De sabotage van de ‘koninklijke opdracht’ van Koen Geens

Koen Geens (CD&V) op 31 januari 2020. © Belga
Walter Pauli

Koninklijk opdrachthouder Koen Geens (CD&V) geeft drie dagen vroeger dan gepland zijn opdracht terug. Op een persconferentie gaf Geens aan dat hij de voorbije weken zekere vorderingen maakte in zijn poging om een regeringsvorming voor te bereiden, maar dat ‘verklaringen’ hem het werk onmogelijk maakte. Dat wijst op een open oorlog met PS-voorzitter Paul Magnette.

Normaal gezien had ‘koninklijk opdrachthouder’ Koen Geens (CD&V) maandag verslag moeten uitbrengen bij koning Filip. Onverwacht eindigde de episode Geens vrijdagavond al. De debatten waren die ochtend verscherpt na een goed gecoördineerd PS-offensief in zowel Franstalige als Vlaamse media. Partijvoorzitter Paul Magnette, gesecondeerd door zijn Kamerfractieleider Ahmed Laaouej, liet weten dat hij ‘marre’ had van de N-VA en de wijze waarop de grootste partij van het land de ‘onderhandelingen’ liet aanslepen. En nee, hij ziet een grote coalitie tussen PS en N-VA niet zitten: ‘Onze twee partijen hebben niets gemeenschappelijk.’ Magnette voegde er nog aan toe: ‘Ik zit nog niet in een logica van nieuwe verkiezingen, maar wij zijn er niet bang van.’

Geen Vlaams Belang, geen PVDA

Daarop deed Koen Geens de boeken toe: hij probeert net de PS en de N-VA samen tot een echte regeringsvorming te bewegen. ‘Ik heb zonet aan de koning mijn eindverslag overgemaakt van de koninklijke opdracht waarmee hij mij had belast. Ik heb hem gevraagd om van die opdracht ontheven te worden, hij heeft dat aanvaard’, zei Geens. In één adem legde hij ook uit wat hij de voorbije weken deed. In die veertien dagen, zei hij, heeft hij geprobeerd het ‘maximale’ te bereiken’, namelijk ‘stappen en initiatieven te nemen om te leiden tot de vorming van een volwaardige regering’. Geens legde uit dat hij sprak met àlle partijen ‘die de democratische partijen worden genoemd’ – versta: geen Vlaams Belang, geen PVDA-PTB, en dat hij ze ‘allemaal, één voor één, met hun voorzitter alleen bij mij ontvangen heb’. Versta: hij sloot geen enkele optie uit.

Maar laten we realistisch blijven: het draait om regeringen met de PS en de N-VA, al dan niet samen, al dan niet apart. ‘Ik wilde maandag eindigen’, zei Geens, die zo aangaf dat hij nog een zekere kans dacht te maken op positieve conclusies. Waarom anders zou hij een ‘zogenaamde basisnota’ – zijn eigen woorden – hebben opgesteld van ‘een 15 tot 16-tal bladzijden’, waarin hij ‘punt voor punt’ naging wat mogelijk is inzake sociaaleconomisch beleid, veiligheid, justitie, migratie, mobiliteit en energie, en dat ‘zo concreet mogelijk’ om te komen tot de vorming van een federale regering. ‘Elke van die voorstellen’, stipte Geens aan, was gebaseerd op ‘financiële en budgettaire gegevens van vandaag en zo mogelijk ook van morgen’.

Partijpolitieke interferenties

Maar het pakte dus niet. Dat is meteen een duidelijke aanwijzing dat de regeringsvorming – of de blokkering ervan – weinig of niets te maken heeft met inhoudelijke motieven, of de bekommernis van het land, maar met politiek-strategische redenen. En zonder de naam van Paul Magnette te laten vallen, wijst Geens wel met de vinger naam hem: ‘verklaringen’ (dat is dus Magnette) maken hem de afwerking van zijn taak onmogelijk. Een ander moet maar verder aan de slag met de resultaten van de opdracht die hij nu opgeeft.

Partijpolitieke interferenties hebben de opdracht van Geens van in het begin bemoeilijkt. Eerst was er de merkwaardige tussenkomst van zijn eigen CD&V-voorzitter Joachim Coens, die eigenlijk kwam uitleggen dat Geens vooral pistes mét (en dus niet zonder) de N-VA moest onderzoeken. Dus niet de Vivaldi-constructie (een bonte coalitie met als voornaamste kenmerk: géén N-VA erbij), waarop de meeste Franstalige partijen mikken, en dan vooral de PS. Het is niemand ontgaan dat het al de tweede opeenvolgende keer is dat Paul Magnette, kort voor het neerleggen van een rapport van informateurs (Bouchez-Coens, veertien dagen geleden, en nu Geens) laat verstaan dat de N-VA géén optie is voor hem. Volgens De Standaard heeft de PS-voorzitter effectief zijn veto tegen de N-VA uitgesproken.

De koning voor het blok

Alsof de PS-voorzitter daarvoor – tot nu met enig succes – vooral koning Filip voor het blok wil zetten. Door zo expliciet een veto uit te spreken, kan Filip moeilijk nog ‘neutraal’ kiezen voor een (in)formateur van de N-VA – versta: voor Bart De Wever.

Waarmee deze formatie tot de politieke essentie wordt herleid, en tegelijk hoogst gepersonaliseerd wordt. Wie leidt het land, of mag tenminste uitgenodigd worden om na te gaan hoe het land de komende jaren te besturen valt? Koning Filip, Paul Magnette of Bart De Wever? Koen Geens maakt baan, omdat het blijkbaar niet aan hem is om die vraag te beantwoorden. Zoals hij zelf zei op zijn persconferentie: ‘Mijn plannen zijn doorkruist.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content