ERWIN DE DEYN

Socialistisch vakbondsman Erwin De Deyn (BBTK) wil het debat over werken op zondag in de grootdistributie niet langer uit de weg gaan. Omwille van de veranderde situatie.

“Dit is een persoonlijke mening. Als ik pleit om hierover te praten, dan wil ik niet vooruit lopen op de afloop van het debat. Het kan alle richtingen uit. Wat ik wil zeggen, is dat we een korrekte analyse moeten maken van de evolutie in België en Europa. We mogen niet aan struisvogelpolitiek doen. Het waren de werkgevers van de distributie die het probleem op tafel gooiden tijdens de bespreking van de kollektieve arbeidsovereenkomst (KAO), maar omdat wij als vakbonden niet gemandateerd waren om daarover te praten, hebben we de deur dicht gegooid. Het debat is niet gevoerd. We moeten er ons op voorbereiden.

In Noord-Europa zien we een tendens om soepeler met de sluitingstijden om te springen. In Zweden is de liberalizering het verst gevorderd. Maar ook in Nederland kunnen ketens na zes uur open blijven en het debat over zondagwinkelen is er bezig en in Duitsland gebeurt hetzelfde over de zaterdagnamiddag. In Zuid-Europa was de situatie altijd al veel soepeler. Let op, ik zeg niet dat we die trend moeten volgen, maar we leven niet op een eiland. We moeten durven onderzoeken wat de gevolgen voor de Belgische distributie zijn.

In België heb je de traditionele zelfstandige, de bakker, slager en kruidenier die op zondag open zijn. Maar er ontwikkelden zich ook ketens van zelfstandigen, zoals Unic, Nopri en AD-Delhaize die aangesloten zijn bij inkoopcentrales en meer en meer ’s zondags open zijn. Dat maakt de situatie totaal verschillend tegenover tien, twintig jaar geleden.

De houding van de middenstandstandsorganizaties is hypokriet. Zij roepen van de daken dat ze verdedigers zijn van de zondagsrust en weigeren daar elk debat over. In feite zijn alle zelfstandigen ’s zondags open en velen halen op die ene dag tot twintig, dertig procent van hun weekomzet. Dat weet iedereen. “

LUC BUNGENEERS

Het idee is onbespreekbaar. Tenzij het wordt uitgebreid naar alle winkels, en niet alleen naar de grootdistributie. Zegt Luc Bungeneers, direkteur van het Liberaal Verbond van Zelfstandigen (LVZ) in Antwerpen.

“Deze diskussie bevat twee elementen die niet met mekaar mogen worden verward. In de eerste plaats is er de wettelijk verplichte rustdag voor zelfstandigen. Elke zelfstandige houdt één dag per week rust, maar dat wil nog niet zeggen dat dat op zondag is. Wij willen deze wet behouden omdat zelfstandigen het recht hebben om één dag per week te rusten. Naar keuze.

Erwin De Deyn heeft het over een tweede zaak : de wetgeving op de zondagarbeid. Daarin gaat het om bescherming van de werknemers want ze bepaalt dat het personeel niet aan het werk mag worden gezet op zondag. Door deze maatregel worden de meeste zelfstandigen verplicht om hun wekelijkse rustdag op zondag te nemen, want ze kunnen geen personeel laten komen. Op deze regel bestaan er enkele uitzonderingen, nu al. Zaken in de horeca, de voeding en de bloemensektor kunnen wel openblijven.

Praten over zondagswerk in de grootdistributie, zoals Dedeyn voorstelt, kan niet. Behalve onder één voorwaarde : als dat voor de hele sektor van de zelfstandigen en de kleine en middelgrote ondernemingen, dus voor alle handelszaken geldt. Als er alleen over de grootdistributie wordt gepraat, dan is dat niets minder dan oneerlijke konkurrentie voor de zelfstandigen. Voor ons is het dus alles of niets. Als de vakbonden de wet op de zondagarbeid willen doorbreken, dan overal. Het is niet netjes dat GB ’s zondags open zou zijn en een zelfstandige meubel- of textielzaak niet. Dan krijgt de middenstand nog meer klappen. Dat is de middenstand kapot konkurreren. Overigens verbaast het mij dat de vakbonden hierop zouden toegeven, want dit is toch zonder meer de bescherming van de werknemers uithollen ? Als ze de wet op de zondagarbeid willen doorbreken, dan voor iedereen. Als de zelfstandige zijn sluitingsdag maar zelf kan kiezen. “