North Star, de nieuwe Vlaamse zendmast in Brussel : een gemiste kans.

De Vlaamse administratie gaat weer bouwen in Brussel. Op de eerste lentedag werd door de ministers Wivina Demeester (CVP) en Johan Sauwens (VU) de eerste steen gelegd van een 46.000 m2 groot kantoorcomplex voor het departement Leefmilieu en Infrastruktuur in de Ruimte Noord.

Om de Vlaamse identiteit te benadrukken gaf bouwpromotor NV Batipromo de kreatie de naam “North Star”. De overheid is geen bouwheer, alles wordt via een leasingformule geregeld. In onze buurlanden wordt dit wel meer gedaan voor de bouw van ministeries, maar daar blijft de overheid eisen stellen aan de architektonische kwaliteit. Overheidsgebouwen zijn nu eenmaal de fysieke uitdrukking van een gemeenschap en de keuze van de architekt wordt er, in tegenstelling tot Vlaanderen, niet overgelaten aan de promotor. Zelfs de naamgeving geven ze hier uit handen.

De ontwerper van dit log volume van glas en graniet is Michel Jaspers, de gewiekste sterarchitekt aan het Vlaamse firmament. Hij tekende de CERA-hoofdzetel in Leuven, een doorzichtige kopie van het General Food complex in Amerika. Zijn recenste kreatie is het “nieuwe Versailles” aan de Havenlaan, de hoofdzetel van de Kredietbank. Hier deed hij een beroep op het Franstalig bureau Atelier d’Art Urbain voor de estetische aankleding. Het North Star-complex is een andere architektuur dan het KB gebouw, de architekt zal dit wel verdedigen als een uitdrukking van zijn kreatief aanpassingsvermogen.

Het gebouw heeft niet eens de elegantie van een toren, het is een lompe kompositie, de zoveelste inhoudloze variant van een louter spekulatieve operatie. Voor Demeester is deze nieuwe “Vlaamse zendmast” een bijdrage tot de verfraaiing van het Brussels straatbeeld. Een verbijsterende uitspraak, die getuigt van blindheid en een visieloze houding. Wie niet gelooft dat de instituties op een waardige architektonische wijze een uitdrukking moeten krijgen, wie de zorg voor een kwalitatief toekomstig overheidspatrimonium negeert, ondergraaft de demokratie.

Dezelfde regering verklaarde in haar beleidsnota dat architektuur een wezenlijk deel is van de kultuur. Als onze politici menen dat Vlaanderen met dergelijke architektuur een internationaal aanzien zal krijgen in de Europese hoofdstad, zijn ze het noorden kwijt. Wordt het North Star gebouw de kulturele ambassadeur van de architektuur uit Vlaanderen ?

Marc Dubois

North Star (Maquette) : waar de sterre bleef stille staan.