‘Slapend kapitaal aan spaargelden kan relance van de kunstensector doorstart geven’

‘Belgen hebben in 2020 een recordbedrag van 23 miljard euro gespaard. Hoe kunnen we een deel van dit slapend kapitaal activeren om de relance van onze rijke en gevarieerde kunstensector een handje toe te steken en ook na corona structureel te ondersteunen?’ vragen Orry Van de Wouwer en Karin Brouwers.

Bij de start van de pandemie stelde minister van cultuur Jan Jambon zijn Visienota Kunsten voor waarin hij de belangrijkste krijtlijnen voor het kunstenbeleid van de komende jaren verduidelijkte. De afgelopen tijd ging de aandacht vooral naar zijn plannen voor het nieuwe kunstendecreet. Maar wij kijken met veel belangstelling uit naar de uitvoering van een andere passage uit die Visienota: “Ik wil verder bekijken of (een deel van) de Dynamische Ruimte op lange termijn gebaat zou zijn bij een fondsmatige aanpak en/of verfondsing. Ik voorzie daarom een vervolg op het onderzoek ‘Verfondsing in Vlaanderen? Onderzoek naar de wenselijkheid van (verdere) verfondsing in het kunstenlandschap in Vlaanderen’ (2012). “

De breed gedragen appreciatie voor de goede werking van zowel het Vlaams Audiovisueel Fonds als Literatuur Vlaanderen kan als inspiratie dienen voor een gelijkaardig participatief instrument voor de kunstensector. Fondsen die op een autonome wijze subsidies toekennen hebben ook tijdens deze crisis aangetoond dat ze flexibel en gericht kunnen inspelen op acute noden. Het garantiefonds van 10 miljoen euro voor de audiovisuele sector is daar een perfect voorbeeld van. Met dit garantiefonds zal het Vlaams Audiovisueel Fonds tussenkomen in de financiële gevolgen als een filmset door corona geïmpacteerd wordt.

Spaargelden voor relance?

De overheden in dit land zoeken momenteel naar manieren om naast publieke middelen ook de beschikbare private spaargelden in te zetten om alle sectoren die zwaar geïmpacteerd werden door de pandemie relancekansen te geven. We moeten van die gelegenheid gebruik maken om nieuwe instrumenten ter beschikking te stellen, bijvoorbeeld via een fonds waar de overheid samen met de private sector investeert in de creatie van nieuw werk.

Muzikanten, beeldend kunstenaars of podiumkunstenaars zijn gebaat met een fonds dat publieke en private middelen op een efficiënte en wendbare manier kan ter beschikking stellen. Het geplande onderzoek naar verfondsing kan hier zinvolle aanbevelingen doen, ook over mogelijkheden om die miljarden private spaargelden hiervoor in te schakelen. Dus, minister Jambon, waar blijven de aanbevelingen uit dit onderzoek? De muzieksector heeft trouwens niet gewacht op dit onderzoek en richtte zelf het Belgian Music Fund op en wil een permanente en structurele ondersteuning bieden voor alle artiesten in de Belgische music scene.

Den Boek 2.0

Een ander instrument dat we snel kunnen activeren is wat in de Vlaamse cultuursector gemeenzaam ‘Den Boek’ werd genoemd. Tot het begin van deze eeuw konden kunstenaars een aanvraag indienen om opgenomen te worden in de subsidielijn Bijzonder Cultuuraanbod. Organisatoren kregen een subsidie voor de uitkoopsom als ze een artiest uit dit aanbod boekten. Kunstenaars uit alle genres waren verzekerd van een gegarandeerde afname en spreiding van hun producties. Een win-win dus nog voor die term populair werd! Als we nu eens een Bijzonder Cultuuraanbod 2.0 lanceren? De samenstelling van het aanbod laten we over aan een deskundige en ruim samengestelde selectiecommissie. En we maken er een laagdrempelig instrument van zodat ook het lokale verenigingsleven kansen krijgt om onze kunstenaars een speelplek te geven. Want ook voor het verenigingsleven zal het post corona niet business as usual zijn. Onze verenigingen zullen ook alle steun kunnen gebruiken om het enthousiasme bij hun vrijwilligers en publiek aan te zwengelen.

Zo hebben we meteen een mooi en gevarieerd cultuuraanbod om de Vlamingen terug uit hun kot en naar de kunsten te lokken!

Karin Brouwers en Orry Van de Wauwer zijn Vlaamse volksvertegenwoordigers voor CD&V.

–