JOSEP VERDE I ALDEA
Spanje is een rechtsstaat en heeft als zodanig respect voor de beslissing van de Belgische Raad van State, stelt Josep Verde I Aldea. Hij is Europees parlementslid voor de Spaanse socialistische PSOE en vice-voorzitter van het Europees parlement.
?De Spaanse regering reageerde hard op de beslissing van de Belgische Raad van State. Die heftige reactie kan verklaard worden omdat de ETA een permanente bedreiging is. Ook het feit dat de beide Basken niet worden uitgeleverd omdat het om politieke activisten gaat, is verontrustend. Het gaat niet op dat een Europese lidstaat duidelijk maakt dat hij geen vertrouwen heeft in Spanje als rechtsstaat.
Ik wens principieel mijn respect te betuigen voor de uitspraak van de Raad van State in de zaak- Moreno-Garcia. Maar tegelijk wil ik, na analyse van de hele ontwikkeling, toch enige bedenkingen opwerpen.
Ik vind de interpretatie van het uitleveringsverdrag vreemd. Spanje is een lidstaat van de Europese Unie. Binnen elke lidstaat is politieke actie mogelijk op een geweldloze en democratische manier. In Baskenland zijn onlangs democratische verkiezingen gehouden. Tegelijk gaan daar terroristische acties door, die een permanente bedreiging vormen voor de veiligheid in dat gebied en in de rest van het land.
Hoe bloedig die groepen toeslaan, zagen we vorige week dinsdag toen in San Sebastian de advocaat Fernando Mugica Herzog werd doodgeschoten. Hij was geen politieke figuur, al was zijn broer Enrique vroeger minister van Justitie.
Ik kan moeilijk begrijpen dat mensen, verdacht van medeplichtigheid bij gewelddaden, niet uitgeleverd worden. Het feit dat ze enkel medeplichtig zouden zijn, lijkt de beschuldiging te verlichten. Maar wij weten hoe belangrijk al die mensen, die officieel nergens mee te maken hebben, voor de ETA zijn. Zij verbergen, helpen en steunen de terroristen in al hun acties. Zonder hen is de ETA machteloos.
Het beledigt en kwetst ons zelfs in de commentaren dat velen Spanje lijken te beschouwen als een land dat nog niet volledig democratisch is.
Vandaar het protest van de Spaanse regering en de opschorting van de juridische samenwerking met België. Door de beslissing de Basken niet uit te wijzen, wordt de conventie over terrorisme immers geamputeerd en ontkracht.”
PAUL BEKAERT
Spanje leeft in verkiezingskoorts, stelt Paul Bekaert, één van de drie advocaten van het Baskische echtpaar Moreno-Garcia. En wie koorts heeft, kan ijlen.
?De naderende verkiezingen verklaren de Spaanse heftigheid. De arresten van de Raad van State zouden aandachtig moeten worden gelezen. Daarin wordt geen appreciatie uitgesproken in verband met Spanje als rechtsstaat of als democratie. Er wordt zuiver juridisch vastgesteld dat de feiten, waarvoor uitlevering gevraagd wordt, niet onder het Europese antiterrorismeverdrag vallen. Er wordt vastgesteld dat de feiten een politiek misdrijf uitmaken. De Belgische uitleveringswet, het akkoord van Schengen en het daarin opgenomen Europese uitleveringsverdrag verhinderen de twee Basken uit te leveren.
Als een rechtbank weigert uit te leveren voor politieke misdrijven, spreekt ze geen enkel oordeel uit over het land dat om uitlevering verzoekt. België levert traditioneel niet uit voor politieke misdrijven omdat het zich onder meer zich niet wil mengen in binnenlandse aangelegenheden van een land, niet de zijde van de ene of de andere partij wil kiezen en omdat politieke meerderheden relatief zijn.
Als Spanje stelt dat de Raad van State het uitleveringsverdrag verkeerd interpreteert, moeten we toch even de puntjes op de i’s zetten. De Kamer van Inbeschuldigingstelling van het Hof van Beroep in Brussel, commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen Marc Bossuyt, de auditeur en de drie rechters van een hoog rechtscollege als de Raad van State, interpreteren dat verdrag allemaal op die manier. Ons lijkt het veeleer dat de politici met opzet het verdrag verkeerd interpreteren om een diplomatieke, politieke en pragmatische oplossing in te kleden. Politici doen aan politiek, maar ze mogen de rechtbanken niet verwijten dat ze de wetten toepassen.
Die politici keurden trouwens het Europese uitleveringsverdrag goed dat op 26 maart 1995 in werking trad. Daarin wordt de uitzondering dat voor politieke misdrijven niet uitgeleverd kan worden, niet alleen herhaald, maar zelfs verscherpt. Er werd aan toegevoegd dat er niet kàn worden uitgeleverd aan staten die er uitzonderingsrechtbanken op nahouden. Wat Spanje betreft, de vrijheid van meningsuiting bestaat er zeer zeker. Maar dat is geen argument, als we vaststellen dat op een bijzonder ondemocratische manier wordt opgetreden tegen opposanten, via uitzonderingswetten en -rechtbanken en via bewezen folteringen.”
