Jelle Henneman
Jelle Henneman Freelancejournalist

Bij de start van het academiejaar vindt UGent-rector Anne de Paepe het geen goed idee om het inschrijvingsgeld fors op te trekken. De democratisering van de universiteit is al moeilijk genoeg.

Toen ik eind jaren zestig studeerde, kon ik als arbeiderskind alle studiekosten dekken met een vakantiejob. Dat zou nu niet meer lukken. Is de democratisering van de universiteit mislukt? (Erna Schelstraete, Oostende)

ANNE DE PAEPE: Toen u afstudeerde, telde de universiteit 12.000 studenten. Vandaag zijn het er bijna vier keer zoveel. Van elke zes studenten is er aan de UGent één beursgerechtigde. De universiteit is dus zeker niet minder democratisch geworden. Het klopt dat de deelname aan het hoger onderwijs nog te veel afhangt van de sociale afkomst. Maar daarbij telt niet alleen het financiële. Ook de mate waarin jongeren opgroeien in een omgeving die minder vertrouwd is met de universiteit heeft een impact op hun instroom- en slaagkansen. In Gent hebben we daar oog voor, met onder meer een cel Diversiteit & Gender.

Moet het academische systeem, met zijn nadruk op publicatie in plaats van op kennisoverdracht naar studenten, zich niet grondig bezinnen? (John Bijnens, Kuringen)

DE PAEPE: Die dubbele opdracht is net het wezenskenmerk van de universiteit: we moeten toonaangevend wetenschappelijk onderzoek verrichten, en dat onderzoek verweven in uitstekend onderwijs. Er ís inderdaad een rat race ontstaan doordat bij de bevordering van professoren alleen rekening werd gehouden met het aantal publicaties. Dat gaan we vanaf nu veranderen aan de UGent. Voortaan spreken we met elke prof individuele doelstellingen af. Bij de ene kunnen die vooral over onderzoek gaan, bij de andere over het lesgeven. Voortaan zal iemand die door de studenten op handen wordt gedragen vanwege de lessen dus evengoed kans maken op bevordering.

Veel gerenommeerde universiteiten bieden vandaag cursussen aan via het internet. Werkt de UGent daar ook aan? (Roland Contreras)

DE PAEPE: Wij doen zeker aan blended learning, zoals dat heet, waarbij we de traditionele onderwijsvormen vermengen met zaken als afstandsonderwijs of cursusonderdelen die via het internet worden aangeboden. Maar anders dan universiteiten als Harvard of Leiden willen we daarmee geen studenten bereiken die helemaal niet op de universiteit aanwezig zijn. Daarvoor geloven we te veel in ons leermodel. De cursussen via het internet zijn enorm gehypet, en dat zal zeker de bedrijven erachter niet slecht uitgekomen zijn. Nu de storm is gaan liggen, worden de juiste vragen gesteld. Wie bepaalt de inhoud van die cursussen? En wie ziet er toe op de kwaliteit, en daarmee op de waarde van de behaalde certificaten?

Waarom horen we vanuit de universiteiten zo weinig als het gaat over de hervorming van het secundair onderwijs? (Warren Gillis, Brasschaat)

DE PAEPE: Je kunt niet ontkennen dat er een probleem is met een deel van de instroom vanuit het middelbaar onderwijs. Dat laten zowel de dalende slaagcijfers zien als het beperkte aandeel van studenten uit kwetsbare sociale groepen. De universiteiten praten wel degelijk mee over een hervorming. Om te beginnen zijn er onze individuele experts, die voorstellen doen. Daarnaast zitten we ook rond de tafel in de werkgroepen die de overheid instelt. De reden waarom we als universiteit geen duidelijk standpunt innemen over de hervorming is omdat het een veel te complex onderwerp is om in slogans of korte opiniestukken te vatten.

Vraag van de week

Universiteiten moeten besparen, terwijl de slaagcijfers dalen. Kun je het inschrijvingsgeld niet fors verhogen, en studenten deels terugbetalen op basis van hun prestaties? (Brecht Neyt, Oosteeklo)

DE PAEPE: Nee. Als je het studiegeld fors optrekt, zelfs met de belofte dat daar een deel van wordt terugbetaald als je slaagt, creëer je een tweedeling tussen mensen die bereid zijn het risico te nemen – omdat ze het zich financieel kunnen veroorloven – en mensen die dat risico niet durven te nemen omdat ze het zich absoluut niet kunnen permitteren dat het fout zou gaan. Dat neemt niet weg dat de slaagcijfers omhoog moeten. Daarom moeten jongeren bewuster kiezen voor een studierichting, bijvoorbeeld door een niet-bindende oriënteringsproef. En tijdens de studie mogen we weer strenger worden op de flexibele studietrajecten.

Hebt u vragen over het proces-Aquino?Stel ze aan Sven Mary, advocaat die opkomt voor de verdediging.

Jelle Henneman

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content