‘Wachten tot alle olie op is’

Marc Leemans.
Hannes Cattebeke
Hannes Cattebeke Freelance journalist voor onder meer Knack

De overstap van kernenergie naar hernieuwbare energie is mogelijk, zegt expert André Jurres. ‘Het vraagt alleen een grote investering.’

Mijn leverancier levert honderd procent groene energie. Toch riskeren wij zonder elektriciteit te worden gezet door het uitvallen van de kerncentrales. Kan dat juridisch wel?

(Johan Maes, Oud-Heverlee)

JURRES: Het klopt dat u wel degelijk uitsluitend groene energie koopt. Maar in de praktijk loopt uw stroom wel via het publieke netwerk waarop iedereen is aangesloten. Dat zal in de toekomst ook niet veranderen. Anders moet iedereen zijn eigen netwerk krijgen. Technisch is de stroom die u gebruikt dus altijd een mix van de verschillende energiebronnen die ons land van stroom voorzien. Omdat elke consument een contract heeft getekend om op die manier zijn stroom te ontvangen, valt daar juridisch ook weinig tegen in te brengen. Op een schadevergoeding kunt u eventueel wel recht hebben, maar die zal dan niet alleen gelden voor diegenen met een leverancier van groene stroom, maar voor iedereen die werd afgeschakeld.

Staat de technologie ver genoeg om in ons land volledig over te schakelen op hernieuwbare energie, ook bij bewolkt of windstil weer?

(Maarten De Smedt, Grimbergen)

JURRES: In theorie is het mogelijk. Het vraagt alleen een grote investering. We zouden bijvoorbeeld grootschalige waterstofparken kunnen aanleggen om voldoende energie op te slaan. Een andere technologie die ook al voorhanden is en zo mogelijk een nog groter verschil kan maken, is het slimme netwerk. Daarmee zouden we het energieverbruik tijdens de piekmomenten met 20 tot 25 procent kunnen terugdringen. Het enige wat momenteel ontbreekt – ook in andere landen – is een langetermijnvisie om daar eindelijk werk van te maken. We blijven voortdoen met een verouderde technologie. Wellicht zullen de geesten pas rijp zijn op het moment dat alle olie op is.

Is de in de wet voorziene uitstap uit kernenergie realistisch en haalbaar?

(Luc Vandendoorent, Halle)

JURRES: Een uitstap is haalbaar, maar niet meer binnen de termijn die was voorzien in 2003. Volgens die wet moet de laatste kerncentrale worden gesloten in 2025. Doordat er de voorbije elf jaar zo goed als niets gebeurd is om het energietekort op te vangen zullen we de kerncentrales op z’n vroegst in 2035 of zelfs 2040 kunnen sluiten.

Zouden we met een zuiniger energieverbruik in alle Belgische huizen onze vraag naar elektriciteit niet drastisch kunnen verkleinen?

(Albert Bovendeerd, Borgerhout)

JURRES: De bevolking kan in eigen huis nog heel veel doen om het elektriciteitsverbruik te verminderen, maar door de vele grote en oude huizen zullen we toch altijd relatief veel energie nodig hebben om ons te verwarmen. De gezinnen vertegenwoordigen ook maar iets meer dan een vijfde van het totale verbruik van ons land. Meer dan driekwart van de elektriciteit gaat naar de industrie, die in België meer dan in de meeste andere landen draait op elektriciteit. De 1500 grootste bedrijven zijn verantwoordelijk voor de helft van het totale Belgische elektriciteitsverbruik, maar die hebben ondertussen al een doorgedreven efficiëntiewinst doorgevoerd. In de rest van de bedrijven is de potentiële winst een stuk kleiner.

Vraag van de week

Vraag van de week: Hoe kunnen we de mislukte vrijmaking van de elektriciteitsmarkt nog redden?

(Bram Pauwels, Brugge)

JURRES: De liberalisering is beperkt gebleven tot de leveranciers. Nieuwe producenten hebben wel een poging gedaan om een deel van de markt in te nemen, maar ze hebben nooit een echte kans gekregen om de noodzakelijke langetermijninvesteringen te doen. Ze moesten vanaf nul beginnen en optornen tegen Electrabel dat zijn kerncentrales al had afgeschreven. Een bijkomend nadeel is de historisch lage elektriciteitsprijs die nu al enkele jaren aanhoudt. We zullen voor een succesvolle liberalisering ook eindelijk alle kosten moeten verrekenen, en niet alleen die van de productie. De CO2-uitstoot, de opslagcapaciteit én de aanleg van een modern netwerk moeten allemaal inbegrepen worden in de prijs. Elektriciteit zal dan een stuk duurder worden, maar tegelijk zullen de investeringen wel een boost geven aan onze economie en daarna zullen we voor onze energiebevoorrading ook veel minder afhankelijk zijn van andere landen.

Volgende week: ACV-voorzitter Marc Leemans. Mail uw vragen naar mijnvraag@knack.be. De vraag van de week wordt beloond met 2 filmtickets.

Hannes Cattebeke

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content