Bart De Wever bezocht dit weekend zowel een symposium tegen antisemitisme als een concert van de Israëlische dirigent Lahav Shani. Tegelijkertijd krijgt zijn Gaza-akkoord kritiek vanuit Israël. Hoe pro-Israëlisch is de premier? ‘Als het van De Wever had afgehangen, was er wellicht geen enkele sanctie tegen Israël gekomen.’
Zondag nam De Wever het woord niet. Maar zijn aanwezigheid was meer dan een beleefdheidsbezoekje. Een aanwezige vertelt hoe hij ‘keiharde taal’ gebruikte over Caroline Gennez (Vooruit), de Vlaamse minister voor Cultuur die de annulering van de Israëlische dirigent Lahav Shani door het Gent Festival van Vlaanderen steunde.
Die zaterdag had de eerste minister nog een veelbesproken trip naar het Duitse Essen gemaakt om een concert van Shani en het Münchner Philharmoniker bij te wonen. Tegenover het orkest sprak hij schande over de beslissing van het Gentse festival. Op sociale media had De Wever het over ‘racisme’ en ‘antisemitisme’.
De rel rond Shani was nog niet gaan liggen of er was al een nieuw incident. De Wever heeft aangifte gedaan over een mail van Walter Nauwelaerts, een CD&V’er uit het Antwerpse district Hoboken, zo berichtte Apache. Nauwelaerts had De Wever een mail gestuurd waarin hij hem een gebrek aan ‘moreel besef’ verweet. Hij had het ook over de ‘achterlijke orthodox-joodse achterban’. Volgens De Morgen handelen de feiten in het proces-verbaal over onder meer het aanzetten tot discriminatie, haat, geweld of segregatie.
Gigantisch statement
‘Selectief en disproportioneel’, zo vat politiek wetenschapper Dave Sinardet (VUB) de acties van De Wever samen. ‘Neem het bezoek aan Essen. Ten gronde begrijp ik de argumenten van zowel voor- als tegenstanders van de annulering van Shani. Maar De Wever maakt wel een gigantisch statement, terwijl hij maanden over de militaire politiek van Israël heeft gezwegen. Zo lijkt het alsof de annulering van het concert zoveel erger is dan de humanitaire ramp in Gaza.’
‘Wordt er ooit aan artiesten van andere bevolkingsgroepen gevraagd om een politiek statement te maken over hun thuisland?’
Ook de woordenschat is verregaand, vindt Sinardet. ‘De manier waarop termen als “racisme” worden bovengehaald is disproportioneel. Uiteraard handelden de leden van de raad van bestuur van het festival niet uit racistische motieven. Het is ook inconsequent. De N-VA heeft altijd gezegd dat de term racisme te makkelijk wordt gebruikt door sommige groepen. Ik denk dat De Wever er nu plezier in schept om links te beschuldigen van racisme.’
Ralph Pais, vice-voorzitter van het Joods Informatie- en Documentatiecentrum, is het niet eens. ‘De maskers zijn afgevallen, ook die van minister Gennez. Dit is puur antisemitisme. Of wordt er ooit aan artiesten van andere bevolkingsgroepen gevraagd om een politiek statement te maken over hun thuisland?’
Pais ziet in De Wever een ‘vriend van de joodse gemeenschap’. Tegelijkertijd stipt hij aan dat zijn figuur controverse opwekt. ‘Tijdens zijn tijd als burgemeester heeft hij de bescherming van de joden altijd gegarandeerd. Maar hij is de premier die nu – weliswaar onder voorwaarden – de Palestijnse staat zal uitroepen. Zijn woorden over de mogelijke erkenning van een Palestijnse staat, zelfs onder voorwaarden, hebben gevoelens van ongerustheid en onbegrip teweeggebracht binnen de gemeenschap, ook onder de personen die voor hem gestemd hebben.’
Zwakke leider
Naast de voorwaardelijke erkenning van Palestina besliste de federale regering om een importverbod in te voeren voor producten uit de bezette Palestijnse gebieden. Twee extremistische ministers uit de Israëlische regering zijn persona non grata. Het Gaza-akkoord leverde een uithaal van Israëlisch premier Benjamin Netanyahu op. Hij noemde De Wever ‘een zwakke leider’.
‘Als het van Bart De Wever had afgehangen, was er wellicht geen enkele sanctie tegen Israël gekomen.’
Volgens Dave Sinardet zat De Wever daarmee verveeld. ‘Als het van Bart De Wever had afgehangen, was er wellicht geen enkele sanctie gekomen. Het beste bewijs is de Vlaamse regering, waar geen MR is, die op federaal niveau erg pro-Israëlisch is. Ook in de regering-Diependaele stond de N-VA op de rem.’
En ook al lijkt de N-VA soms uit verschillende kampen te bestaan, zegt Sinardet, is de marsrichting duidelijk. ‘Als puntje bij paaltje komt, domineert de pro-Israëlische lijn. Het Gaza-akkoord moest er komen omdat Vooruit, CD&V en Les Engagés daar zo op aandrongen dat er een regeringscrisis dreigde. Tegelijkertijd konden De Wever en Georges-Louis Bouchez (MR) de toenemende druk van de pro-Palestijnse strekking binnen hun partijen de kop indrukken. Dat was meegenomen.’
