De begrotingsgesprekken kabbelen voort. Een doorbraak is niet in zicht, wel integendeel. ‘De Wever wil iedereen pijn doen, buiten de N-VA.’
Een-op-eengesprekken met zijn vicepremiers. Verder kwam premier Bart De Wever (N-VA) niet op woensdag. De begrotingsgesprekken zijn nog niet in een stroomversnelling gekomen.
Tussen nu en dinsdag, de nieuwe voorlopige deadline, ligt dan ook wat tijd. Op dit moment is er geen nood om tot het gaatje te gaan. Maar volgens sommige coalitiepartners gaat het allemaal te traag.
Een van de redenen voor die traagheid zijn dan ook de coalitiepartners zelf. De vijf Arizona-partijen N-VA, Vooruit, CD&V, Les Engagés en MR verschillen nog te veel van mening over hoe ze tien miljard euro willen vinden tegen 2029. Het klavertjevier dat de eerste minister vorige week presenteerde, wordt nog niet gesmaakt.
Meest rechtse partij in de regering
Met een btw-harmonisatie, een vorm van indexsprong, een aanpassing van de groeinorm in de zorg en een strengere aanpak van langdurig zieken wilde De Wever het gros van de oefening tot een goed einde brengen. Maar op de langdurig zieken na is er weinig overeenstemming. De ideologische afstand leidde afgelopen dinsdag tot de beslissing om de State of the Union van De Wever, normaal geprogrammeerd op de tweede dinsdag van oktober, met een week uit te stellen.
Hoe meer dagen verstrijken, hoe moeilijker het wordt om Georges-Louis Bouchez (MR) stil te houden. Op VTM Nieuws deelde hij weliswaar geen wereldschokkend nieuws mee, maar toch wilde de Franstalige liberaal gezegd hebben dat wat nu op tafel ligt, onvoldoende is. Met een oneliner (‘Ik stel vast dat wij de meest rechtse partij in deze regering zijn’) plaagde hij de N-VA.
Niet dat Bouchez alleen gekant is tegen nieuwe belastingen. Ook een indexsprong voor iedereen – in het verleden nochtans een gesmaakt recept op rechts om geld te besparen – zint hem niet. Omdat hij verkozen is om werken meer lonend te maken, wil hij werkenden niet treffen door een jaar de automatische indexering over te slaan. Voor mensen met een uitkering ligt dat anders.
‘Na de betoging kunnen we harder op tafel kloppen’
Onverzoenbare standpunten
Bij Vooruit ziet men de vakbondsactie van dinsdag dan weer als een duwtje in de rug. Hoewel hun eigen partijgebouw werd beschadigd door vandalen, gebruiken de Vlaamse socialisten de 80.000 demonstranten als een extra argument voor een miljonairsbijdrage. ‘Na de betoging kunnen we harder op tafel kloppen’, zei Kamerlid Anja Vanrobaeys op Radio 1. Maar zo’n nieuwe taks is buiten de waard (ofwel: Bouchez) gerekend. Een verhoging van de bestaande effectentaks lijkt realistischer.
In elk geval zal er naar de inkomstenzijde moeten worden gekeken. Enkel snijden in de uitgaven is geen optie. De nota’s die nu circuleren, zouden wat dat betreft volstrekt onvoldoende zijn. ‘De Wever wil iedereen pijn doen, behalve de N-VA’, zegt een hoge bron.
Een andere topper erkent de tijdelijke impasse, maar ziet een specifieke oorzaak. ‘De Wever luistert goed naar de besognes van zijn coalitiepartners, maar net dat maakt zijn taak zo moeilijk, want de verschillende standpunten zijn onverzoenbaar.’
Uitmelken
Net als tijdens de formatie moet de premier balanceren op een slappe koord om links en rechts tevreden te houden. Ondertussen houdt hij de kaarten dicht tegen de borst, net als de planning. Woensdagavond had niemand een idee over de agenda van de premier. Wanneer de eerstvolgende gezamenlijke bespreking is, is dus onduidelijk.
Donderdag, tijdens de plenaire vergadering in de Kamer, zal de regering ongetwijfeld spitsroeden lopen. De oppositie zal de betoging van dinsdag (en het uitstel van de State of the Union) verder uitmelken en proberen verdeeldheid binnen de regering aan te tonen. Voorlopig is echter geen sprake van een crisis. Maar dat de frustraties over De Wever toenemen, staat vast.
Bemoedigend nieuws voor regering-De Wever: ratingbureau Moody’s verlaagt kredietwaardigheid van België voorlopig niet