De verklaringen van CVP-voorzitter Johan Van Hecke over een federalizering van de sociale zekerheid (SZ) wekken verdeelde reakties. Van Hecke pleitte voor een splitsing van de SZ in twee pijlers : een arbeidsgebonden gedeelte (werkloosheid en pensioenen, betaald met sociale bijdragen) en een persoonsgebonden gedeelte (kinderbijslagen en ziekteverzekering, gefinancierd met fiskale inkomsten). Ook zijn partijgenoten Wivina Demeester, Vlaams minister van Gezondheidsbeleid, en de Vlaamse minister-president Luc Van den Brande noemen de overheveling van gezondheidszorg, kinderbijslagen en ziekteverzekering naar de deelstaten onafwendbaar.
Op een gezamenlijk colloquium van SP en PS zegt SP-voorzitter Louis Tobback dat hij aan die hervorming geen communautaire diskussie wil koppelen. De socialisten zijn voorstander van een algemene sociale bijdrage (die ook geldt voor de inkomsten uit kapitaal en winsten), een vermogensbelasting en een grotere selektiviteit in de fiskale aftrek van de kinderlasten. Ze willen de opbrengst van de budgettaire sanering naar de sociale zekerheid kanalizeren en beschouwen het wettelijk pensioenstelsel als onaantastbaar. Tobback sluit een SZ-stelsel in twee pijlers niet uit ; PS-voorzitter Philippe Busquin verwerpt het uit schrik voor een communautarizering van kinderbijslag en gezondheidszorg.
PSC-voorzitter Gérard Deprez voelt zich meer gewonnen voor het socialistische dan voor het CVP-standpunt.
Negen professoren roepen de politici op om over de SZ-hervorming een sociaal pakt te sluiten met de sociale partners. De negen bevelen het twee-pijlersysteem aan, ontkennen de noodzaak om de SZ te federalizeren maar keuren communautaire argumenten om de hervormingen te beletten af.
In een reaktie spoort premier Jean-Luc Dehaene (CVP) de wetenschappelijke wereld aan om zich in het maatschappelijke debat te mengen. Hij gelooft niet in een sociaal pakt en oordeelt dat de SZ-hervorming op 1 januari 1997 in werking moet treden.
Vakbonden en werkgeversorganizaties reageren positief op de oproep van de professoren. Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) meent recht op inspraak te ontlenen aan het gegeven dat de werkgeversbijdragen 52 procent van de SZ-inkomens vertegenwoordigen. Volgens het VBO stijgt de kostprijs van de SZ sneller dan de ekonomie groeit. Het houdt voor dat de hervormingen van de SZ vooral op het vlak van de uitgaven zouden gebeuren.
De kristelijke ziekenfondsen (CM) kanten zich tegen het idee van een sociale zekerheid met twee pijlers. CM-voorzitter Marc Justaert vraagt zich af welk niveau de overheid beoogt met de veralgemeende gezondheidszorg en kinderbijslag die het wil doordrukken. Hij beklemtoont de veiligheid van een gemengde financiering (staatssubsidie, sociale lasten, alternatieve financiering) van de SZ.
De verenigingen van armen, die meewerkten aan het vorig jaar gepubliceerde armoederapport, zijn ongerust over de SZ-hervormingen. Zij eisen juist meer sociale zekerheid.
(zie ook p. 12)
WOENSDAG 27 DECEMBER
