‘Veel recent onderzoek naar de pornoconsumptie van vrouwen is er niet in Vlaanderen. Maar sowieso vertoont dit soort onderzoek altijd een groot dark number,’ zegt seksuologe Kaat Bollen. ‘Vrouwen die naar porno of porna – de vrouwvriendelijke variant van porno – kijken , dat is nog altijd wat taboe. Je kunt ervan uitgaan dat vrouwen meer porno kijken dan ze toegeven. Vrouwen praten daar ook onderling weinig over, terwijl mannen soms iets uitwisselen of van die whatsappgroepjes hebben. Ik ken geen vrouwen met whatsappgroepjes waarin ze geile foto’s van mannen delen. Helaas misschien. We zien wel dat pornogebruik in het algemeen stijgt bij vrouwen. En ook dat hoogopgeleide jonge vrouwen meer porno kijken dan lager opgeleide of iets oudere vrouwen.’
De vakgroep Seksuologie van de UGent deed in 2017 een grote survey bij 4500 Vlamingen naar hun consumptie van internetporno. De enquête ‘Seks in Beeld’ haalt volgens de onderzoekers een aantal mythes over pornoconsumptie onderuit. Zo bleken de verschillen qua pornogebruik tussen de generaties en de geslachten ‘minder significant dan gedacht’. Volgens Seks in Beeld kijken jong en oud ongeveer even vaak naar porno. ‘Zowel de 20 tot 30-jarigen als de 50- tot 60-jarigen gaven aan dat ze dat gemiddeld 3 keer per week doen,’ zegt seksuoloog en onderzoeker Bert Van Puyenbroeck (VUB), die destijds in Gent aan de enquête meewerkte. Verder bleek dat 98 procent van de mannen ooit porno keek, bij de vrouwen is dat 72 procent. ‘Beide geslachten gaven aan dat ze vooral porno kijken om te masturberen en voornamelijk alleen, ook als ze in een relatie zaten.’
Porno in met name heteroseksuele relaties blijf een lastig onderwerp, of toch zeker als partners dat voor elkaar geheim houden en het vervolgens alsnog uitkomt. ‘Ik werk ook als klinisch seksuoloog,’ zegt Van Puyenbroeck. ‘En dan hoor ik bijvoorbeeld in de spreekkamer dat hij of zij naar porno kijkt, ‘maar intussen leven we wel als broer en zus naast elkaar.’ Wij adviseren stellen nooit: ga samen porno kijken. Wel om er samen een open gesprek over te hebben. Want porno is niet noodzakelijk concurrentie, maar ook gewoon een alternatieve manier van seksualiteitsbeleving. Heel veel porno gaat over fantasieën zoals trio’s. Dat zijn dingen die heel wat mensen prikkelend vinden als fantasie, maar daarom nog niet echt in de slaapkamer willen uitproberen.’
98 procent van de mannen keek ooit porno, bij de vrouwen is dat 72 procent.
Les porno
Bij Sensoa, het Vlaamse expertisecentrum voor seksuele gezondheid, volgen experts bij gebrek aan Vlaamse cijfers over sommige thema’s aandachtig wat in Nederland, cijferland bij uitstek, aan onderzoeken verschijnt. Voor cijfers over porno bij jongeren verwijst Sensoa-beleidsmedewerker Wannes Magits naar het in 2023 verschenen rapport ‘Seks onder je 25e’. Die vierde editie van een vijfjaarlijks, grootschalig onderzoek naar de seksuele gezondheid van Nederlandse jongeren tussen 13 en 25 jaar oud, bevat een schat aan informatie.
‘In de oudste leeftijdsgroep (22 tot en met 24 jaar) hebben nagenoeg alle jongens, en driekwart van de meiden porno gekeken in de laatste zes maanden,’ staat er te lezen. ‘Theoretisch opgeleide jongeren en jongeren voor wie geloof onbelangrijk is of die niet gelovig zijn, kijken vaker naar porno dan andere groepen.’ De Nederlandse onderzoekers van Rutgers, het Nederlandse kenniscentrum voor seksualiteit, zien met de jaren ook een verschuiving in hoeveel jongeren in de afgelopen zes maanden minstens één keer porno heeft gekeken – jongens kijken nog steeds veel meer, maar meisjes halen hun achterstand in. ‘Pornogebruik onder jongens is sinds de laatste meting een beetje toegenomen, van 83 % in 2017 tot 86 % in 2023. Bij de meiden is in 2023 een relatief grote toename in pornogebruik te zien ten opzichte van de vorige meting. In 2017 gaf 38 % van de meiden aan porno te hebben gekeken in de afgelopen zes maanden. In 2023 is dat aandeel gestegen naar 55 %.‘
Er is geen reden om aan te nemen waarom dat in Vlaanderen anders zou zijn. Aangezien de overgrote meerderheid van de minderjarige jongens en meisjes sowieso met porno in aanraking komen, vindt Bert Van Puyenbroeck dat pornografie een deel van de seksuele opvoeding op school zou moeten zijn. ‘Jammer genoeg is haast alles wat met seksuele opvoeding te maken heeft uit de eindtermen geschrapt. We zitten met een maatschappelijke context waarin seksualiteit en pornografie negatief beladen thema’s zijn geworden en daardoor missen we belangrijke opvoedingskansen. Durf als leraar maar eens een les over porno te geven. Dan zijn de poppen aan het dansen.’
Dirty mind
De redenen waarom vrouwen porno kijken, zijn volgens Kaat Bollen grotendeels dezelfde als die van mannen. ‘Vrouwen kijken naar porno om opgewonden te raken en klaar te komen.’ Bollen, die twee vrouwvriendelijke pornofilms regisseerde, denkt dat porno bij vrouwen nog altijd meer taboe is dan bij mannen omdat ‘vrouwen wel sexy, maar niet seksueel mogen zijn. Want dat zou een vrouw van een object in een actief handelend subject veranderen. Het zou goed zijn als vrouwen de hun ingeprente vooroordelen over vrouwelijke seksualiteit kunnen loslaten. Porno kan daarbij helpen.’
Maar zoals met alles, geldt ook voor porno: gebruik met mate, vindt Kaat Bollen. ‘Door de alomtegenwoordigheid van porno gaan veel mensen daar heel snel naar grijpen. De meeste mannen masturberen zelfs niet meer zonder porno. Het lichaam van zowel mannen als vrouwen reageert binnen de drie hartslagen op porno. Dat maakt porno dus superefficiënt. Maar daardoor gaan we ons grootste erotische orgaan, de hersenen, minder gebruiken. Daarom raad ik mensen in mijn praktijk aan om de helft van de keren dat ze masturberen naar porno te kijken, en de andere keren op zoek te gaan naar fantasieën, gedachten of andere triggers. Zodat we onze hersenen niet lui maken. Want een dirty mind is inderdaad a joy forever. Het zou jammer zijn als we dat kwijtraken door porno.’
De grote seksenquête: hoe woke denkt de Belg over seks?
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
