Wachten op DSK

DOMINIQUE STRAUSS-KAHNzou volgens peilingen makkelijk winnen van Sarkozy. © REUTERS
Piet Piryns
Piet Piryns Piet Piryns is redacteur bij Knack.

Nog veertien maanden te gaan. Maar de campagne voor de Franse presidentsverkiezingen is al begonnen.

Het zou een primeur zijn in de annalen van de Franse Vijfde Republiek. Maar binnen de regeringspartij UMP (Union pour un Mouvement Populaire) van Nicolas Sarkozy wordt het hardop gefluisterd: zou het niet veel verstandiger zijn om bij de presidentsverkiezingen in 2012 een andere kandidaat dan de huidige president naar voren te schuiven? Premier François Fillon bijvoorbeeld, die in peilingen stukken beter scoort dan Sarkozy? Of minister van Buitenlandse Zaken Alain Juppé? De kans dat het zover komt, is klein, want het is ook in de Franse politiek een ijzeren wet: wie in verdeelde slagorde naar de verkiezingen trekt, verliest. Sarkozy maakt zich voorlopig weinig zorgen: ‘Het stuk begint pas als de acteurs op het toneel komen.’

Bovendien: als het er echt op aankomt, kan Sarkozy nog altijd rekenen op de socialistische kameraden. Traditiegetrouw komen die in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen met meerdere kandidaten aanzetten, die elkaar (links, linkser, linkst) voor de voeten lopen. In 2002 zorgde de deelname van Jean-Pierre Chevènement er bijvoorbeeld voor dat niet zijn socialistische geestesgenoot Lionel Jospin, maar de extreemrechtse Jean-Marie Le Pen doorging naar de tweede ronde.

Om de herhaling van zo’n scenario te voorkomen, organiseert de PS (Parti Socialiste) voorverkiezingen, primary’s, naar Amerikaans model. De kandidaturen daarvoor moeten binnen zijn voor 13 juli, waarna een congres in oktober de knoop zal doorhakken. En de eerste kandidaat heeft zich intussen gemeld: de brave partijsoldaat François Hollande. Hollande is de voormalige eerste secretaris van de PS. Bij de kantonale verkiezingen van 27 maart haalde Hollande een riante overwinning in zijn kiesdistrict, de Corrèze, maar zelfs daar ziet niemand in hem de volgende president van de Franse Republiek.

Dan maakt zowel zijn flamboyante ex Ségolène Royal (die in 2007 al presidentskandidate was) als de huidige socialistische partijleider Martine Aubry een betere kans. Maar de absolute favoriet in de peilingen is ‘DSK’ – Dominique Strauss-Kahn, voormalig minister in verschillende socialistische regeringen. Sinds 2007 is Strauss-Kahn de topman van het Internationaal Monetair Fonds in Wash-ington. Die baan stelde hem in staat buiten de vaderlandse moddergevechten te blijven en verleent hem een presidentiële allure. Maar DSK houdt zijn kaarten nog tegen de borst. Ook nadat zijn vrouw, de bekende Franse televisiejournaliste Anne Sinclair, had gezegd dat haar man geen tweede ambtstermijn in Washington ambieert, bleef DSK stommetje spelen: ‘Ik heb al een beslissing genomen over mijn eventuele kandidatuur voor het Elysée, maar ik zal pas in juli zeggen welke beslissing dat is.’

Volgens peilingen – en voor wat die waard zijn – zou DSK het in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen makkelijk kunnen halen, zowel van Marine Le Pen als van Nicolas Sarkozy. Maar dan moet hij wel eerst door het ledencongres van de PS op het schild worden gehesen, en die leden zijn doorgaans een stuk linkser dan de kiezers van de PS. De gestaalde kaders van de PS zien in DSK het symbool van wat ze in Frankrijk la gauche caviar noemen. Als minister van Economie, Financiën en Industrie was hij in de jaren negentig de drijvende kracht achter de privatisering van Franse staatsbedrijven als Elf-Aquitaine, en als topman van het IMF was hij de belichaming van een hardvochtig kapitalisme – part of the job.

‘De paradox van de Franse politiek’, schreef hoofdredacteur Serge Halimi van Le Monde Diplomatique, ‘is dat de Fransen duidelijk een linksere economische politiek willen, maar door ons merkwaardige kiessysteem zou het er wel eens kunnen op uitdraaien dat ze de keuze krijgen tussen Dominique Strauss-Kahn en Nicolas Sarkozy – de twee kampioenen van de globalisering die de Fransen zo haten. ‘

Piet Piryns

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content