Federale formatie: Groen en Ecolo zien nog geen basis voor regering met ecologisten
Na hun ontmoeting met Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS) vragen Groen en Ecolo de koninklijke opdrachthouders om snel duidelijk te maken of ze een andere richting willen inslaan met het inhoudelijk project dat ze dinsdag hebben voorgesteld.
De twee partijen hebben ‘kennis kunnen nemen van een basis die is voorbereid voor een formule zonder de groenen, maar nog niet voor een formule met ecologisten’. Ze vragen zich af of De Wever en Magnette bereid zijn hun onderling akkoord grondig aan te passen.
Groen en Ecolo gingen dinsdag langs bij De Wever en Magnette, die op zoek zijn naar extra zetels om een regering op de been te brengen waar nu al N-VA, PS, sp.a, CD&V en cdH deel van zouden uitmaken. De liberalen partijen hapten vorige week niet toe, zodat De Wever en Magnette nu de steven naar de groenen wenden. Het was een respectvol en constructief gesprek dat ongeveer vier uur duurde, schrijven Groen en Ecolo dinsdagavond in een persbericht. Tijdens het onderhoud stond de inhoud centraal.
De groenen hamerden er op de nood aan een regering die een trendbreuk realiseert, ‘zowel inzake klimaat als sociaal’. De eerste inhoudelijke krijtlijnen van wat N-VA en PS op tafel legden bevatten volgens Groen en Ecolo enkele waardevolle elementen, ‘zoals de verhoging van de pensioenen en maatregelen om op korte termijn de coronacrisis efficiënter te bestrijden’.
Maar tegelijk blijven er heel wat lacunes en onduidelijkheden over, luidt het, ‘bijvoorbeeld qua klimaatbeleid, een eerlijke bijdrage van de grote vermogens of politieke vernieuwing’. Ook de bezorgdheid om de communautaire voorstellen van N-VA en PS is groot bij de groenen. ‘Onze staatsstructuur is aan een update toe, maar de voorgestelde pistes dreigen ons land net complexer en minder efficiënt te maken. Het dreigt bovendien heel wat tijd en energie te vragen die we nodig hebben voor belangrijke maatschappelijke uitdagingen.’
Voor Groen en Ecolo is het ook noodzakelijk dat er een volwaardige regering komt, die tot het einde van de legislatuur blijft besturen.
Dinsdagochtend raakte bekend dat N-VA en PS mikken op een regering van korte duur. Wat N-VA en PS hebben uitgewerkt, legt de basis ‘voor een formule zonder de groenen, maar nog niet voor een formule met ecologisten’, zeggen Groen en Ecolo. De nota is meer op maat van een regering met liberalen dan met groenen geschreven, is te horen. Groen en Ecolo vragen De Wever en Magnette daarom om op korte termijn duidelijk te maken of ze hun onderling akkoord grondig willen aanpassen. De twee partijen blijven zich constructief opstellen, maar benadrukken dat het inhoudelijk project van De Wever en Magnette allesbepalend zal zijn voor hun deelname aan een regering met N-VA en PS.
Zaterdag worden de twee partijvoorzitters voor een nieuw verslag op het Paleis verwacht.
Carl Devos: ‘Geen goede zaak als er geen volwaardige regering komt voor volledige termijn’
Mocht er een federale regering komen van korte duur, zoals N-VA en PS volgens de krant De Standaard ambiëren, dan zou dat geen goede zaak zijn. Dat zegt politicoloog Carl Devos in een reactie aan Belga. ‘Er liggen ook veel belangrijke dossiers te wachten die niet coronagerelateerd zijn, zoals mobiliteit, klimaat en justitie.’
Preformateurs Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS) zouden volgens de krant niet de ambitie hebben om door te gaan tot het einde van de legislatuur in 2024. Tijdens een regeertermijn van twee tot drie jaar zou de focus liggen op de coronacrisis en zou een staatshervorming voorbereid worden richting 2023. ‘Ik begrijp dat men dit doet om de pil te verzachten en het erdoor te krijgen bij de achterban,’ zegt Devos, ‘maar wat gaat er met al die andere belangrijke dossiers gebeuren. Gaan die met zo’n kleine crisisregering blijven liggen tot 2023?’ Het is volgens de politicoloog ook makkelijker om compromissen te sluiten bij een akkoord voor vier jaar dan voor twee jaar. ‘Maatregelen kunnen dan bijvoorbeeld geleidelijk ingevoerd worden. Met een inperking zowel thematisch als in de tijd maak je het voor jezelf moeilijker.’
Ook politicoloog Dave Sinardet is niet te vinden voor een regering van korte duur. ‘Dat is een heel slecht idee, het is het ontlopen van verantwoordelijkheden. Wat is de meerwaarde van een tijdelijke regering? Is dit nu werkelijk de grote stap vooruit? Partners die er niet helemaal voor gaan en perspectief op een nieuwe staatshervorming, terwijl de kiezer daarvoor geen vragende partij is. Een langetermijnbeleid lijkt heel moeilijk op deze manier. Er is meer dan een jaar tijd verloren en nu gaan we er nog een jaar afpitsen’, aldus Sinardet.
Volgens Devos is ‘iets beter dan niets, maar hebben we eigenlijk een stabiele regering nodig die met een volwaardig regeerakkoord komt voor een volledige regeertermijn’. ‘De oplossing is nochtans eenvoudig: N-VA en PS moeten accepteren dat MR aan boord komt. Ik denk dat MR-voorzitter Bouchez zijn lesje ondertussen wel geleerd heeft.’
Op de vraag of de gesprekken van de preformateurs met Groen en Ecolo gezien moeten worden als een manoeuvre om de liberalen onder druk te zetten, antwoordt Devos dat dit voor N-VA mogelijk wel het geval is, maar dat de groenen aan boord halen voor de socialisten geen slechte piste is. ‘Voor de PS is dit interessant.’ Een regering van korte duur zou ook betekenen dat de federale verkiezingen niet meer zouden samenvallen met de regionale. Daar zijn volgens Devos goede argumenten voor en tegen. ‘De beslissing om de verkiezingen te laten samenvallen is een vrij recente en kwam er na de ervaring uit het eerste decennium van deze eeuw toen een hele reeks verkiezingen plaatsvond. De hoofdreden was om voor electorale rust te zorgen. Een tegenargument is dat de verschillende beleidsniveaus bij samenvallende verkiezingen te weinig aan bod zouden komen. Het federale niveau gaat dan met alle aandacht lopen, het Europese beleid komt vrijwel niet aan bod en het regionale zit daar ergens tussen. Voor mensen die niet elke dag het politieke gebeuren volgen, is het erg moeilijk om op een dag die verschillende beleidsniveaus te beoordelen. Voor hen betekent dit een overdosis inhoud. Dat blijft een goed argument.’
Het argument dat formaties vormen moeilijker zou zijn bij samenvallende verkiezingen klopt volgens Devos niet. ‘Dit klopt in de feiten niet. Ik hoor bijvoorbeeld vandaag niet zeggen dat sp.a in de regionale regering moet zitten om federaal mee te doen.’
In de beslissing om de verkiezingen te laten samenvallen konden destijds overigens niet alle partijen zich vinden. Dat geeft ook CD&V-viceministerpresident Hilde Crevits maandagochtend aan in De Ochtend op Radio 1. ‘Het zal niet verbazen dat mijn partij altijd voorstander is geweest van gescheiden verkiezingen tussen de regionale niveaus en het nationale niveau. Op zich vind ik dat geen slechte zaak.’