PS-voorzitter Philippe Busquin had een suggestie. Hij bezorgde er de regering wat zuurstof mee, die ze best kan gebruiken.
ONLANGS STELDE vice-premier en minister van Binnenlandse Zaken Johan Vande Lanotte (SP) voor de lokale overheid bewakers van fietsenhokken in dienst te laten nemen. Het was één van de middelen die de chef de file van de Vlaamse socialisten in de federale regering aanreikte om de werkgelegenheid te bevorderen. Wie dacht dat zo’n voorstel behoorde tot de voorraad schertsartikelen die doorgaans op de vooravond van een regeringsbeslissing over werkgelegenheid worden gedebiteerd, vergiste zich. De excellenties namen dat soort suggesties de afgelopen week soms urenlang onder de loep. Die, en uiteraard de verplichte vierdagenweek en de arbeidsherverdeling in de openbare administratie en het opkalfateren van allerlei diensten zoals bejaarden- en kinderzorg. Voor dat laatste zouden de gemeenten dan weer beroep mogen doen op een federaal fonds. Er is ook aan gedacht bedrijven die aan openbare aanbestedingen deelnemen te verplichten een berekening mee te geven van het aantal bijkomende werkplaatsen dat ze voorzien, mochten ze de bestelling binnenhalen.
Er stond geen maat op de vindingrijkheid van vooral de Franstalige socialisten, die koste wat het kost wilden voorkomen dat de premier met een nieuw globaal plan op de proppen zou komen. “We betalen nog altijd voor het eerste. En waar blijven de resultaten ? ” vinden ze bij de PS, waar niemand bereid is het ABVV-FGTB tegen de haren in te strijken. De socialistische vakbond wil immers een werkgelegenheidsplan, waarin zowel werkgevers als werknemers zich kunnen vinden. Dat het jongste overleg daarover zonder resultaat afsprong, lijkt ze niet te storen. Terwijl ze bij de kristelijke vakbond ACV veel omzichtiger uit de schors kwamen, kon, volgens sekretaris Mia De Vits van het ABVV, een verlaging van de loonkost best worden uitgesteld tot 1997, wanneer over nieuwe sociale akkoorden wordt onderhandeld. Wat, volgens haar, niet belet dat de regering nu al nieuwe maaregelen treft ter bevordering van de werkgelegenheid van jongeren, bijvoorbeeld, in de buurtdiensten. Dus toch bewakers van fietsenhokken.
Eind vorige week gaf PS-voorzitter Philippe Busquin toe waar het naar zijn gevoelen op stond. In Het Belang van Limburg poneerde hij : “De regering moet voor dit jaar geen werkgelegenheidsplan opstellen. Dehaene zou dat beter aan de sociale partners overlaten. Bovendien heeft de regering er het geld niet voor. “
WREVEL.
Daarmee was duidelijk dat de Waalse socialisten geen zin hebben om een nieuwe konfrontatie met hun bondsachterban aan te gaan. “Bij de socialisten lijken sommigen nog te denken dat ze in volle jaren ’70 zitten, ” zei een kristen-demokratisch minister vorige week. “Toen het gesprek enige tijd geleden om de bestrijding van de misbruiken in de sociale zekerheid draaide, wilden ze ook al niet steken of snijden. “
Terwijl de voorstellen heen en weer werden gekaatst, deed premier Dehaene er het zwijgen toe. Want hij is er niet gerust in. De kohesie die zijn vorige regering kenmerkte, blijkt zoek. Binnen zijn CVP begint de wrevel over de drijverijen van de PS hand over hand toe te nemen. Bovendien werd hij door de sociale partners in plan gelaten, want die slaagden er zelfs niet nog maar de aanzet van een werkgelegenheidsplan uit te werken.
De sociale partners waren nochtans gewaarschuwd. Bij de vorming van de regering had Vande Lanotte nog gezegd : “Als de maatschappij verandert, moeten de sociale partners misschien hun gewoonten ook eens aanpassen. Een groot gedeelte van de nieuwe voorstellen rond werkgelegenheid moeten uit dat sociaal overleg komen. Maar als het hetzelfde steriele gedoe blijkt als met het interprofessioneel akkoord, dan is dit vermoedelijk de laatste regering die inzake begroting, sociale zaken en werkgelegenheid de sociale partners nog als de belangrijkste partners beschouwt. “
Hoe dan ook zit de regering vastgeklonken aan haar Europese verplichtingen. Want Europa eist niet alleen het terugdringen van het begrotingstekort naar drie procent, het wil bovendien tegen de volgende top in Madrid een begin van een meerjaren-werkgelegenheidsplan voorgelegd krijgen.
In eigen land dringt de tijd nog meer. Begin volgende week al wil premier Dehaene in het parlement, afgezien van zijn begroting ’96, ook de maatregelen uiteenzetten die de werkloosheid moeten terugdringen. De opstelling van de begroting, met meer dan 100 miljard frank besparingen, is op zich al geen gemakkelijke klus. De regering kan er echter niet omheen, wil ze de drie procent van Maastricht halen. Er komen dus een pak nieuwe lasten.
In verband met de werkgelegenheid zullen de plannen allicht summier zijn. Minister van Arbeid Miet Smet (CVP) zal wat meer “werkervaringskontrakten” voor jongeren mogen uitreiken. Maar een verlaging van de loonlasten is haast zeker voor later. De vakbonden willen daarvan niet horen, zo lang er geen garantie van bijkomende werkgelegenheid naast ligt.
In die zin is het geen toeval dat Busquin zijn suggestie aanreikte, uitgerekend eind vorige week, vlak voor het beraad van het afgelopen weekeinde. Sommigen in de regering vermoedden een innig samenspel tussen Busquin en Dehaene, die ook inzag dat hij geen geld heeft om ambitieuze werkgelegenheidsplannen uit te voeren. Hoe de premier volgende week voor de kamer zal uitleggen waarom het terugdringen van de werkloosheid plotseling geen topprioriteit meer is, zal ze ook in zijn eigen partij benieuwen.
R.V.C.
Premier Jean-Luc Dehaene : geen geld voor nieuwe plannen.
