Vlaams volksvertegenwoordiger Sanne Van Looy (N-VA) zetelt in de commissie Leefmilieu. Ze heeft geen goed oog in de antwoorden die daar de afgelopen week gegeven zijn over de bebossingsturbo waar in Vlaanderen werk van zou gemaakt moeten worden.
Meer bos in Vlaanderen? Negen op de tien Vlamingen zegt volmondig ja. En terecht. Bossen zijn meer dan een leuk extraatje. Ze zijn onze natuurlijke airco tijdens warme zomerdagen, zuiveren onze lucht en bieden plekken van rust en ontspanning.
Daarom is de Vlaamse regering terecht ambitieus en herbevestigde ze de doelstelling om 10.000 hectare extra bos te voorzien tegen 2030.
Alles ligt klaar, maar wat houdt ons tegen?
De bevoegde minister moet niet van nul starten. Tijdens de vorige legislatuur werd de kentering ingezet met netto 1.342 hectare extra bos. Dat is de optelsom van de 1.595 hectare die werd ontbost en werd gecompenseerd met de aanleg van 2.937 hectare nieuw bos, wat de bosbalans voor het eerst positief maakte. Historisch! Een deel van dat nieuw bos kwam er dankzij het enthousiasme van de steden en gemeenten, die tussen 2020 en 2023 met doelgerichte steun van de Vlaamse overheid instonden voor 267 hectare extra bos.
Dat beleid werkte dus. Daarom wordt er jaarlijks 18 miljoen euro op tafel gelegd voor verdere bosuitbreiding. Alles ligt dus klaar om eraan te beginnen. Alleen maakte de minister nog geen euro vrij van dit budget. Waarom worden die voorziene middelen niet gewoon ingezet?
Tijdens de commissie van 17 juni kwam de aap uit de mouw: de minister koppelt bebossing aan een landbouwdossier. En zo zet hij gewild of ongewild landbouw en natuur weer tegen elkaar op. Dat terwijl het net de bedoeling is om beide te verzoenen. Iets wat hij nochtans zelf graag benadrukt.
Finaal verliest zo iedereen. De natuur verlies omdat nieuwe bossen op zich laten wachten. De boeren verliezen want ze kunnen in een gepolemiseerde context langer wachten op hun voorkoopregeling aangezien er nieuwe voorwaarden aan worden gekoppeld. En de lokale besturen verliezen want ze blijven in het ongewisse, terwijl ze net nu hun plannen voor de komende legislatuur aan het opstellen zijn.
Vertrouwen in de lokale besturen
Bovendien lijkt minister Brouns verder te gaan dan de afspraken in het regeerakkoord en nieuwe bestemmingsvoorwaarden te koppelen aan bebossingssubsidies. Steden en gemeenten hebben nood aan vertrouwen en ondersteuning, niet aan nieuwe drempels of extra beperkingen opgelegd door de Vlaamse overheid. Er bestaat al genoeg regelneverij.
Eigenlijk is het doodeenvoudig. Het zijn de steden en gemeenten die als beste weten op welke plaats en op welke manier we best extra bossen planten. Ze hebben uiteraard wel middelen nodig om mee te werken aan de doelstelling van de Vlaamse overheid. Maar die gaan verloren door gebrek aan beleid. Hoeveel bossen hadden met de eerste 18 miljoen niet kunnen worden aangeplant? Die laat de minister liggen om het moeilijker te maken dan het is. We hebben geen ministers nodig om zaken moeilijker te maken, wel om zaken te versnellen.
Zonder duidelijkheid voor de steden en gemeenten valt het enthousiasme stil. Voorstel? Nu een ‘overgangssubsidie’ geven om alvast in 2026 te kunnen beginnen met bebossingsprojecten. Want als we de geambieerde koers voor meer groene longen in ons dichtbebouwde Vlaanderen willen aanhouden, hebben we niet alleen goede bedoelingen nodig, maar ook tijdige beslissingen. De N-VA zal erop blijven toezien dat de gemaakte afspraken worden uitgevoerd: mét vertrouwen in de lokale besturen, zonder tijdverlies.
Sanne Van Looy is Vlaams parlementslid voor N-VA en burgemeester van Malle.