Armoe troef in de Vlaamse kinderopvang

Hoe een falend beleid de armoedekloof in stand houdt

Geachte minister Vandeurzen,

Een drietal weken geleden schreef ik u een open brief in het kader van uw plannen om het probleem van kinderopvang aan te pakken. Omdat daaruit blijkt dat provinciehoofdstad Leuven geen extra hulp van u moet verwachten, trok ik aan de alarmbel. Tot op heden is die noodkreet onbeantwoord gebleven. De situatie in onze stad is ondertussen wel veranderd. Daarom geef ik u, in de hoop op een dialoog, een update.

Kan er nog een schepje bij?

Vrijdag 18 oktober sloot een kinderopvanginitiatief in de naburige gemeente Herent de deuren. Vandaag hebben 75 kinderen plots geen opvangplaats meer. Van een kater gesproken.

De theorie? Private kinderdagverblijven gaan failliet als ze niet rendabel zijn. In dergelijke gevallen zijn het de aanpalende kinderopvanginitiatieven die tijdelijk in extra opvang mogen voorzien. Kind en Gezin versoepelt dan enkele regels – tijdelijk meer kinderen toelaten per kinderbegeleider – om de noodsituatie het hoofd te bieden en alles is opgelost.

De praktijk? De uiterst complexe situatie in het Leuvense wordt steeds penibeler. Niet alleen de cijfers en statistieken, maar verhalen van vlees en bloed, van ongeruste mensen wiens situatie onzeker is, tonen dit aan. Mensen die je geen directe oplossing kan aanreiken, die het niet begrijpen en er niet meer in geloven. Mensen die het soms niet meer zien zitten.

En u? Hoopt u ook dat de personeelsleden van de failliete crèche snel weer aan het werk kunnen? Vreest u ook dat er door de zware vereisten een toenemende terughoudendheid ontstaat vanuit de privé om in kinderopvang te voorzien? Denkt u aan de kinderen die van de ene op de andere dag de vertrouwde omgeving moeten verlaten waarin ze alle dagen vertoeven? Staat u stil bij de groeiende hoeveelheid gezinnen die in een moeilijke situatie terechtkomt? Legt u de mensen die in Leuven op de noodwachtlijst staan uit dat zij moeten blijven wachten en er 75 andere kinderen plots toch voorrang krijgen?

Het spreekt voor zich dat u zich dit soort pijnlijke situaties aantrekt. U bent niet alleen een gedreven en geëngageerd man, het is ook uw job om dat ter harte te nemen. De vraag is alleen: wil u er ook echt iets aan doen of blijft u vasthouden aan uw plannen voor een allesbehalve doeltreffend eenheidsbeleid? Leuven is Oostrozebeke niet, weet u nog? De Leuvense context heeft nood aan een beleid en aanbod op maat van de stad.

Armoedebestrijding begint bij kinderopvang

De laatste weken worden we bij stad Leuven overspoeld met berichten over vele private ondernemers bij wie het water aan de lippen staat. Ze hebben het moeilijk om de – terecht – hoge kwaliteitseisen te bekostigen, en deze zullen alleen nog maar toenemen in de nabije toekomst. Wat zich op zijn beurt vertaalt in torenhoge opvangprijzen. Door het grote verloop in de privésector staan er in het Leuvense nog maar eens tientallen felbevochten plaatsen op de tocht. Haast onvermeld in deze context zijn de vele personeelsleden die in de sector actief zijn. Sommigen zijn slachtoffer van vindingrijke schijnstatuten die de financiële kosten moeten verlagen waardoor de werkdruk stijgt, wat op lange termijn wel eens de kwaliteit zou kunnen aantasten.

Het mag dus niet verwonderen dat de druk op de erkende kinderdagverblijven met een inkomensgerelateerde dagprijs blijft stijgen. Dat is vooral nefast voor financieel kwetsbare ouders die de kans op een betaalbare plaats zien slinken. Want niet iedereen kan maandelijks 650 euro neer tellen voor één opvangplaats. Laat staan het dubbele als je twee jonge kinderen hebt. Als lid van een partij die zich wil profileren als de gezinspartij bij uitstek, weet u toch dat een gemiddeld gezinsinkomen neerkomt op ongeveer 2600 euro netto per maand? En dan heb ik het niet over de grote groep alleenstaanden die het met de helft moet zien te rooien.

De eerste drie levensjaren zijn cruciaal voor de verdere kansen van kinderen. Professionele kinderopvang is hier essentieel. Ik dacht toch dat armoedebestrijding net een van de Vlaamse beleidsprioriteiten was?

Bieke Verlinden

schepen van Sociale Zaken, Werk en Studentenzaken

Stad Leuven