Bert Bultinck

‘De fout van Pieter De Crem was niet dat hij buitenlanders heeft gediscrimineerd, maar dat hij de regels heeft geschonden’

Bert Bultinck Hoofdredacteur van Knack

Na een striemend rapport van Audit Vlaanderen stapte Pieter De Crem dit weekend op als burgemeester van Aalter. Voor CD&V-voorzitter Sammy Mahdi komt dat ongelegen. Maar niet vanwege de discriminatie die het rapport aan de kaak stelt.

Hij kwam wat bleekjes voor de dag, de voorzitter van CD&V. Toen Sammy Mahdi vanochtend op de radio uitleg gaf bij het vertrek van Pieter De Crem klonk hij wat minder assertief dan gewoonlijk. Mahdi vult zijn voorzitterschap doorgaans in als een opgejaagde voorman van een partij die elke dag  voor zijn relevantie moet vechten. Dat is terecht, want dat is de realiteit van CD&V vandaag.

Buitenlanders buiten

Maar na de demarche van De Crem, die vooral bekend is geworden door zijn zeven jaren als minister van Defensie, moest Mahdi zich maandagochtend wat meer in bochten wringen dan gewoonlijk. De CD&V-voorzitter moest begrijpelijk maken waarom De Crem als burgemeester van Aalter systematisch buitenlanders had benadeeld bij het inschrijvingsbeleid van de gemeente – en toch niet meteen uit de partij was gezet.

Een rapport van Audit Vlaanderen, dat vorige week uitkwam, spreekt onomwonden van discriminatie. In Aalter moesten niet-Belgen tot vier keer langer wachten op hun inschrijving dan wettelijk toegelaten is. Het is enkel uit angst voor een intentieproces, en een heilige schrik voor het woord zelf, dat het begrip ‘racisme’ in de meeste berichten over de affaire achterwege blijft. Maar het lijdt geen twijfel dat burgemeester De Crem met zijn beleid buitenlanders wou buitenhouden. Uiteindelijk nam De Crem zondag zelf ontslag als burgemeester.

Verherstraeten en Crevits

In plaats van uit te pakken met de successen in de dorpspolitiek – hij is partijvoorzitter van een 120-tal burgemeesters – moest Mahdi bruusk in de verdediging. Ook al behoort De Crem al een tijd niet meer tot de top van CD&V, zijn vertrek doet de partij op haar grondvesten daveren. Dat bleek uit de emotionele reacties van partijgenoten als zijn ‘vriend forever’ Servais Verherstraeten, maar ook de veeleer gematigde toon van Vlaams viceminister-president Hilde Crevits, die in een respectvol bericht schreef: ‘er zijn altijd meerdere kanten aan een verhaal’.

Over de discriminatie in Aalter zelf kreeg CD&V-voorzitter Sammy Mahdi slechts met moeite enige verontwaardiging over de lippen.

Wat de opdracht van Mahdi nog moeilijker maakte is dat CD&V onder Mahdi zelf flink naar rechts is opgeschoven, zeker op het vlak van migratie. Nicole de Moor, die voor CD&V staatssecretaris voor Asiel en Migratie was in de regering-De Croo, baarde onder meer opzien met haar beslissing om voor mannelijke alleenstaande asielzoekers niet langer in opvang te voorzien. In haar partij, een club met christelijke wortels, zou zoiets vroeger onomwonden ‘inhumaan’ hebben geheten. Mahdi zelf zegt graag dat zijn naastenliefde niet gelijk staat aan open grenzen en pleit al lang voor een strikter migratiebeleid.

‘Totale afwezigheid van visie’

Maar voor De Crem is dat dus allemaal nog niet fors genoeg. In een hard bericht op de socials zei hij deze ochtend zijn ‘nationaal lidmaatschap’ van de partij op. De partij zou geen oplossingen meer aanbieden voor de problemen van vandaag. De partijtop lijdt aan een ‘totale afwezigheid van visie’.

Dat is lastig voor Mahdi , dat kon hij niet verbergen. Maar over de discriminatie in Aalter zelf kreeg hij slechts met moeite enige verontwaardiging over de lippen. ‘Je kunt niet zomaar discrimineren’, zei de CD&V-voorzitter op de radio. In dat woord ‘zomaar’ zit alles.

Mensen van kleur

Wat de voorzitter, en bij uitbreiding de hele partijtop, dwars zat, was niet zozeer dat De Crem buitenlanders onheus behandelde, maar wel dat hij daarbij de wet niet volgde. En misschien nog meer dat hij de partij schade toebracht door zich niet veel aan te trekken van wat de partijleiding daarvan vond.

In de reacties schemerde veel begrip door voor de vraag van de burgemeester om toch niet te veel mensen van kleur in Aalter binnen te laten. Dat begrip is er uiteraard ook bij Theo Francken (N-VA), in principe een politieke concurrent, die na het vertrek van De Crem schreef dat hij begrip had voor de ‘machteloosheid’ die burgemeesters voelen. Francken had het niet over een kapotte riolering.

Nieuwe Testament

De fout van De Crem was niet dat hij buitenlanders heeft gediscrimineerd, maar dat hij de regels heeft geschonden. Anders geformuleerd: De Crem had moeten wachten tot de wetten discriminatie bij het inschrijvingsbeleid toestaan. Hij botste niet met zijn partij vanwege grove discriminatie maar vanwege ongehoorzaamheid. Over de ethische kant van de zaak stapte Mahdi snel heen.

Dat verrast niemand nog. Binnen de Arizona-regering verwijst het ‘Nieuwe Testament’ tegenwoordig naar een nieuw saneringsplan voor de begroting. Over het buiten houden van buitenlanders, daar zal Mahdi het later nog weleens over hebben. Zij het niet in die woorden, uiteraard.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Expertise