André Baillon herleeft bij Antigone.

Wijlen Dries Wieme (1927-1993) bracht André Baillon (1875-1932) opnieuw in de belangstelling met zijn vertolking van ?Waanzinnen”. Baillons werk is bijna volledig vertaald door Frans Denissen, die al jaren ijvert voor de erkenning van de ten onrechte vergeten en in het Frans schrijvende Antwerpse auteur.

In de ban van Wiemes vertolking en Denissens vertaalwerk en geboeid door de ongelijke strijd die een schrijver voert met de woorden die ?als kakelende kippen door zijn hoofd rennen”, schreef en regisseerde teatermaker Wim De Wulf in opdracht van Theater Antigone ?Een veelvoud van stilte”. De Wulf maakt geen rekonstruktie van Baillons leven, al wordt de kronologie gerespekteerd. De historische Baillon krijgt een tijdloze dimensie. Hij verpersoonlijkt de eenheid van mens en kunstenaar, en dat leidt tot dramatische misverstanden.

De verweesde André ontmoet de naaister en ex-prostituée Marie die zich over hem ontfermt. De man en minnaar ziet in Marie nog enkel de huishoudster en zorgende moeder. Als kunstenaar heeft hij niet alleen begrip maar ook een muze nodig, en die hoopt hij te vinden in de koele pianiste Germaine en haar dochter Michette. Noch het moedertype noch de muze kunnen de schrijver helpen in zijn gevecht met de woorden, de pen, de inkt, het papier, de schrijftafel. Af en toe slaagt André er in een schrift vol te pennen en zijn zogenaamde gekte in kunst om te zetten, maar die kunst wordt verkeerd begrepen. De wereld weet geen raad met iemand die ?inwendig een kruitvat van waanzin is, een tikkende tijdbom die voortdurend ontploft.”

André zoekt uiterlijke én innerlijke stilte om tot rust te komen en vorm te kunnen geven aan wat woorden ?die als wormen zijn hoofd doorboren” hem dwingen naar buiten te brengen. Het is een utopie waaronder hij lijdt. Dit harde bestaan wordt raak gesuggereerd door een metalen vloer en ijzeren tafels. Metaalklank staat tegenover het spinnende geluid van een naaimachine en de welluidendheid van een door een onzichtbare hand bespeelde piano. Hard en zacht is ook de dualiteit in André’s leven, door Hubert Damen vertolkt met de nadruk op het machteloze lijden van de schrijver. Hij krijgt boeiend tegenspel van Erna Palsterman (Marie), Katrien De Becker (Germaine) en Ineke Lievens (Michette).

?Een veelvoud van stilte” is indringend als tekst, inventief als regiewerk, en in een wat sneller tempo, verfrissend als voorstelling.

Roger Arteel

Reisvoorstellingen. Info : (056) 22.68.70.

Hubert Damen in Een veelvoud van stilte : een kruitvat van waanzin.