Waarom staat vicepremier Frank Vandenbroucke in een Harry Potter-decor op de cover van Knack deze week? En wat heeft de Trends-redactie geleerd van de Nederlandse formatiegesprekken? In de nieuwste aflevering van Tussen Wetstraat en Wall Street kijken Bert Bultinck (Knack) en Jan De Meulemeester (Trends Z) terug op een politieke week waarin opvallend weinig nieuws naar buiten kwam – en net dat blijkt veel te betekenen.
Premier Bart De Wever (N-VA) vroeg vijftig dagen om 10 miljard te vinden, maar volgens beide journalisten is er weinig tot geen vooruitgang geboekt. Achter én voor de schermen klinken alarmerende geluiden over de onverzettelijkheid van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, die volgens meerdere partijen elke stap bemoeilijkt.
Die luwte brengt De Meulemeester ertoe om te grasduinen in de memoires van Jean-Luc Dehaene. De parallel met vandaag: ‘Ook in de late jaren tachtig vertraagde de persoonlijke profileringsdrang van een prominente liberaal het regeringswerk: de jonge Guy ‘da joenk’ Verhofstadt. Even erg als Bouchez vandaag.’
‘Dehaene werd toen formateur van wat later Martens VIII werd. ‘Sire, geef mij honderd dagen’ zijn woorden die Dehaene nooit heeft uitgesproken, bekent hij zelf in zijn memoires. Het is wat de steengoede Wetstraatjournalist Hugo De Ridder er met zijn gelijknamig boek later van maakte.’
Vandenbroucke tussen filosofie en begroting
Grote aandacht gaat naar Knacks reportage met Vooruit-vicepremier Frank Vandenbroucke, die in Oxford een lezing gaf over verantwoordelijkheid, solidariteit en de toekomst van de welvaartsstaat.
Bert Bultinck: ‘Vandenbroucke is de meest professorale van onze politici, tegelijk iemand die zowel academisch denkt als politiek handelt. In zijn Knack-interview beklemtoont Vandenbroucke enerzijds individuele verantwoordelijkheid – werkzoekenden moeten bewijzen dat ze inspanningen leveren – en anderzijds de nood aan collectieve bescherming. Misbruik van het systeem mag geen argument zijn om het systeem af te voeren.’
Dat vertaalt zich onmiddellijk naar de begrotingsgesprekken: hij noemt sommige voorstellen van Bouchez ‘waanzinnig’ en verdedigt openlijk de beperking van de werkloosheid in de tijd. Daar ligt het ideologische raakvlak tussen Vooruit en N-VA: een strenge sociale zekerheid, maar zonder ‘free for all’-socialisme.
Dromen van een Benelux-unie
In het tweede deel van de podcast verleggen de journalisten de blik naar Nederland, waar de politieke formatie letterlijk wordt opgeschud door de aardbeving in Groningen.
Een gedachte-experiment duikt steeds vaker op bij vooral N-VA-politici: wat als België, Nederland en Luxemburg één unie zouden vormen? Jan De Meulemeester: ‘Laat ons eens dromen. We zouden geen “kleintje” meer zijn, met 30 miljoen inwoners, en zo het zesde EU-land. We zouden als Belgen het Caraïbisch gebied erbij krijgen en omgekeerd krijgen de Nederlanders hun geliefde Durbuy.
Maar alle gekheid op een stokje: het bbp van zo’n unie zou ruim 2000 miljard dollar zijn, waarmee we op de elfde plaats in de wereldranking zitten, bijna in de top tien, groter dan Rusland. We zouden in de EU de vierde economie zijn.
‘En dan de synergieën tussen onze zeehavens, luchthavens, tech- en farma-industrie: dat doet natuurlijk dromen. En dat zie je bij N-VA’ers: zodra ze de Moerdijk oversteken borrelen die aloude orangistische gedachten op, en krijg je geflirt met de Nederlanders, bijna een “ik vraag het aan”. Die vrijage valt op de laatste tijd.’