Van Bossuyt wil geen nieuwe opvangplaatsen, maar sluit voorlopig ook geen asielcentra

Op korte termijn zal de federale regering geen opvangcentra voor asielzoekers sluiten. Minister van Asiel en Migratie Anneleen Van Bossuyt (N-VA) wil de capaciteit afbouwen, maar tegelijk bufferplaatsen behouden. De oppositie vraagt met welk geld ze dat zal doen.

Fedasil moet zich dit jaar voorbereiden op de ‘afbouw van het opvangnetwerk’. Dat staat te lezen in de beleidsnota van minister Van Bossuyt. In het kader van het ‘strengste migratiebeleid ooit’ wil de federale regering de verzadiging van het opvangnetwerk voor asielzoekers tegengaan.

De capaciteit van 36.000 plaatsen uitbreiden is geen optie. ‘Het ongebreideld openen van nieuwe opvangplaatsen is niet het juiste antwoord op de aanhoudend historisch hoge instroom’, aldus Van Bossuyt.

De N-VA-minister noemt 2025 een ‘overgangsjaar’ voor Fedasil. De afbouw van het netwerk moet evenwel ‘verantwoord’ gebeuren. Ze wil zorgen voor ‘voldoende bufferplaatsen om fluctuaties efficiënt te beheren’.

Daarmee lijkt de Arizona-regering tegemoet te komen aan de vraag van Fedasil zelf. Topman Pieter Spinnewijn pleitte eerder voor het behouden van buffercapaciteit, die snel kan worden aangewend bij een hogere instroom van verzoekers om internationale bescherming.

Waarom Nederlandse rechters België niet meer vertrouwen in asielzaken

538 miljoen euro besparen

‘We mogen niet nog eens de fout maken om massaal centra te sluiten’, zei Spinnewijn in zakenkrant De Tijd. ‘Dat hebben we in 2016 en 2017 gedaan. Onze capaciteit is toen met 14.000 plaatsen gedaald. Het duurde vijf jaar om het netwerk weer op te bouwen.’ Pittig detail: die massale sluiting gebeurde onder leiding van toenmalig staatssecretaris Theo Francken (N-VA), de huidige minister van Defensie.

Ons land kampt al jaren met een opvangcrisis. Alleenstaande mannelijke asielzoekers zijn niet zeker van een opvangplaats, waardoor ze in het slechtste geval op straat belanden. Zo’n 3.000 mannen staan op een wachtlijst.

In haar beleidsnota schrijft Van Bossuyt dat ze ‘in een eerste fase’ de voorkeur geeft aan de afbouw van capaciteit, ‘om zo het personeel en de opgebouwde expertise maximaal te behouden’. De zowat honderd centra hoeven voorlopig dus niet te vrezen voor een sluiting. Al sluit de minister geen enkele piste uit: ‘Bepaalde minder geschikte centra zullen op termijn mogelijks volledig worden gesloten.’

De regering-De Wever wil in de eerste plaats inzetten op een lagere instroom. Opvangcentra moeten ‘sober’ zijn, en OCMW-bijstand voor asielzoekers is uit den boze. In het Paasakkoord werd beslist om gezinshereniging te verstrengen. Los van de collectieve centra zet Van Bossuyt wel het mes in kleinschalige opvang. Ze schrapt premies voor nieuwe Lokale Opvanginitiatieven (LOI’s).

De regering verwacht veel van het Europees Migratiepact, dat vanaf volgend jaar op volle toeren moet draaien. Daardoor zouden minder asielzoekers in België moeten aankomen. In de begrotingstabellen gaat de regering ervan uit dat ze op termijn 538 miljoen euro kan besparen in de asielopvang. Dat is meer dan de helft van de federale subsidie voor Fedasil, die vorig jaar opliep tot 929 miljoen euro.

Oppositie vraagt zich af waar het geld vandaan moet komen

Vanuit de oppositie klinken er vragen bij de wens van Van Bossuyt om een buffercapaciteit bij te houden. ‘Want ook bufferplaatsen kosten geld’, zegt Groen-Kamerlid Matti Vandemaele. Hoe valt dat te rijmen met de zware besparingen? ‘De minister zal een toverstokje nodig hebben. Ofwel rekent de regering zich rijk, ofwel gaat ze duizenden extra mensen de straat op jagen – en deze keer zullen dat niet alleen alleenstaande mannen zijn.’

Als anti-immigratiepartij jaagt het Vlaams Belang Van Bossuyt ter rechterzijde op. Het ‘strengste migratiebeleid ooit’ zal voor de partij van Tom Van Grieken altijd te licht uitvallen.