‘Een storm in een glas water.’ Dat was het, volgens eerste minister Guy Verhofstadt. Een storm in een glas water, die meer commotie had veroorzaakt in Brussel dan in Kinshasa.

De jongste Congo-rel kwam voor de Belgische regering wel erg ongelegen. Ons land heeft zich immers geëngageerd om in samenwerking met de Verenigde Staten een open gewapend conflict in Oost-Congo te voorkomen. Onder meer daarover kwam de Amerikaanse president George W. Bush deze week in Brussel overleggen. Dit was voor de Belgische premier dus echt niet het moment om als een diplomatieke Guus Flater in het nieuws te komen.

Alles draaide rond de vredesmissie van minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht. De leden van De Guchts delegatie en de meereizende journalisten kregen een dossier toegestopt met daarin allerhande wetenswaardigheden over Congo en de leiders van dat land. Weetjes die in de loop van de reis zo niet nuttig, dan toch tijdverdrijvend zijn.

In dat dossier zat ook een pikante nota over de afstamming van de Congolese president Joseph Kabila. Die zou, volgens de opsteller van dit niet erg diplomatieke werkstuk, níét de zoon zijn van Laurent-Désiré Kabila. Wie dan wel de vader is van Joseph Kabila, daarover doen in Kinshasa, vooral in de bars van Matonge, al geruime tijd de wildste verhalen de ronde. De opsteller van de nota was niet te beroerd om ze allemaal nog eens in herinnering te brengen.

Volgens de auteur van het opstel was er ook iets niet pluis met de afkomst van vice-president Azarias Ruberwa. Want diens roots zouden volgens sommige Congolezen in Rwanda liggen. En dat heeft allemaal zijn belang, want volgens de grondwet moeten de beide ouders van presidentskandidaten bij de komende verkiezingen Congolezen pur sang zijn.

Onderweg naar Kinshasa al had Colette Braeckman, journaliste van de Brusselse krant Le Soir, medewerkers van minister De Gucht geattendeerd op de weinig delicate beweringen in de nota. Braeckman, een van de echte Congokenners onder de Belgische journalisten, waarschuwde ook voor het risico dat medewerkers van de Congolese president, laat staan Kabila zelf, kennis zouden krijgen van de inhoud van die nota.

Wat fout kon lopen, liep ook fout. In Kinshasa wáren ze op de hoogte. Waarop Colette Braeckman deed wat bonafide journalisten doen: ze stuurde een bericht naar haar krant dat er tussen Brussel en Kinshasa een nieuwe diplomatieke rel broeide. Na de vorige ondiplomatieke woordenwisseling tussen De Gucht en Kabila viel dat inderdaad te vrezen. En daar konden ze in de Wetstraat 16 niet mee lachen.

Meteen liet de premier zijn woordvoerder uit om eens ferm te blaffen naar de media en vooral naar de krant Le Soir die, door de waarheid te schrijven, de relaties met Congo had geschaad.

De premier is dat soort gedrag niet gewend. Hij rekent erop dat het journaille de hogere belangen in ogenschouw neemt. Zoals de openbare omroep, die in de zaak rond het brandwondencentrum van Neder-Over-Heembeek minister van Defensie Flahaut in bescherming nam. De omroep deed dat door een fraai staaltje van embedded journalism. Die laatste omschrijving is van TerZake-presentator Siegfried Bracke zelf die, naar eigen zeggen, graag sms’jes met raadgevingen naar ’s lands machthebbers stuurt – een originele invulling van de journalistiek waar ze zich bij Le Soir maar beter eens aan zouden spiegelen.

In Kinshasa kreeg Colette Braeckman dan weer de volle laag van minister De Gucht. Maar de minister, die als gevolg van de blunder van zijn kabinet urenlang op een audiëntie met Kabila mocht wachten, ging nog een stap verder.

De Gucht gaf de journaliste te verstaan dat zij niet meer welkom zou zijn bij zijn volgende diplomatieke uitstappen. De minister noemde het gedrag van de journaliste van Le Soir crapuleus‘ – een krachtterm die ze in VLD-kringen doorgaans alleen gebruiken om het gedrag van dissidente partijleden te omschrijven. Een drastische maatregel en krasse taal voor wat de premier als ‘een storm in een glas water’ omschrijft.

Maar laat Colette Braeckman nu net een journaliste zijn wier optreden door heel haar carrière heen alleen kan worden omschreven als scrupuleus – een woord waarvan een groot deel van de paarse regering niet eens de definitie kent.

Rik Van Cauwelaert

De premier liet zijn woordvoerder uit om eens ferm te blaffen naar ‘Le Soir’.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content