Drie weken geleden dook aan de Côte d’Azur, in de omgeving van Saint-Tropez, een schip op uit het niets. De boot voer op de kust af en liep vast aan de grond. De kapitein en de bemanning verdwenen als dieven in de nacht zonder zich verder om de negenhonderd passagiers te bekommeren. De lading was, wat hen betreft, op haar bestemming. Enkele passagiers bereikten zwemmend het vasteland en waarschuwden de autoriteiten. Een compleet verraste Franse marine bracht dan met helikopters de rest van de groep in veiligheid. De verkleumde en uitgehongerde mensen bleken dagenlang over de Middellandse Zee gezworven te hebben, op de vlucht voor oorlog, vervolging en armoede in hun Koerdische land. Ze beseften niet dat ze in Frankrijk waren terechtgekomen, en Frankrijk heeft ze niet zien aankomen. En wil ze ook niet houden.
Omstreeks dezelfde tijd zette de aantredende Amerikaanse president zich aan het werk om de wereld ervan te overtuigen dat de Verenigde Staten een rakettenschild nodig hebben. En niet alleen de Verenigde Staten, ook Europa, Zuidoost-Azië en zelfs ex-vijand Rusland moeten kunnen rekenen op bescherming tegen vijandelijke projectielen. Het ontwerpen en testen van het systeem is al bezig. De kosten worden voorlopig geraamd op zestig miljard dollar (2,5 biljoen frank) maar zijn eigenlijk niet te schatten.
Geld is echter niet het probleem, want het geld is er, en veiligheid moet betaald worden, zo leggen de experts uit. De politieke obstakels zijn groter omdat het plan flagrant in strijd is met eerdere ontwapeningsverdragen. Europa heeft dan ook nogal wat bezwaren. Maar de Amerikaanse diplomatie doet haar werk en weldra draait het oude continent wel bij en mag het mee schuilen onder de rakettenparaplu.
De boot met vluchtelingen en het rakettenschild hebben ogenschijnlijk niets met elkaar te maken, tenzij de gedeelde schande van armoede aan de ene kant en obscene rijkdom aan de andere kant, van een oorlog die uitgevochten wordt in het ene deel van de wereld en een nog grotere die voorbereid wordt in een ander deel. Maar dat morele lesje is al vaak afgedreund en blijft toch zonder verdere consequenties voor degenen die zich aan de goede kant van de schande denken te bevinden.
Er bestaat echter wel degelijk een ander, zeer zakelijk verband tussen de aankomst van de vluchtelingen en het plan voor de onderscheppingsraketten. Op een hoogst gênante wijze demonstreerde het ene namelijk de overbodigheid van het andere. Het schip voer zo onopgemerkt tot vlak voor de Franse kust dat nu wel duidelijk is dat een eventuele aanvaller geen raketten nodig heeft om zijn munitie ter plaatse te brengen. Een oude schuit volstaat voor dat doel. Terwijl de militairen op spoken jagen hoog in de lucht, liggen op aarde de wegen open voor wie ook en waarheen ook. Daar kan een onschuldige vluchteling gebruik van maken, en met hetzelfde gemak een nucleaire aanvaller.
De Verenigde Staten willen zichzelf en het deel van de wereld dat zij onder hun hoede nemen, beschermen tegen raketten die afgevuurd zouden worden door ‘schurkenstaten’ ( rogue states) zoals Iran, Irak, Libië en Noord-Korea. De vrees is dat deze landen bezig zijn zich uit te rusten met intercontinentale ballistische projectielen waarmee ze de rest van de wereld kunnen bestoken. De strategen van het Pentagon voorzien dat Noord-Korea over een jaar of vijf in staat zal zijn een nucleaire lading (gestolen, gekocht of zelfgemaakt) met behulp van een eigen langeafstandsraket boven Los Angeles of San Francisco te droppen.
Daarom moet zo’n raket vernietigd kunnen worden vóór ze haar doel bereikt, luidt de redenering. De plannen daartoe zijn getekend. Satellieten in de ruimte zullen elke verdachte lancering onmiddellijk signaleren, radars volgen dan het traject van het vijandelijke tuig en een snelle antiraketraket of laserstraal schakelen het gevaar uit. Het systeem moet waterdicht zijn want bij een salvo van vijandelijk vuur mag niet één raketkop door de verdediging dringen. Bovendien moet rekening gehouden worden met de mogelijkheid (of zekerheid) dat de vijand de verdediging zal trachten te misleiden met aluminiumschilfers in de lucht om de radars te verstoren en nepraketten om de antiraketraketten op een dwaalspoor te brengen.
De vraag die ondertussen bij de strategen niet lijkt op te komen, is waarom een vijand gebruik zou maken van dergelijke complexe en dure tuigen als er zoveel makkelijker middelen ter beschikking staan. Als die roestige boot in plaats van negenhonderd berooide zielen één kernbom aan boord had gehad, zou de Franse Rivièra nu een radioactief kerkhof zijn.
Wie een machtig land met een modern leger rake klappen wil uitdelen, heeft zelf geen moderne wapens nodig. Een bootje, of een gewoon lijnvliegtuig, of een sportvliegtuigje, of zelfs een postpakket kan volstaan. Daarmee smokkel je binnen wat je van plan bent te gebruiken. De Amerikanen zijn niet in staat hun lange grens met Mexico adequaat te bewaken om avonturiers uit het zuiden buiten te houden. Van Mexico kan men redelijkerwijze niet verwachten dat het zijn beide kustlijnen van meer dan duizend kilometer in het oog houdt. De weg ligt dus open voor wie Amerika een kwaad hart toedraagt. Hij hoeft maar naar Mexico te varen en wandelt vandaar Arizona binnen. Dat is eenvoudiger dan een traject door de stratosfeer.
Waarvoor moet dan het rakettenschild dienen? Het merkwaardigste is niet dat de vraag geen antwoord krijgt, maar dat zij niet gesteld wordt. De pers zwijgt erover, het publiek vertrouwt de deskundigen, en de deskundigen geloven hun eigen dogma’s. Niemand let op de dilettant die de feiten aanwijst. Ikzelf haalde de kwestie hier al eerder aan (op 23 september 1998) en schuif het probleem onder de neus van elke defensiespecialist die ik het voorrecht heb te ontmoeten, maar kreeg nooit een antwoord. Het zal er ook nu niet komen want het enige antwoord dat bestaat, kan geen politicus of militair zich veroorloven. Het rakettenschild dient namelijk tot niets. We hebben alleen maar te veel geld en zijn bang als de dood voor de landen met te weinig geld.
Dat zijn de landen waar de vluchtelingen vandaan komen. Maar wie bang is, ziet geen vluchtelingen aankomen, maar spoken door de lucht schieten.
Gerard Bodifée
