Koen Geens nu echt in polepositie voor het premierschap

Kan vicepremier Koen Geens (CD&V) slagen waar zijn voorganger en partijvoorzitter Joachim Coens faalde? Het blijft koffiedik kijken. De CD&V’er is wel meer dan ooit op weg naar de Wetstraat 16.

I’ve been through the desert on a horse with no name. De regel uit de songtekst van de jaren 70-klassieker Horse with no name van de Amerikaanse band America vat de toestand van Koen Geens zowat samen. Met een titelloze opdracht – hij is noch informateur, noch preformateur – wordt Geens door koning Filip het veld ingestuurd. Hij neemt de estafettestok over van zijn geplaagde voorgangers Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR). Beide nieuwbakken partijvoorzitters kunnen nu eindelijk aan de slag om hun partijhoofdkwartieren onder handen te nemen.

Bij het verlaten van het Paleis zei Geens alle partijen te zullen spreken. Ook Groen en Ecolo, evenals Open VLD en Défi dus. In de praktijk zullen drie partijen in het bijzonder in beeld komen: N-VA, PS en MR. Zo bevestigde Groen-voorzitter Meyrem Almaci vrijdagochtend nog op Radio 1 dat ze ‘al weken’ niet meer sprak met het informateursduo.

Hier en daar viel de laatste dagen te horen dat N-VA en PS ondanks hun felle woorden voor de camera dan toch elkaar zouden kunnen vinden achter de schermen. De trade-off tussen het communautaire en een gullere sociale zekerheid en een billijker pensioenstelsel zou op tafel liggen. De Franstalige liberalen zouden echter elke toenadering tussen beide formaties onmogelijk maken. Zo is een institutioneel rondje niet aan de orde voor Bouchez en co.

Het is niet helemaal duidelijk of Geens aan een onmogelijke opdracht begint of hij juist aan zet komt omdat Coens en Bouchez dan toch licht aan het einde van de tunnel zouden zien. Om het in America-termen te zeggen: zal Geens zijn tocht door de woestijn zonder kleurscheuren overleven? De kans dat het (nog maar eens) tot een openlijke escalatie komt tussen Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS) blijft reëel. Vijf informateurs en twee preformateurs slaagden er nog niet in om het paard te doen drinken.

Het dilemma van CD&V

De verrassende benoeming van Geens lijkt in elk geval gunstig voor zijn persoonlijke carrière. Een ding is zeker: binnen de N-VA wordt al langer berust in het feit dat Koen Geens de titel van premier mag dragen in een paars-gele coalitie. De N-VA is niet bereid om als Vlaams-nationalistische partij de eerste minister van België te leveren. Een PS-premier is voor de N-VA dan weer een brug te ver. Geens’ premierschap stond altijd al in de sterren geschreven in een paars-gele regering.

Bij een Vivaldi-coalitie van socialisten, liberalen, christendemocraten en groenen lag dat ietwat anders. Daar stonden de sterren voor een liberaal als Gwendolyn Rutten, Alexander De Croo (beiden Open VLD) of Sophie Wilmès (MR) eveneens gunstig.

Maar met deze titelloze opdracht voor Geens is het duidelijk dat hij ook bij een echec van de paars-gele constellatie in polepositie ligt om Vivaldi te dirigeren. Officieel pint Geens zich immers niet op één piste vast. Dat vergroot zijn wendbaarheid. Een mislukking van paars-geel kan naadloos overgaan in de opstart van Vivaldi.

Al zal er heel wat water naar de zee moeten vloeien vooraleer de CD&V de N-VA loslaat. Politicoloog Dave Sinardet (VUB) meent alvast dat de partij daar baat bij kan hebben. Bouchez zegt daarover – geheel in zijn eigen stijl – dat ‘de CD&V haar eigen dilemma moet oplossen’. Lees: met N-VA of zonder.

https://twitter.com/GLBouchez/status/1223330270029414400Georges-L BOUCHEZhttps://twitter.com/GLBouchez

Beh non… cela veut dire que le CD&V doit régler son dilemme.

— Georges-L BOUCHEZ (@GLBouchez) January 31, 2020

Hoe dan ook waart het spook van nieuwe verkiezingen nog steeds door de Wetstraat. De koninklijke opdrachthouder with no name zal die stembusgang als stok achter de deur kunnen inzetten. Nu ja, ook voor vervroegde verkiezingen zal uiteindelijk een parlementaire meerderheid nodig zijn.

Lees ook: Dave Sinardet over het vasthouden van CD&V aan N-VA: ‘Een nieuw kartel in de maak? Wie weet’