Het Forum Ruimtelijke Ordening bundelde de markantste dossiers van stedebouw en ruimtelijke ordening in een boekje.
“Achterpoortjes in de wetgeving worden nog steeds misbruikt en zelfs uitgebreid. Van het streven naar een hoogstaande ruimtelijke kwaliteit voor Vlaanderen is in de praktijk weinig te merken. Het planloos beleid viert hoogtij. De overheden van verschillende niveaus beperken zich maar al te vaak tot het regelen van individuele gevallen, zonder rekening te houden met een groter geheel. ” Dat schrijft Leo Van der Vliet, voorzitter van het Forum Ruimtelijk Ordening. Van der Vliet kijkt vol verwachting maar tegelijk ook bang uit of de trendbreuk in de ruimtelijke ordening, die de vorige regering in 1992 aankondigde, er ook echt zal komen. Het nieuw dekreet op de ruimtelijke ordening, dat de wet van 29 maart 1962 moet vervangen, is door de raad van state gekraakt. Het Struktuurplan Vlaanderen waarover al twintig jaar wordt gesproken, is niet rond.
Dat is erg, zegt Van der Vliet : “Intussen leggen partikulieren, belangengroepen en gemeentebesturen in stilte de laatste hand aan vergunningen die, voor zover het nog kan, afwijken van de gewestplannen en de voorstellen van het Struktuurplan. Bouwmisdrijven worden nog steeds oogluikend toegestaan. Van openbaarheid en inspraak is weinig te merken. ” Van der Vliet schrijft één en ander als verantwoording voor het Zwartboek ruimtelijke ordening dat het Forum deze week voorstelt. Het Forum is een samenwerkingsverband van de Bond Beter Leefmilieu (BBL), Bewoners in Ruimtelijke Ordening (Biro), Natuurreservaten en de Vlaamse Federatie voor Planologie. Uit het Forum groeide de Stedebouwwacht die, met steun van de Koning Boudewijnstichting, de aangekondigde koerswijziging in de ruimtelijke ordening wil ondersteunen.
Een netwerk van lokale kontaktpersonen zorgde ervoor dat de talloze ruimtelijke problemen die veelal de lokale pers niet overstijgen, toch worden gebundeld in Ruimtelijke wanorde in Vlaanderen. Met deze publikatie van een selektie van de dossiers die de jongste maanden werden verzameld, wil de Stedebouwwacht aantonen dat er systeem zit in de ruimtelijke chaos. Helaas ontdekt het Forum vooral afwijkingen. Ondanks de goede aanzetten in het beleid van Theo Kelchtermans (CVP), de ontslagnemende minister van Ruimtelijke Ordening, die het Struktuurplan nieuw leven inblies en aarzelend poogde af te rekenen met de ergste vormen van de zogeheten uitzonderingsplanologie, de afwijkingen die de regel werden.
De Stedebouwwacht inventarizeert nodeloze aantastingen van de open ruimte, bedrijven die niet thuishoren in woonbuurten, de industriële lintbebouwing die zich langs de autowegen voortzet, de aanleg van de A24 en de bouw van het Fenix-shoppingcentrum die Kelchtermans per se in zijn Limburg wilde doorduwen. Het boekje klaagt het gebrekkig handhavingsbeleid aan, het dienstbetoon en het lobbywerk die de boventoon voeren, het gebrek aan openbaarheid. Van de komende regering verwacht het Forum de trendbreuk die de vorige regering aankondigde.
Ruimtelijke wanorde in Vlaanderen. Het Zwartboek van de Stedebouwwacht, 69 blz, 300 frank. Bond Beter Leefmilieu, telefoon : 02/539.22.17, fax : 02/539.09.21.
