De federale oppositie zal wellicht geen beroep meer kunnen doen op het Vlaams Belang om de programmawet van de regering-De Wever te blokkeren. Dat betekent dat de beperking van de werkloosheid in de tijd geen verdere vertraging zal oplopen.
De programmawet van de Arizona-regering – N-VA, Vooruit, CD&V, Les Engagés en MR – zal naar alle waarschijnlijkheid ten laatste volgende week worden goedgekeurd in de Kamer. Die wet is een ratjetoe van uiteenlopende beleidsmaatregelen van de regering-De Wever. De meest in het oog springende is de beperking van de werkloosheid in de tijd, die op 1 januari gefaseerd zou ingaan en 180.000 mensen zou treffen.
De meerderheidspartijen werden vorige week nog verrast door een vertragingsmanoeuvre van de oppositie. Vlaams Belang, Groen-Ecolo, PS en PVDA dienden amendementen in op de wet en besloten advies te vragen aan de Raad van State. Daardoor werd de geplande stemming van de programmawet uitgesteld. Via de spoedprocedure van de Raad van State zouden er minstens vijf dagen verloren gaan.
Linkse oppositie maakt vuist, met hulp van het Vlaams Belang: ‘Het VB moet zich schamen’
Cordon sanitaire
Advies vragen aan de Raad van State is een beproefd oppositiemiddel. Alleen had Arizona dat niet zien aankomen. De regering had geen rekening gehouden met een samenwerking tussen de linkse oppositie en het extreemrechtse Vlaams Belang. Want voor een adviesaanvraag zijn minstens 50 stemmen nodig, waardoor het Vlaams Belang met zijn 20 zetels incontournable is.
De MR van Georges-Louis Bouchez schreeuwde moord en brand en beschuldigde de PS van het doorbreken van het cordon sanitaire. Bij de N-VA werd ontzet gereageerd op de manier waarop de linkse partijen bijdroegen aan de politieke relevantie van het Vlaams Belang.
De meerderheidspartijen legden sterk de nadruk op de schade die de ‘onverantwoordelijke’ oppositie berokkende. Want in de programmawet stonden ook de btw-verlaging op sloop en heropbouw én het ouderschapsverlof voor pleegouders – het uitstel trof dus gewone mensen, aldus de meerderheid.
Een artikel op de voorpagina van Het Laatste Nieuws (‘Bouwen plots duizenden euro’s duurder’) zette de oppositie extra onder druk. Tegelijkertijd werden voorstellen uit de oppositie – bijvoorbeeld van de Open VLD – om de btw-verlaging uit de programmawet te lichten en apart te behandelen, weggewuifd door de meerderheid.
‘Akkoord over meerwaardebelasting kan juist tot hardere opstelling van Vooruit leiden’
In principe kan de oppositie volgende week, wanneer opnieuw een stemming wordt verwacht, weer dwarsliggen. Er staat geen limiet op het aantal keer dat advies aan de Raad van State mag worden gevraagd.
Bij de PS wil men niets uitsluiten over een mogelijk nieuw manoeuvre. ‘Dat is veel te vroeg’, klinkt het in de fractie. ‘We hebben zelfs nog geen advies van de Raad van State ontvangen over onze amendementen.’
Wat de PS ook beslist, veel zal het wellicht niet meer uitmaken. Volgens Vlaams Belang-fractieleidster Barbara Pas zal haar partij wellicht niet meer blokkeren. ‘Blokkering is trouwens nooit onze bedoeling geweest’, zegt ze. ‘Er zijn nu eenmaal onderdelen van de programmawet waarover wij de mening van de Raad van State willen kennen.’ Zo stelt haar partij zich vragen bij details rond de verstrenging van de effectentaks en de exittaks.
11 juliviering
Pas bekritiseert de manier waarop de programmawet werd ‘volgepropt’ met uiteenlopende maatregelen. ‘Waarom staat verlof voor pleegouders in dezelfde tekst als de beperking van de werkloosheid? De kans op juridisch broddelwerk neemt alleen maar toe.’
Er bestaan nog andere manieren om te ‘filibusteren’ of een zitting langdurig rekken. Zo krijgen Kamerleden vijf minuten spreektijd per ingediend amendement. Bij het debat over de Lambermontakkoorden in 2001 diende het Vlaams Blok er 1302 in – niet toevallig het jaartal van de Guldensporenslag.
Door de houding van het Vlaams Belang rest de oppositie alleen nog de mogelijkheid om langdurig het woord te nemen. Open VLD’er Vincent Van Quickenborne gaf al aan dat hij uren kan doorbomen over het financiële luik van de programmawet.
Als de behandeling op donderdag 10 juli plaatsvindt, zou die zitting heel wat 11 julivieringen van N-VA-Kamerleden kunnen verknoeien. Maar de Vlaams-nationalisten kunnen zich wellicht troosten met het feit dat de programmawet er alsnog komt, en dan nog wel netjes voor de Vlaamse feestdag.
Flamandisation: ‘De Vlaamse inname van fort België is onafwendbaar’