdend gedrag. Als voorzitter van de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR) geeft Van de Walle ook toe dat het eerdere verzet van de universiteiten tegen een extern, onafhankelijk meldpunt achteraf gezien verkeerd was. Volgens KU Leuven-rector Luc Sels wordt er binnen het hoger onderwijs wel al jaren werk gemaakt van een “cultuuromslag”.
Na de nieuwe berichten over de veroordeling van een professor aan de KU Leuven voor de verkrachting van een voormalige studente en ook de verhalen over grensoverschrijdend gedrag tijdens studentendopen werden de rectoren van de universiteiten van Gent en Leuven uitgenodigd in het Vlaams Parlement samen met de vertegenwoordigers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA), de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) en het college van regeringscommissarissen hoger onderwijs.
Eerder dit jaar bereikte Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts een akkoord met de betrokken onderwijspartners rond de aanpak van grensoverschrijdend gedrag in het hoger onderwijs. Daarbij werd afgesproken om naast de bestaande interne meldpunten een centraal, onafhankelijk en extern meldpunt op te richten. Dat meldpunt moet er zijn tegen de zomer van 2023.
VLIR-voorzitter Rik Van de Walle erkende vandaag in de commissie dat de universiteiten in het verleden geen voorstander waren van een extern meldpunt. “In 2018 vonden we dat geen goed idee. We waren toen vooral bezig met het krachtiger maken van het eigen beleid rond preventie en remediëring. Een extern meldpunt was niet de eerste prioriteit”, aldus Van de Walle.
Maar dat was achteraf gezien een vergissing, geeft de Gentse rector toe. “Had ik vier jaar geleden geweten wat ik nu weet, dan had ik toen wellicht gepleit voor een extern meldpunt en was het er allicht ook sneller gekomen”, klonk het. Van de Walle voegde er in persoonlijke naam nog aan toe dat het externe meldpunt misschien best wordt ondergebracht in het nieuwe Vlaamse Mensenrechteninstituut (VMRI).
Net als eerder dit jaar verontschuldigde Van de Walle zich voor de fouten die er in het verleden zijn gemaakt in de aanpak van grensoverschrijdend gedrag. “Ik denk dat we te lang te weinig belang hebben gehecht aan de schade die wordt veroorzaakt bij grensoverschrijdend gedrag. Wie er toen welke mandaten invulde, is volstrekt irrelevant. Maar het is belangrijk om die fouten te erkennen en om daar ook publieke verontschuldigen voor te geven”, klonk het nog.
KU Leuven-rector Luc Sels counterde de soms felle kritiek van parlementsleden. Volgens hem werken zowel de KU Leuven als andere instellingen in het hoger onderwijs al jaren aan een “cultuuromslag”. “Die aanpak werpt ook vruchten af. Maar een smeuïge casus haalt nu eenmaal makkelijker de voorpagina’s van kranten dan een interview waarin we uitleggen wat we doen op het vlak van preventie en welke acties we ondernemen”, aldus Sels.
Volgens de Leuvense rector is het aantal meldingen van grensoverschrijdend gedrag aan de KU Leuven tussen 2016 en 2021 gestegen van 35 naar 520. Die stijging is volgens hem vooral toe te schrijven aan de uitbouw van een netwerk aan vertrouwenspersonen. “We hebben de evolutie gemaakt van enkele vertrouwenspersonen naar een netwerk van 59 vertrouwenspersonen. En de overgrote meerderheid van de meldingen, 90 procent, wordt tot tevredenheid van melder en beklaagde opgelost”, aldus Sels, die de politieke verantwoordelijken ook waarschuwt om “niet alle hoop te stellen op het bestaan van een extern meldpunt”.