Justitieminister Van Quickenborne verdedigt megagevangenis Haren

Vincent Van Quickenborne (Open VLD). © Belga
Jan Lippens Freelancejournalist
Michel Vandersmissen Redacteur van Knack

Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne reageert scherp op de kritiek van Marc Nève, die in een interview met Knack het gevangenisbeleid én de nieuwe gevangenis van Haren hekelde. De minister ‘betreurt de extreem negatieve houding van de heer Nève’.

Het interview met Marc Nève, voorzitter van de Centrale Toezichtsraad voor het Gevangeniswezen (CTRG) en ex-advocaat van Marc Dutroux, lokte felle reacties uit – zowel bij Knack-lezers op sociale media als in de gevangenissector. Knack vroeg ook een reactie aan justitieminister Vincent Van Quickenborne (Open VLD). De minister is duidelijk niet ingenomen met enkele scherpe uitspraken over zijn gevangenisbeleid.

De CTRG is de federale instelling die het parlement en de minister van Justitie adviseert over het gevangenisbeleid. In het interview met Knack noemt Marc Nève een grote instelling voor 1200 gevangenen zoals Haren ‘een verouderd concept’. Hij hekelt ook dat de minister geen rekening houdt met punctuele adviezen van de CTRG na twee inspectiebezoeken over de megagevangenis, die normaal in oktober in gebruik wordt genomen.

‘Persoonlijke aanval’

Minister Van Quickenborne noemt de kritiek ‘op sommige punten feitelijk onjuist’ en vindt het ‘onaanvaardbaar dat hij (Marc Nève) daarbij mensen onterecht persoonlijk aanvalt’. In het interview neemt Nève directeur Jurgen Van Poecke op de korrel. Volgens de minister ‘werken Jurgen Van Poecke en zijn team heel hard om van Haren een leefbare gevangenis te maken met een sterke nadruk op zinvolle detentie, menselijkheid en respect voor de basisrechten van gedetineerden. Het is heel erg dat ze op die manier aangevallen worden door de voorzitter van de CTRG. Als we de zaken echt willen verbeteren voor de gedetineerden zullen we dat samen moeten doen, stap voor stap. De equipe van Haren is mee met deze manier van werken en we zijn hen daar heel erkentelijk voor.’

Gevangenisdorp

De minister nuanceert de kritiek op het concept van de megagevangenis: ‘De gevangenis van Haren is een gevangenisdorp waar de gedetineerden in een aantal kleinere gebouwen zullen leven in leefeenheden van rond de dertig. Een gebouw bevat naast enkele leefeenheden een activiteitenzone met verschillende leslokalen, een pc-leslokaal, een crea-ruimte en een ruim bemeten fitnesslokaal. Gedetineerden gaan per twee leefeenheden naar de wandeling aanpalend aan hun gebouw, twee keer per dag.’

Van Quickenborne wijst er ook op dat er ‘buiten de omheining nog een open gevangenis is met plaats voor 66 gedetineerden. Die bevat onder andere een moeder-kindafdeling met vijf plaatsen. In de andere vrouwenafdeling binnen de perimeter is een tweede moeder-kindafdeling met eveneens vijf plaatsen. Die afdeling heeft twee buitenwandelingen, en daarnaast als extra voor de kindjes een binnenspeeltuintje, bekleed met een blauwe zachte speeltuinvloer.’ Over die kinderspeeltuin was het rapport van de CTRG zeer negatief omdat het een ‘betonnen doos’ zou zijn. Volgens Marc Nève had directeur Van Poecke hem daarop geantwoord dat de betonnen vloer nog groen zou worden geschilderd. Wat bij Nève de bedenking ontlokte: ‘Hopen ze dat de kinderen dan zullen denken dat ze op gras spelen?’

Opleiding cipiers

De minister weerlegt ook de kritiek van Nève dat de zogenaamde time-outcellen een idee waren dat directeur Van Poecke had meegebracht uit de gesloten jongereninstelling in Everberg: ‘De time-outcellen werden lang geleden vastgelegd in het lastenboek, zonder enige betrokkenheid van de huidige projectleider, Jurgen Van Poecke. Het is geenszins de bedoeling dat gedetineerden er dagenlang in zullen doorbrengen. Het woord zegt het zelf: time-out betekent letterlijk een (korte) tijdsonderbreking. De wetgeving voorziet hiervoor in een juridisch kader.’

Een andere kritiek van Nève dat het opleidingsinstituut voor de ruim 700 personeelsleden die in Haren aan de slag moeten gaan door de minister uit het toepasselijke Koninklijk Besluit werd geschrapt, aanvaardt Van Quickenborne evenmin. De minister erkent wel dat die verplichte opleiding uit het KB werd gehaald ‘na een opmerking van de Raad van State’. Maar: ‘De verplichte opleiding zal geregeld worden in het KB dat ook de penitentiaire school zal oprichten. Ondertussen blijven uiteraard de bestaande opleidingscentra actief onder de huidige regels en bepalingen, namelijk het OCPP in Brugge en Merksplas en het CFPP in Marneffe.’

Levenslang

De minister kan zich ook niet vinden in het pleidooi van voorzitter Nève voor de afschaffing van levenslang als maximumstraf. Van Quickenborne wijst erop dat ook in Finland, een voorbeeldland van humaan gevangenisbeleid, de levenslange gevangenisstraf als maximumstraf nog steeds bestaat. Gedetineerden die tot levenslang werden veroordeeld, krijgen in Finland doorgaans wel gratie na ongeveer 14 jaar. Het duurrecord van een straf is 22 jaar in Finland. In België zit minstens één gedetineerde al 50 jaar in de cel. Over het concrete dossier van Marc Dutroux en zijn eventuele vervroegde vrijlating laat de minister zich niet uit.

Marc Nève beklaagt zich in het interview ten slotte over het feit dat de minister bij zijn aantreden beloofde dat er regelmatig contact zou zijn tussen het kabinet en de CTRG, maar dat daar nog niets van in huis is gekomen, ondanks een formele vraag voor een gesprek. Of dat gesprek er nu plots wel snel zal zijn, valt af te wachten.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content