‘Dekolonisering’ van Brusselse openbare ruimte: ‘Doe iets nieuws met die koloniale beelden’

Het besmeurde standbeeld van koning Leopold II in Brussel. © belga
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

Auteur Lucas Catherine buigt zich over de ‘dekolonisering’ van de Brusselse openbare ruimte.

Een actieplan voor de dekolonisering van de openbare ruimte: dat wil de Brusselse gewestregering tegen eind volgend jaar op tafel leggen. Ze nam daarvoor zestien experts in de arm. Een van hen is de Brusselse auteur Lucas Catherine, die vorig jaar in zijn boek Het dekoloniseringsparcours een wandeltocht langs het Belgische koloniale erfgoed maakte.

Vindt u dat koloniale beelden, zoals die van koning Leopold II, moeten verdwijnen?

Lucas Catherine: In principe ben ik tegen het verwijderen van monumenten, want dan zijn ze weg en wordt er niet meer over gesproken. Terwijl we er net wel over moeten spreken. De beeldvorming over Congolezen en zwarte Afrikanen is tot stand gekomen tijdens de kolonisatieperiode. De gevolgen zijn nog steeds voelbaar, onder meer in de vorm van discriminatie en racisme. Hoogopgeleide Congolezen zitten in ons land nog steeds in een lagere inkomensklasse dan de gemiddelde Belg.

Wat is dan een betere oplossing voor die omstreden monumenten?

Catherine:Ik ben er voorstander van om ze te recycleren. Niet om ze te smelten en het koper en tin te recupereren, maar om er iets nieuws mee te doen. Het monument in Schaarbeek ter ere van het koloniale leger is een goed voorbeeld. Vroeger werden de kolonialen er herdacht, vandaag komen de Congolezen er de onbekende soldaat eer betuigen.

Volgens sommige beleidsmakers volstaat het om een begeleidende tekst bij het monument te plaatsen.

Catherine:Ik ben niet tegen zulke contextualisering, maar ze zal weinig uithalen. Toen die monumenten werden opgericht, kende iedereen hun geschiedenis. Nu lopen de meeste mensen die beelden gewoon voorbij. Een veelzeggend voorbeeld: de anarchisten die in Oostende de hand van het standbeeld van Leopold II afzaagden, hebben zelf de pers op de hoogte moeten brengen. Niemand had gezien dat de hand was verdwenen. ( lacht)

Hoe kun je mensen nog bewust maken van de koloniale geschiedenis?

Catherine: In de Verenigde Staten heb je de Black History Month. Zoiets zou je hier ook kunnen invoeren, op 30 juni bijvoorbeeld, de dag van de onafhankelijkheid van Congo. Het belangrijkste is dat we er opnieuw over spreken in het onderwijs. In mijn tijd was Congo van de kleuterklas tot het zesde jaar middelbaar aanwezig. Aan mijn dochters is nooit verteld dat Congo een Belgische kolonie was. Alsof we een black-out hadden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content