Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft maandag een aantal garanties opgelijst die de Belgische regering moet geruststellen over het gebruik van geblokkeerde cash van de Russische centrale bank voor een lening aan Oekraïne.
In een brief aan de staatshoofden en regeringsleiders van de 27 lidstaten schetst Von der Leyen de drie opties die de Europese Unie kan bewandelen om Oekraïne financieel overeind te houden na meer dan drie jaar oorlog met Rusland. Zo zou het land volgend jaar ruim 70 miljard euro aan buitenlandse steun nodig hebben, en in 2027 nog eens 64 miljard euro.
Von der Leyen lonkt daarvoor al een hele tijd naar de geblokkeerde tegoeden van de Russische centrale bank. Ze wil die cash aanspreken om Oekraïne een herstellening tot 140 miljard euro aan te bieden, maar stuit op weerstand van België. Het leeuwendeel van het geld wordt geblokkeerd bij effectenhuis Euroclear in Brussel en de regering maakt zich grote zorgen over de juridische en financiële risico’s.
Von der Leyen pleegde vrijdag nog overleg met premier Bart De Wever. In haar brief, die lekte naar verscheidene media, bevestigt ze dat de lidstaten – elk op basis van hun economisch gewicht – harde garanties moeten leveren dat de EU het geld steeds kan ophoesten in een scenario waarin Moskou de geblokkeerde tegoeden op Europees grondgebied zou kunnen terugclaimen én Oekraïne de lening zelf nog niet zou hebben terugbetaald.
Daarnaast moeten de garanties volgens Von der Leyen ook betrekking hebben op risico’s die voortvloeien uit de bilaterale investeringsverdragen die verband houden met de blokkering van Russische tegoeden, ook nadat de blokkering van de tegoeden is opgeheven. België heeft sinds 1989 zo’n verdrag met Rusland. Op de precieze omvang van die risicodekking gaat Von der Leyen echter niet in.