De allerlaatste Assur Carpets uit Otegem zijn ook kunstwerken.
Voor tapijtwever Marc Deweer hoefde het niet meer. ‘Ik heb altijd getracht kwalitatieve tapijten te weven, in standingvol design,’ zo mijmert hij de veertig gloriejaren van zijn Assur Carpets na. Aan het kommervolle lot van het West-Vlaamse textiel in de globale wereld echter, viel al in 2006 niet meer te ontsnappen. Toen was het plan gerezen om in schoonheid te eindigen. Zo aartsmoeilijk was dat niet voor een man die ook geheel de kunsten toegewijd was. Deweer gallery’s faam oversteeg de grenzen van het Verre West-Vlaamse Westen. Kunstenaars met naam keken niet neer op de perifere ligging van de galerie, en al helemaal niet op de gretigheid van de grote verzamelaars van moderne kunst in de streek. Met Jo Coucke en Dries Verstraete haalde Deweer ook nog eens een dubbele dosis kunstwetenschappelijke expertise in huis.
Bijna al Deweers kunstenaars gingen in op de vraag om zelf een tapijt te ontwerpen. Daarna kon de productielijn voorgoed worden stilgelegd. De onderneming was complexer en langduriger dan verwacht. Maar de expo Art of the Loom (tot 10 april) pretendeert iets luchtigs, in een handomdraai tot stand gekomen. Wevers, kunstenaars, designers en tentoonstellingsmakers maakten samen een oogstrelend en wijs divertimento van 32 installaties. Die bestaan uit tapijten van pure Nieuw-Zeelandse wol, sculpturen, maquettes en stoelen (van Michael Bihain en Alain Berteau). Tapijten hebben niet de status van schilderijen of sculpturen. Ze kosten normaal ook minder. Wie Art of the Loom ziet, vraagt zich af of de oude rangorde nog opgaat. Tapijten wérken wel anders, wolliger om te beginnen. De macabere heftigheid van Jan Fabres sculpturen met insectenlegers, veranderd in een keurig gelid van gouden vliegjes op zachtgrijze ondergrond. Ze boezemen nu minder ontzag in dan dat ze de behoefte geven om er met blote voeten op te lopen.
Kleine vliegen, maar ook een mooie vrouw in badpak op een vliegend tapijt (eigenlijk de oude vlag van de Sovjet-Unie) bij Sergey Bratkov. En de ultieme ontsnapping aan de zwaartekracht bij Ilya Kabakov: burgerlijke families uit het oude Rusland, opstijgend tot hoog boven de stad, puur op lichaamskracht, soms getrokken door een tuig. Op een andere manier duizelingwekkend zijn de variaties op het suprematisme die Jan De Cock rechtstreeks op de computer ontwierp, of Panamarenko’s megatapijt met een onderzeeër en zijn vliegende boot Scotch Gambit. Alleen de jonge Stefaan Dheedene bleef met beide voetjes op de grond. Zelf afkomstig uit de textielwereld, ontwierp hij als enige een patroon dat over de hele oppervlakte van het tapijt doorloopt. Het is er niet minder weird om. Salueert zijn figuur of staat hij op het punt om zich een kogel door het hoofd te schieten? Geen tapijt voor wankele zielen.
Jan Braet
