Jongeren met een migratieachtergrond zijn op school vaker slachtoffer én dader van pestgedrag. Dat is telkens vaakst het geval met jongeren van wie de ouders een verschillende etnische achtergrond hebben. Dat blijkt uit onderzoek door criminoloog Jop Van der Auwera (KU Leuven), waarvan de resultaten gepubliceerd staan in het vakblad Panopticon.
Van der Auwera bevroeg 1.808 scholieren uit dertien verschillende secundaire scholen in Vlaanderen en Brussel, zowel in ASO-, TSO- als BSO-richtingen. De leeftijd van de bevraagde jongeren schommelde tussen 11 en 21. 1.114 van de jongeren hadden geen migratieachtergrond. Van de jongeren met een migratieachtergrond waren er 368 bi-etnisch (ouders met verschillende etnische achtergrond) en 318 mono-etnisch.
Wat het klassieke pesten betreft meldde 9,4 procent van de jongeren zonder migratieachtergrond dat ze het afgelopen jaar slachtoffer waren. Bij de jongeren met een migratieachtergrond loopt dit op tot 13,1 procent. Voor cyberpesten is dat respectievelijk 5 en 6,6 procent. Het percentage daders bij jongeren zonder of met migratieachtergrond is voor het klassieke pesten respectievelijk 4,1 en 11,5 procent en voor het cyberpesten 1,6 en 4 procent.
Opvallend is dat bij jongeren met migratieachtergrond de cijfers steeds hoger zijn voor bi-etnische dan voor mono-etnische jongeren. Bij het klassieke pesten is dat voor slachtoffers respectievelijk 16 versus 9,7 procent en voor daders 12,9 en 9,5 procent. Wat het cyperpesten betreft rapporteren 7,1 procent van de bi-etnische jongeren en 6 procent van de mono-etnici slachtoffer geweest te zijn en respectievelijk 4,7 en 3,2 procent dader.
Opvallend is ook dat in witte concentratiescholen meer jongeren met een migratieachtergrond rapporteren slachtoffer (15,7 versus 6,8 procent) te zijn van het klassieke pesten, terwijl in zwarte concentratiescholen meer jongeren zonder een migratieachtergrond vaker slachtoffer (20,5 versus 9,3 procent) zijn. Jongeren met een migratieachtergrond zijn zowel in witte (9 versus 2,2 procent) als in zwarte concentratiescholen (13,4 versus 12,3 procent) vaker dader.
Het onderzoek toont volgens de auteur aan dat er blijvend moet ingezet worden op een anti-pestbeleid. Leerkrachten moeten thema’s zoals pesten, etniciteit en racisme bespreekaar maken door ze in hun lessen te integreren. “Uit onderzoek blijkt dat wanneer leerkrachten multiculturele thema’s in hun lessen verwerken, het racisme op school afneemt.” Al vanaf jonge leeftijd moet ook ingezet worden op het bouwen van bruggen tussen etnische groepen om polariserende eilandvorming te voorkomen.
Jop Van der Auwera, De relatie tussen etniciteit en pestgedrag bij jongeren, in Panopticon
