Parket voert witwasonderzoek naar Belgische Byblos-bank

Archiefbeeld van een filiaal van Byblos Bank in Libanon. © AFP
Kristof Clerix

Het parket voert een onderzoek naar Byblos Bank Europe en gaat na of de bank haar antiwitwasverplichtingen correct is nagekomen. Dat vernam Knack uit goedgeïnformeerde bronnen. De bank zelf bevestigt dat er een onderzoek loopt en reageert ‘verbaasd en teleurgesteld’.

Byblos Bank is een Libanese bank met hoofdkantoor in Beiroet en bestaat al sinds 1963. De bankgroep heeft ook een onafhankelijke dochteronderneming in België, Byblos Bank Europe, met hoofdkantoor in Brussel en filialen in Parijs en Londen. Ze is actief met een Belgische banklicentie en heeft een 65-tal werknemers.

‘We financieren voornamelijk handel’, zegt Victor van der Kwast, ceo en managing director van Byblos Bank Europe sinds november 2020. ‘We houden ons bezig met inkomende en uitgaande transacties van Europa naar Afrika, Azië of het Midden-Oosten – en omgekeerd. Denk daarbij aan handelsstromen zoals zuivelproducten of suiker.’

Ken je klant

Voor de zomervakantie klopten speurders aan bij de hoofdzetel van Byblos Bank Europe, vlak bij metrohalte Madou aan de Brusselse Ring. Het ging al om de tweede huiszoeking in het kader van een witwasdossier onder leiding van het Brusselse parket. Dat vernam Knack uit goedgeïnformeerde bronnen.

Het onderzoek zou onder meer focussen op de compliance-afdeling van de bank. Die moet nagaan wie de klanten van de bank zijn, en wie er achter transacties schuilgaat. In het jargon: know your customer & know your transaction. Dat toezicht is cruciaal in de internationale strijd tegen witwassen: banken zijn de poortwachters van het systeem.

Het Brusselse parket geeft geen commentaar, maar Byblos Bank Europe bevestigt dat de huiszoekingen hebben plaatsgevonden. ‘We zijn verbaasd en teleurgesteld’, zo reageert Van der Kwast op het gerechtelijk onderzoek. ‘Want ons betreft, heeft de bank alle regels correct opgevolgd. Het onderzoek heeft weliswaar betrekking op de periode voordat ik aantrad als ceo, maar ook toen heeft de bank zich bij mijn weten aan alle regels gehouden.’

Van der Kwast zegt dat Byblos niet weet wat de reden of aanleiding voor het onderzoek is. ‘Mogelijk spelen ontwikkelingen in Libanon een rol. Maar wij zijn onafhankelijk van Libanon en volgen de voorschriften en reglementen die in Europa van toepassing zijn. Ik wil onze klanten verzekeren dat we voldoen aan alle regels. We hebben er ook alles aan gedaan om ongemak of bezorgdheid te voorkomen bij het Belgische, Franse en Britse publiek. Verder hoop ik dat iedereen goed het onderscheid maakt tussen een lopend onderzoek en een veroordeling.’

Uiteraard geldt het vermoeden van onschuld, tot een rechtbank anders zou oordelen.

Op de radar

In de eerste plaats is toezicht houden op de antiwitwasverplichtingen van banken en andere financiële spelers de opdracht van de Nationale Bank van België (NBB). Zij gaat na of banken al haar klanten voldoende gedocumenteerd en gemonitord hebben, en of ze verdachte transacties tijdig gemeld hebben aan de antiwitwascel CFI.

Is het gerechtelijke onderzoek naar Byblos Bank Europe misschien gestart na een klacht of melding van de NBB? Op die vraag reageert de Nationale Bank niet. Woordvoerder Geert Sciot: ‘Wel kan ik bevestigen dat wij toezichthouder zijn van Byblos Bank Europe inzake antiwitwasverplichtingen, en dat de bank al een tijdje op onze radar staat.’

Guy Quaden

Opmerkelijk is dat Guy Quaden van 2012 tot 2021 bestuurder was bij Byblos Bank Europe. Quaden was van 1999 tot 2011 gouverneur van de Nationale Bank van België.

Toen hij bij Byblos aantrad, schreef de bank in een persbericht dat Quaden met zijn expertise de bank zou ‘helpen haar positie te bevestigen als toonaangevende financiële instelling die diensten aanbiedt die op één lijn staan met de internationale normen’.

Knack nam contact op met Quaden voor een reactie op het witwasonderzoek. Quaden stelt dat hij er geen informatie over heeft, en evenmin erover benaderd werd, laat staan ondervraagd. Hij benadrukt ook dat hij een ‘niet-uitvoerend en onafhankelijk’ bestuurder was bij Byblos, ‘dus niet betrokken bij het dagelijkse bestuur’ van de bank.

‘Vanwege mijn achtergrond als centrale bankier heb ik er natuurlijk altijd op aangedrongen dat managers de internationale en Europese regelgeving en de aanbevelingen van de Nationale Bank nauwgezet naleven’, reageert Quaden. ‘Ik wil graag geloven dat dat altijd het geval is geweest, maar in mijn niet-uitvoerende hoedanigheid zijn uiteraard niet alle verrichtingen op alle rekeningen aan mij voorgelegd.’

‘Na een missie van de Nationale Bank begin 2020 (bij Byblos, nvdr) heb ik samen met andere bestuurders gepleit voor een versterking van de controlefuncties bij Byblos Bank Europe. Ik bereikte de leeftijdsgrens (75 jaar, nvdr), maar werd gevraagd om nog een jaar aan te blijven als bestuurder, en zelfs een nieuw benoemingscomité voor te zitten, om actief deel te nemen aan de zoektocht naar en de benoeming van een nieuwe ceo met veel ervaring op dat gebied. Uiteindelijk is dan de heer Van der Kwast gekozen.’

Moord in Beiroet

De Libanese Byblos Bank haalde twee jaar geleden het wereldnieuws. Het hoofd van het departement Ethiek en Anti-Fraude van de bank, Antoine Dagher, was dood aangetroffen dicht bij zijn huis in Hazmiyeh, een exclusieve buitenwijk van Beiroet. De man bleek om het leven gebracht met vijf messteken.

Het vermoeden bestaat dat de moord te maken heeft met Daghers werk bij Byblos Bank. De bank reageerde vorig jaar in de krant Financial Times dat ze meewerkt aan het onderzoek naar Daghers overlijden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content