Patrick Peire ontdekte in Brussel een “Johannespassie” van Telemann.
Bij het label Eufoda van het Davidsfonds is een biezonder interessante produktie verschenen : een “Johannespassie” uit 1745 van Georg Philipp Telemann (1681-1767) die naar schatting zo’n tweehonderd jaar niet meer is uitgevoerd. Patrick Peire, onvermoeid op zoek naar verdwenen werken, vond haar terug in de rijke biblioteek van het Brussels Conservatorium, hij schreef ze over en nu staat ze op CD.
Tijdens zijn leven was Telemann populairder dan zijn tijdgenoot Bach, ook wat de passies betreft. Het waarom vat Patrick Peire bondig samen : “Telemanns komposities spraken direkt aan. Hij vermeed het ingewikkelde contrapunt. De melodie is gevoelvol, klaar gestruktureerd en overzichtelijk. Zijn passies waren voor de gewone gelovigen direkt begrijpbaar. “
“Ten tweede zag de “verlichting” sterker in de vrije Hanzastad Hamburg dan in de universiteitsstad Leipzig in Kristus’ lijden vooral de verlossing van de mensheid. De dood van de Heiland geeft reden tot verdriet, maar moet de gelovige vooral aanzetten tot dankbaarheid. “
“Ten derde was Telemann ook opera-komponist. Hij schikte zich naar de tekst van zijn librettist. Bach koos zijn tekst voor aria’s en arioso’s zelf en aarzelde niet om bepaalde passages uit de Matteus over te hevelen naar de Johannes om zijn eigen gevoelens uit te drukken of de dramatiek te versterken. Ten slotte : van Bach kennen we maar twee passies die hij hernam en herwerkte. Telemann komponeerde er 46. Hij dacht daarbij erg commercieel en publiceerde de Johannespassie met klavierbegeleiding om het de devote melomanen mogelijk te maken het werk in huiselijke kring te vertolken. “
De vier punten typeren de Johannespassie van Telemann in geest en waarde : geen mijlpaal, maar wel een waardevol, goed gestruktureerd en charmant werk, “vol afwisseling en kontrast”, zo staat in de bijsluiter, “sterk retorisch geladen en met verfijnde harmonische vondsten. “
De vertolkers op de CD’s zijn Catherine Bott en Klaar Pannier, sopranen, Sarah Connoly, mezzo, Reginaldo Pinheiro en Philip Defrancq, tenoren, Jan Vandercrabben, bariton, Geert van Hecke, bas, het Collegium Instrumentale Brugense en de Capella Brugensis. Een echt mooie uitvoering onder de superbe leiding van Peire.
Fijn in deze uitgave is dat de bijsluiter van een Nederlandse tekst is voorzien, met een inleiding door Ignace Bossuyt en een verzorgde vertaling van het gezongene. Bossuyt heeft ook een boekje over deze passie gemaakt, uitgave Eufoda/Davidsfonds. Het is erg toegankelijk geschreven en zijn uitleg verhoogt het luistergenot.
Fons de Haas
Telemann, “Johannespassie”, Patrick Peire. Eufoda 1224.
