U hebt ook nog altijd geen enkel idee wat het betekent als een jongere plots ‘six seven’ zegt en begint te lachen. Geen zorgen, dat is de bedoeling. Dat is zelfs zo erg de bedoeling dat het me deed denken aan de eerste keer dat ik Albert Camus’ L’Étranger las.
Als Albert Camus vandaag een tiener was, had hij eigenhandig ‘six seven’ verzonnen en verspreid. Het mopje heeft een oorsprong, maar die is te arbitrair om woorden aan vuil te maken. De enige betekenis die het heeft komt door de collectieve acceptatie van de betekenisloosheid.
Het is het meme-equivalent van Marcel Duchamps urinoir of van Maurizio Cattelan die een banaan met ducktape tegen de muur plakte: je moet voor die werken gaan zitten en naar de reacties van de passanten kijken – dat is de kunst.
‘“Six-seven” is het meme-equivalent van Marcel Duchamps urinoir.’
En ja, die werken zijn miljoenen waard. Ja, op het eerste gezicht is het maar een beschimmelde banaan of een bevlekte toiletpot. Ja, kinderen genieten ook van de verwarring die het bij volwassenen veroorzaakt. Het is de meme van het postmodernisme en het werd zo populair dat ‘six seven’ kinderwoord van het jaar werd.
Dat het betekenisloze doorsijpelt in de mainstream jeugdcultuur is zeldzaam: tot een paar jaar geleden waren de meest populaire memes zogenaamde ‘dank-memes’. Dat zijn memes die met het internet en de mainstream lachten. Daardoor zat er haast altijd een referentie naar popcultuur aan vast: denk aan rapper Drake met zijn goedkeurend vingertje. Je hoorde erbij omdat je wist wat de meme betekende. Maar die betekenis is nu weg. De enorme populariteit van ‘six seven’, maar ook van Italian brainrot en AI-slop filmpjes, doet zelfs uitschijnen dat een deel van de tieners vlotjes met die absurditeit omgaat. Alsof het niks is.
Existentiële crisis
Terwijl, toen ik achttien was en L’Étranger van Albert Camus las, was dat een serieuze schok. Meursault die haast onverschillig wachtte op zijn doodstraf – het bleef nog lang nadenderen. Inderdaad, besefte ik, wat doet het leven ertoe? De existentiële crisis die volgde op dat besef joeg me angst aan en veroorzaakte mijn cynische kantje.
Dus hoe lijkt dat betekenisloze dan zo gemakkelijk binnen te komen bij tieners vandaag? Misschien is het verschil dat ik als kind nog op het nippertje in een wereld zonder sociale media kon leven. Online is altijd iemand beter, mooier, sterker, slimmer. Verzet je daar tegen en je wordt gegarandeerd overweldigd. Ouders die de sportprestaties van hun kinderen op Instagram zetten of zevenjarigen die antirimpelcrème in hun ‘get ready with me’-video tonen: als alles – je punten, sportprestaties, uiterlijk, intelligentie enzovoort – vanaf het prille begin gemeten, geregistreerd en tentoongesteld wordt, is het betekenisloze misschien wel het enige beetje vrijheid dat je kunt vinden.
Misschien is het betekenisloze wel het enige beetje vrijheid dat generatie Alfa kan vinden.
Over mijn generatie, gen Z, wordt al geklaagd dat ons cynisme over de wereld onze werkhouding aantast: wat wordt dat met de generatie na ons? Voor hen was het betekenisloze geen brute gewaarwording toen ze in het zesde middelbaar over de existentialisten leerden. Het was een aspect van het leven dat er van kleins af aan bij hoort.
Het is te vroeg voor voorspellingen: de oudste leden van generatie Alfa zijn amper vijftien. Bovendien is generatiedenken zelden valide. Met het cynisme van de gemiddelde gen Z’er valt het beter mee dan je zou denken na de eindeloze hoeveelheid alarmistische artikels daarover: ik wil nog altijd dingen ambiëren, proberen, testen en falen. Of het iets uithaalt, dat zien we achteraf wel.
Hopelijk leest gen Alfa op zijn tijd dus Camus’ werk in zijn volledigheid. Want die absurdisten hadden toch vooral een punt toen ze stelden dat we met de vrijheid die we in de betekenisloosheid vinden, ons eigen leven net betekenis kunnen geven. Zo lang als die betekenisloosheid dus niet compleet nihilistisch maakt, valt er iets mee aan te vangen.