Wordt het een zachte of harde winter, wie zal het zeggen? Dus ben je maar beter goed voorbereid op vriestemperaturen, ijzel en sneeuw. Die winterse fenomenen manifesteren zich meestal onaangekondigd en zorgen dan voor chaotische toestanden op de weg, met niet zelden dramatische gevolgen voor mens en materiaal.
Het weer is even onvoorspelbaar als de tweets van president Donald Trump. Begin vorige week genoten we nog van nazomerse temperaturen maar tijdens het weekend zakten die pijlsnel richting het vriespunt. Meteorologen waarschuwden zowaar voor winterse neerslag in de Ardennen.
Onvoorspelbare weercapriolen
Het weer kan inderdaad zo snel omslaan dat je vanaf nu rekening moet houden met de gekste weersomstandigheden. Vanaf 1 november geldt trouwens in een aantal Alpenlanden winterbandenplicht. In ons land is daar al langer sprake van maar tot een wettelijke verplichting is het nog niet gekomen.
Tegenstanders wijzen erop dat er minder sneeuw valt in vergelijking met dertig jaar geleden, vandaar hun twijfel aan de zin van winterbanden in ons vlakke land. Feit is dat door de opwarming van de aarde minder sneeuw valt in onze contreien en dat die ook later op het seizoen valt. Sprake is van een verschuiving met zo’n vier à vijf weken, maar een winter zonder sneeuw, dat hebben we nog niet meegemaakt. En als het dan onverwacht toch sneeuwt, dan zorgt dat meestal voor chaos op de weg.
Wat kan een winterband meer dan een zomerband
Chaos op de weg leidt niet zelden tot levensgevaarlijke situaties. Waarom dat zo is, krijgen we te horen van Chris Vanhee van het rijvaardigheidscentrum ProMove: ‘Winterse temperaturen zorgen ervoor dat regendruppels op het wegdek bevriezen of in sneeuwvlokken veranderen. In beide gevallen veranderen zij de rijweg in een glijbaan. De samenstelling van een winterband voorkomt dat het rubber bij temperaturen onder 7 graden Celsius hard wordt en zijn soepelheid verliest. Dat verklaart het verschil in remafstand tussen een zomer- en winterband zowel op een droog als koud wegdek. Een winterband bezit bovendien andere profielblokken en veel meer lamellen. Die laatste breken als het ware de waterfilter op het wegdek waardoor de winterband een grotere trekkracht krijgt en het klauweffect voor een betere grip zorgt.’
Opvallende kwaliteits- en prijsverschillen
In ons land vind je over dit onderwerp weinig informatie die is gebaseerd op onafhankelijk proefondervindelijk onderzoek. In grote autolanden – Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië – mét kapitaalkrachtige automobilistenverenigingen en automagazines met een miljoenenoplage worden wel vergelijkende tests uitgevoerd, met vaak opmerkelijke vaststellingen. Zo zijn de prijsverschillen tussen de bekende merken veeleer gering terwijl er toch vrij grote kwaliteitsverschillen bestaan. Overigens vertonen quasi alle winterbanden sterke en zwakke punten, vooral op het vlak van de remafstand bestaan grote verschillen.
Dat bewijst een recente vergelijkende winterbandentest van het Duitse automagazine Auto Bild van in totaal 50 winterbanden maat 195/65 R15. Die werden onderworpen aan een reeks proeven (tractie, remmen en handling) op respectievelijk een droog, nat en besneeuwd wegdek. Bij de beoordeling en uiteindelijke rangschikking werd ook rekening gehouden met de prijs, duurzaamheid en rolweerstand van de geteste exemplaren.
Vier behaalden de quotering ‘voorbeeldig’, met name Dunlop Winter Sport 5, Continental WinterContact TS 860, Kleber Krisalp HP3 en Fulda Kristall Continental HP2. Op een nat wegdek kwam de Continental WinterContact TS 860 als beste uit de test.
Opvallend waren de tegenvallende beoordelingen van de Michelin Alpin 5, Pirelli Cinturato Winter en Bridgestone Blizzak LM 001-Evo. 10 banden kregen een onvoldoende wegens hun slechte resultaten bij de remtest op een nat wegdek, 20 werden zelfs gediskwalificeerd.
Winterbanden zijn een must maar geen vrijgeleide
Voor de autoredactie van Knack.be zijn vergelijkende bandentests van die omvang te hoog gegrepen. Om ons te vergewissen van de verschillen tussen een zomer- en winterband in winterse omstandigheden, trokken we naar het circuit van Zolder. Pro Move organiseert daar op een eigen oefenterrein rijvaardigheidsopleidingen voor bedrijven en particulieren.
Twee ervaren instructeurs demonstreren het verschil in remafstand tussen een zomer- en winterband op een spekgladde ondergrond, beide van het merk Continental. De rem- en uitwijkmanoeuvres worden uitgevoerd met twee identieke Renault Mégane’s tegen 50 km/u en wat blijkt: op droog asfalt bedraagt het verschil in remafstand één tot anderhalve wagenlengte, op het spekgladde wegdek loopt het verschil op tot een veelvoud. Ter hoogte van het zebrapad simuleert een waterfontein een onverwacht opduikend obstakel, op de openbare weg kan dat een voetganger of een fietser zijn die plots de straat oversteekt. De Renault met zomerbanden slaagt er niet één keer in tijdig voor de watermuur tot stilstand te komen, terwijl dat voor de bestuurder van de Mégane met winterbanden geen probleem vormt. Ook bij het uitvoeren van ontwijkmanoeuvres blijkt die laatste beter beheersbaar én dus veiliger. Dat is ook de conclusie van Chris Vanhee van ProMove: ‘Winterbanden zijn een must in de winter. Je draagt toch ook geen sandalen als je in de sneeuw gaat wandelen!’
De meeste leasingmaatschappijen staan op dezelfde lijn, winterbanden zijn daarom meestal in de prijs inbegrepen. Op die manier willen zij de veiligheid op de weg in de winter verhogen en het risico op een ongeval voor hun klanten verkleinen. Met die kanttekening dat winterbanden geen vrijgeleide zijn om sneller te rijden dan aangewezen en te weinig af te houden tot de voorligger. Vanhee: ‘Bij wijze van boutade zeg ik soms dat de beste winterband bestaat uit snelheid matigen en voldoende afstand behouden.’
All seasons-banden vormen een compromis
Waaraan herken je een winterband? ‘Een gecertificeerde winterband draagt de aanduiding M+S alsook het symbool van een berg met drie toppen met daarin een sneeuwvlok. Ontbreekt dat symbool dan heb je te maken met namaakproduct.’
Sinds enkele jaren zijn ook ‘all seasons’ banden op de markt. Die claimen een vergelijkbare werking als winterbanden, ze zijn doorgaans duurder én over hun efficiëntie bestaat discussie. In vergelijking met zomerbanden hebben zij een langere remweg op een droog wegdek, in vergelijking met winterbanden hebben ze een langere remweg op sneeuw en ijs. In landen met gunstige klimatologische omstandigheden of voor automobilisten die zeer weinig kilometers rijden, kunnen zij een alternatief zijn – op voorwaarde dat die het zich kunnen veroorloven om bij sneeuwval hun auto op stal te laten.
Dat bevestigt ook Vanhee: ‘Bandenfabrikanten zijn constant op zoek naar verbeteringen van hun producten én naar uitbreiding van hun gamma. De ‘all season’ band is daar een voorbeeld van. Die demonstreert tot wat de bandenfabrikanten op technologisch vlak in staat zijn, maar een ‘all season’ band blijft een compromis tussen een zomer- en winterband en dat levert nooit een ideale oplossing op. En al helemaal niet in een land als België waar de ene dag de zon schijnt en het de volgende dag overvloedig regent of sneeuwt. ‘All season’ banden verminderen bovendien het rijcomfort.’
Moderne rijhulpsystemen komen verkeersveiligheid ten goede
De nieuwe generatie auto’s is standaard uitgerust met rijhulpsystemen die voorkomen dat je pirouettes maakt bij het remmen of ontwijken van een obstakel op de rijweg. Rijvaardigheidsspecialist Chris Vanhee is pro. ‘In theorie beletten die systemen dat de wielen doordraaien of dat de auto gaat slippen bij het remmen. Het slechte nieuws is dat heel wat bestuurders niet weten welke impact die nieuwe rijhulpsystemen hebben en hoe ze met die systemen moeten omgaan. Ze geven bovendien een subjectief gevoel van veiligheid wat jonge of onervaren chauffeurs kan aanzetten tot overmoedig rijgedrag. Daarom raad ik hen aan om vooraf een rijvaardigheidscursus te volgen. In feite zou die een verplicht onderdeel moeten uitmaken van de rijopleiding.’
Waar kopen? En hoe opslaan?
Voor particulieren zijn winterbanden een extra kost, alhoewel die relatief is. Wie afwisselend met zomer- en winterbanden rijdt, komt immers veel langer toe met een stel. ‘Het vergelijken van prijzen via het internet verschaft een overzicht van wat waar te koop is en kan dus een prijsvoordeel opleveren. De prijs is één aspect, belangrijker in mijn ogen zijn de specifieke kwaliteiten van de band in verschillende omstandigheden. Informatie hierover vind je terug in de gespecialiseerde media en automagazines.’ Dat zegt Renault-garagehouder Dominique Kwanten. ‘Wie koopt via het internet mag zich niet blindstaren op de geafficheerde prijs maar ook moet rekening houden met eventuele montage- en opslagkosten achteraf. Ik krijg heel geregeld mensen over de vloer die thuis niet over de nodige apparatuur of de nodige opslagruimte beschikken. Of die vergeten het bandenspanningsdetectiesysteem opnieuw te activeren en plots geen informatie meer krijgen over de bandenspanning. Is die te hoog of te laag heeft dat een negatieve impact op het rijcomfort, brandstofverbruik en slijtage. Sowieso is de houdbaarheid van een winterband beperkt in de tijd. In theorie moet je die om de vijf jaar vervangen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
