Mensen verdelen hun vermogen vaak al voor hun dood via een schenking. U moet wel dan een aantal zaken goed in het oog houden.
We leven steeds langer, met als gevolg dat we doorgaans laat in ons leven erven. Vaak kunnen we geërfd kapitaal wat vroeger gebruiken, bijvoorbeeld bij de aankoop van een eerste woning. Een schenking is dan welkom. Met een schenking kunt u er ook voor zorgen dat uw erfgenamen minder erfbelasting hoeven te betalen, want de schenkbelasting ligt lager dan de erfbelasting. Toch moet u goed nadenken voor u tot een schenking overgaat, want de regel is: gegeven is gegeven. Wat u schenkt, moet u dus niet alleen nu maar ook later kunnen missen.
U kunt op verschillende manieren een schenking doen. U kunt een roerend goed, bijvoorbeeld geld, kunst of juwelen, schenken via een handgift: u schenkt het letterlijk van hand tot hand. Geld kan ook gewoon worden overgeschreven en dan spreekt men van een bankgift. In beide gevallen wordt er geen notariële akte opgesteld. Vaak wordt dat ook niet geregistreerd en dan kan zo’n schenking helemaal belastingvrij verlopen. Toch is er een risico aan gekoppeld: de schenker moet wel nog vijf jaar (vroeger was dat drie jaar) na de schenking blijven leven. Anders moeten de erfgenamen erfbelasting betalen op de schenking.
Daarom is het belangrijk dat de datum van de schenking kan worden bewezen, bijvoorbeeld via een aangetekende brief of een document waarin de gift wordt beschreven. U kunt tijdens de zogenaamde ‘verdachte periode’ van vijf jaar beslissen om de schenking alsnog te laten registreren en dan betaalt u schenkbelasting en geen erfbelasting. Ook dat is niet zonder risico. Als de schenker ziek wordt, kan zo’n schenking misschien nog tijdig geregistreerd worden om de erfbelasting te ontlopen, maar als de schenker plots overlijdt zonder registratie van de schenking moet er erfbelasting worden betaald.
Sterfbed
De registratie van zo’n schenking kan tot op het sterfbed. U kunt zo’n registratie in principe zelf online doen, via het overheidsplatform MyMinfin. Maar meestal wordt voor de registratie een notaris ingeschakeld opdat alles volgens de regels verloopt. Als de registratie op het laatste moment gebeurt, moet u natuurlijk wel tijdig een notaris te pakken krijgen.
U kunt de hele schenking ook doen via de notaris, die dan een akte opstelt. Als het gaat om onroerende goederen zoals een huis of appartement, moet de schenking altijd via de notaris gebeuren. Voor roerend goed is dat dus niet noodzakelijk. Op basis van akte wordt dan de schenkbelasting berekend. In dat geval is er geen ‘verdachte periode’ en hoeft er achteraf geen erfbelasting meer te worden betaald.
De eerste negen maanden van 2024 registreerden de notariskantoren 35.645 schenkingen. Het ging om 24.721 vastgoedschenkingen en 10.924 roerende schenkingen via notariële akte. Het grootste deel daarvan gebeurde in Vlaanderen.
