Geboren op 25 februari 1971 in Gent. Regisseur.

‘Ik ben op dezelfde dag geboren als George Harrison, de saaiste van alle Beatles’, roept Vincent Bal, terwijl hij op aanwijzen van de fotograaf naar het volgende dak op de filmset kruipt.

Na een reeks bekroonde kortfilms en zijn lowbudget langspeelfilm Man van Staal (prijs van de jury op de Berlinale) werd hij gevraagd voor de verfilming van Minous van Annie M.G. Schmidt, met een select gezelschap acteurs en een stel katten in de hoofdrollen. De helft van de crew heeft nu al beslist dat ze nooit een kat in huis nemen. ‘Katten zijn inderdaad niet de meest gewillige acteurs’, zegt Bal. ‘Iedereen moet hier een soort zen-achtige houding aannemen.’

Als zoon van Eva Bal (directrice van het Speelteater in Gent) groeide hij in het theater op. Hij acteerde, tekende, leefde zich met een super8-camera uit en leek voorbestemd om te doen wat hij doet. Al ziet hij dat zelf niet zo. ‘Mijn broer en zus komen uit hetzelfde nest en de ene is psychologe, de ander producer. Ik heb zelfs overwogen om fysica te studeren en een echte job te zoeken. Maar ik verkies het creatieve proces, iets samen maken. En als regisseur zit ik op een kruispunt van verschillende dingen die ik leuk vind.’

Zijn films stralen optimisme en een zekere melancholie uit. Het zijn de verhalen die hij het liefst vertelt. Toen hij op de Brusselse filmschool Sint-Lukas een jaar moest overdoen, sleet hij zijn dagen in het Filmmuseum. ‘Een fantastisch jaar. Het gaf me de impuls om films te maken die ik zelf graag zie.’ Zijn Man van Staal had dan weer een duidelijk autobiografische inslag. ‘Je eigen levensgeschiedenis brengt onvermijdelijk thema’s aan die je in je werk meeneemt. Zo zal de vroege dood van mijn vader mij zeker hebben beïnvloed. Net zo goed als het feit dat mijn moeder theater maakt of dat ik thuis de jongste was. Verhuizen is nog zoiets. Voor de verfilming van Minous ben ik samen met mijn vriendin in de Amsterdamse Jordaan gaan wonen, en plots zit je in een nieuwe leefwereld. Bij de bakker ben ik niet meer Vincent Bal maar Dé Belg, nou Jerommeke. Eerst ging ik daartegenin, nu maak ik ook grapjes.’

Als kind van zijn tijd is vooral de koude oorlog hem bijgebleven. ‘De dreiging van een kernoorlog was iets heel tastbaars. Als kind droomde ik van die enorme paddestoel die op mij afkwam. En de val van de Muur natuurlijk. De technologische vernieuwingen en de nieuwe media hebben ons leven ook op korte tijd enorm veranderd. Bij het maken van een film voel je dat. Je hebt veel meer mogelijkheden, wat vroeger manueel was, gebeurt nu met de computer. Allemaal heel leuk, maar je maakt er nog geen betere film mee.’

De bom mag dan wel tot onze herinnering behoren, er zijn andere dreigingen in de plaats gekomen. ‘Ik vind de berichten over BSE en allerlei vreemde ziekten best wel griezelig. De bom is vervangen door een soort ecologische-plaagangst. Er is ook een soort hardheid in onze maatschappij geslopen, alles is zwart-wit, arm-rijk. We denken in tegenstellingen. Je moet ook de hele tijd van alles. Het is nu een kwaliteit als je met drie uur slaap per nacht genoeg hebt. Want naast een interessante job heb je nog wat levens. Niks voor mij, ik slaap veel te graag.’

Dertig is voor velen een moment om een balans op te maken en een to do-lijst op te stellen. ‘Ik had daar veeleer last van toen ik 28 werd, net omdat die dertig in het verschiet lag. Plots ben je geen snaak van 21 meer en besef je dat je niet eeuwig aan de start kan blijven staan. Toen ik over het aanbod om Minous te verfilmen nadacht, vond een vriendin dat ik het moest doen omdat ik toch nog geen dertig was. Eenmaal de dertig voorbij wordt het blijkbaar héél ernstig. Maar ik voel me nog altijd als toen ik zestien was en ik ben gewoon benieuwd wat de toekomst brengt. Over tien jaar ben ik veertig en dan zal ik mezelf wel wijsmaken dat het leven dan begint.’

Hij zit ook niet aan de filmerij vast. ‘Ik doe het graag. Maar juist omdat het niet mijn enige interesse is, kan ik het makkelijk blijven doen. Ik laat de dingen op mij afkomen en daar ga ik dan intuïtief mee om, carrièreplanning is niks voor mij. Het toeval kan je leven trouwens een heel nieuwe wending geven. Over tien jaar begin ik misschien een restaurant en is Man van staal een cultfilm geworden.’

Tine Vandendriessche

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content