Professor huisartsengeneeskunde Dirk Devroey (VUB) staakt op 7 juli tegen de plannen van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). ‘Alles samen is dit een serieuze stap in de richting van staatsgeneeskunde.’
‘Ikzelf werk aan de allerlaagste tarieven in mijn praktijk’, vertelt Dirk Devroey. ‘Ik ben absoluut geen voorstander van ereloonsupplementen.’ Hij is zelf huisarts, en als professor huisartsengeneeskunde verbonden aan de VUB, maar is toch van plan om op 7 juli mee te staken. Het was het artsensyndicaat BVAS dat opriep tot zo’n staking – de eerste sinds 2001 – uit onvrede met de plannen van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). Hij wil de supplementen die artsen boven op de normale facturen aan patiënten kunnen vragen drastisch inperken, maar raakt het artsenberoep op nog een heel aantal andere punten.
Dirk Devroey: Als de actie enkel zou gaan over die ereloonsupplementen, zou ik ze niet steunen. Het gaat mij over de organisatie van de gezondheidszorg en de leefbaarheid van het artsenberoep. Het gaat dan vooral over alle extra controles die op ons afkomen, en de regelneverij die daarbij komt kijken. De minister wil RIZIV-nummers van artsen kunnen intrekken. Dat is alsof iemand zijn diploma wordt afgepakt, of in ieder geval de toestemming om zijn beroep uit te oefenen kwijtraakt. Alles samen is dit een serieuze stap in de richting van staatsgeneeskunde, waarbij de overheid alles bepaalt en ons beroep veel minder aantrekkelijk wordt. Ik vrees dat daarmee ook de kwaliteit en de laagdrempeligheid van onze zorg niet langer gegarandeerd zijn.
‘Huisartsen en specialisten moeten samen de minister het signaal geven dat hij te ver gaat.’
Veel artsen hebben het dezer dagen over staatsgeneeskunde. Maar wat betekent dat dan precies?
Devroey: Verregaande controles, bijvoorbeeld van hoe lang wij onze patiënten zien. Dat is al het geval bij verpleegkundigen, en dat zal worden uitgebreid. Zulke controles zijn misschien nodig voor één procent van de artsen, maar straks maken ze het leven van ons allemaal zuur en ons werk veel moeilijker. Die betutteling stoort mij nog het meest. In die zin vind ik het ook een fout dat de huisartsen met Domus Medica de actie niet steunen. Huisartsen en specialisten moeten samen de minister het signaal geven dat hij te ver gaat.
Frank Vandenbroucke weet natuurlijk goed dat als hij vandaag niet raakt aan de erelonen van de huisartsen, zij ook niet mee actie zullen voeren.
De huisartsen blijven inderdaad redelijk buiten beeld in deze plannen.
Devroey: Frank Vandenbroucke is bijzonder slim. Hij weet natuurlijk goed dat als hij vandaag niet raakt aan de erelonen van de huisartsen, zij ook niet mee actie zullen voeren. Dat is het spel van verdeel en heers dat hij speelt. De minister zal ook zeggen dat hij daar echt niet aan wil raken, maar met zijn New Deal voor huisartsenpraktijken gebeuren er ook al zulke oefeningen. Als ik zie dat huisartsen niet langer per prestatie maar voor een belangrijk deel ook per ingeschreven patiënt worden betaald, maak ik mij al zorgen over wat dat in de toekomst zal betekenen.
Artsenlonen aan banden: hoe wordt ú daar beter van?
Is het niet ook logischer om op die manier te werken?
Devroey: De PVDA zegt het al veel langer: artsen horen bedienden te zijn die aan een vast loon werken. Ik kan begrijpen dat zij dat willen, maar arts is een vrij beroep. Zo’n systeem haalt alle motivatie weg om harder te werken en om iets extra te doen voor patiënten. Op die manier krijgen we artsen die hun werk als een negen-tot-vijf baan zien. In die zin past de beperking van de erelonen ook in de logica van de staatsgeneeskunde. Waarom wil de overheid bepalen wat mensen met een vrij beroep kunnen verdienen? Ik ken geen enkel vrij beroep dat zo’n beperking opgelegd krijgt. Dat druist allemaal in tegen wat wij altijd hebben gekend.
Bent u dan ook een tegenstander van Vandenbroucke svoorstellen om die erelonen te beperken? Veel mensen begrijpen niet dat specialisten soms een pak meer verdienen dan de premier.
Devroey: Ik heb daar lang over nagedacht. Tot voor kort werkten wij in onze praktijk met een laboratorium dat supplementen vroeg voor bloedanalyses, maar we zijn overgestapt naar een lab dat dit niet doet. Mensen betaalden er drie keer zoveel voor als voor het honorarium dat wij aan de patiënt vroegen.
Vanuit het perspectief van de burger of de patiënt klinken de voorstellen van de minister heel redelijk, maar alles hangt met andere zaken samen. Als die erelonen alleen worden gebruikt om specialisten te verrijken, heb ik daar ook problemen mee. Maar als ze dienen om een ziekenhuis draaiende te houden, is dat natuurlijk een heel andere zaak. Dit gaat over de ziekenhuisfinanciering. In die zin was er beter veel meer overleg geweest met die ziekenhuizen. De fragmentarische manier waarop de minister alles aanpakt, maakt heel veel artsen ongerust. Ik begrijp dat Vandenbroucke de gezondheidszorg betaalbaar wil houden, maar hij moet dit echt beter aanpakken.
Artsen staken één dag in de zomer, om grote hinder te vermijden. Voor wie de treinstakingen ondertussen gewend is, komt dit over als een wel heel beleefde staking. Denkt u dat de impact groot zal zijn?
Devroey: We willen vooral een signaal geven aan de minister. Mensen in nood zullen wij nooit aan hun lot overlaten, maar andere patiënten zullen wel heel wat kleine ongemakken ondervinden. We zullen daarna natuurlijk heel veel werk moeten inhalen. Het treinpersoneel heeft het geluk dat zij de dag na een staking geen extra reizigers hoeven te vervoeren.
5 manieren om geen ereloonsupplementen te betalen